Μία σημαντική τροπολογία με την οποία κεντροποιείται η διαχείριση και ο έλεγχος συμβάσεων στρατηγικής σημασίας, κατέθεσε χθες το απόγευμα ο αρμόδιος υπουργός, Κώστας Καραμανλής, στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για την κύρωση κοινοτικών οδηγιών σχετικά με το τραπεζικό σύστημα. Πρόκειται για συμβάσεις μεγάλης προστιθέμενης αξίας για την κοινωνία και την οικονομία.
Η κατάθεση προκάλεσε την αντίδραση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Από την πλευρά του, ο υπουργός Υποδομών διευκρίνισε ότι η ψήφιση της νέας ρύθμισης δημιουργεί δικλείδες ασφαλείας, ώστε όλα τα έργα στρατηγικής σημασίας να πραγματοποιούνται υπό συνθήκες συγκεκριμένου και αυστηρού ελέγχου.
«Στοχευμένα και μεθοδικά δημιουργούμε τις συνθήκες για την ανάπτυξη της χώρας», σημείωσε ο υπουργός ΥΠΟΜΕ, Κώστας Καραμανλής, τονίζοντας πως δημιουργείται ένα θεσμικό και διοικητικό πλαίσιο αξιοποίησης των διαθέσιμων πόρων και συντονισμού των κυβερνητικών και λοιπών δράσεων σε έργα υποδομής και κρίσιμες υπηρεσίες των φορέων του δημοσίου, στη μετά covid εποχή.
Με αυτή την τροπολογία θα μπορεί με πιο συντεταγμένο τρόπο η πολιτεία -υπό τη διαρκή παρακολούθηση και τον έλεγχο μιας Κυβερνητικής Επιτροπής (Κυβερνητική Επιτροπή Συντονισμού Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας)- να επιτυγχάνει τον ουσιαστικό συντονισμό όλων των υπουργείων και κρατικών φορέων για δράσεις του στρατηγικού σχεδίου ανάπτυξης της χώρας.
Σε αυτό το πρόγραμμα θα εντάσσονται δημόσιες συμβάσεις με προϋπολογισμό άνω των 50 εκατ. ευρώ και σε κάποιες περιπτώσεις έργα 30 εκατ. ευρώ (π.χ. έργα εμβληματικού χαρακτήρα ή με χρηματοδότηση ΕΣΠΑ). Ανεξαρτήτως προϋπολογισμού εντάσσονται σε αυτό το πρόγραμμα όλα τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης.
Αρμόδια αρχή καθίσταται η υφιστάμενη Κυβερνητική Επιτροπή Μεγάλων Έργων, η οποία μετονομάζεται σε Κυβερνητική Επιτροπή Συντονισμού Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας, στην οποία θα προεδρεύει ο πρωθυπουργός. Αναθέτουσες Αρχές του Προγράμματος θα είναι υπουργεία, ΔΕΚΟ, Περιφέρειες, Δήμοι, οι εταιρείες της ΕΕΣΥΠ, αλλά και όποιος άλλος φορέας ορίζεται με απόφαση της Κυβερνητικής Επιτροπής.
Τέλος, με την προτεινόμενη τροπολογία καθορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησης και έγκρισης υπαγωγής των συμβάσεων στο πρόγραμμα, η διαδικασία υποβολής προτάσεων από τους φορείς, οι εφαρμοστέες διατάξεις για την επιτάχυνση των αδειοδοτήσεων και παρέχεται η δυνατότητα υποβοήθησης των δικαιούχων για την ωρίμανση δράσεων από το ΤΑΙΠΕΔ.
Η Κυβερνητική Επιτροπή θα προσκαλεί κάθε 6 μήνες τους φορείς να υποβάλουν προτάσεις, δίνοντας έτσι μία ευελιξία και δυνατότητα διαρκούς ανανέωσης του προγράμματος, το οποίο αναθεωρείται όταν απαιτείται λόγω των συνθηκών.
Τα σημαντικότερα σημεία της τροπολογίας
- Θεσπίζεται το νομικό πλαίσιο για την κατάρτιση, έγκριση, διαχείριση, έλεγχο και αναθεώρηση του Αναπτυξιακού Προγράμματος Δημοσίων Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας.
- Δίνονται οι έννοιες των όρων που χρησιμοποιούνται για την εφαρμογή των προτεινόμενων διατάξεων, καθορίζονται το είδος των συμβάσεων, το ποσό του συνολικού προϋπολογισμού κάθε σύμβασης για την ένταξη της στο πρόγραμμα, η χρονική διάρκεια του προγράμματος κλπ.
- Ρυθμίζονται θέματα σχετικά με την έγκριση και τη χρηματοδότηση των συμβάσεων που εντάσσονται στο πρόγραμμα, που μπορεί να προέρχεται από εθνικούς, ή διεθνείς πόρους, για την υλοποίηση δε αυτών μπορεί να επιλέγεται η σύμπραξη μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, ή οι διατάξεις για τις συμβάσεις παραχώρησης κατά τα ειδικότερα οριζόμενα.
- Προβλέπεται η διαδικασία αναθεώρησης του συνολικού προϋπολογισμού του προγράμματος ή επιμέρους σύμβασης αυτού. Για την υλοποίηση των συμβάσεων μπορεί να εφαρμόζονται αναλογικά τα ισχύοντα άρθρα περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ακινήτων για την εξυπηρέτηση στρατηγικών επενδύσεων, των διαδικασιών ταχείας αδειοδότησης κλπ.
- Προσδιορίζονται τα κριτήρια σύμφωνα με τα οποία η Κυβερνητική Επιτροπή Συμβάσεων Στρατηγικής Σημασίας αξιολογεί και εγκρίνει την υπαγωγικότητα συμβάσεων στο πρόγραμμα.
- Καθορίζεται η διαδικασία υποβολής προτάσεων από τους φορείς, για την ένταξη συμβάσεων αρμοδιότητας τους στο πρόγραμμα.
Παππάς: Υπερσυγκεντρωτικό μοντέλο
Η τροπολογία Καραμανλή προκάλεσε την αντίδραση του τομεάρχη Υποδομών και Μεταφορών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία, Νίκου Παππά, ο οποίος κατηγόρησε την κυβέρνηση πως «ήρθε στο "και πέντε" της ψήφισης άσχετου νομοσχεδίου και «ξαναβαφτίζει» την κυβερνητική επιτροπή συντονισμού μεγάλων έργων υποδομής».
Οπως δηλώνει ο κ.Παππάς: «όλοι οι δρόμοι και όλοι οι πόροι θα οδηγούν στο Μαξίμου. Θα βρίσκονται υπό τον έλεγχο του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη. Ο οποίος, όχι μόνο μαζεύει όποιο ευρώ κινείται σε ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, ταμεία συνοχής και ΣΔΙΤ, αλλά και φανερώνει τη μηδενική του εμπιστοσύνη σε υπουργούς και διοίκηση, αναλαμβάνοντας, παράλληλα, την ευθύνη της διετούς παράλυσης στον τομέα. Το υπερσυγκεντρωτικό μοντέλο Μητσοτάκη γεννά ερωτηματικά. Για την αξιοποίηση των πόρων, για την πιθανή εξυπηρέτηση «ημετέρων». Πραγματικός του στόχος ο πλήρης έλεγχος των κονδυλίων. Τα περί επιτάχυνσης των έργων είναι απλό επικοινωνιακό περιτύλιγμα".