Με στόχο την εκτόνωση της έντασης που έχει κλιμακωθεί τις τελευταίες εβδομάδες, Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα επανεκκίνησαν επίσημα τις εμπορικές διαπραγματεύσεις τη Δευτέρα στο Λονδίνο. Οι συνομιλίες επικεντρώνονται στα σπάνια μέταλλα και την τεχνολογική αλυσίδα, λίγες ημέρες μετά την τηλεφωνική επικοινωνία των προέδρων Ντόναλντ Τραμπ και Σι Τζινπίνγκ, την οποία αμφότερες οι πλευρές χαρακτήρισαν «εποικοδομητική».
«Στόχος της σημερινής συνάντησης είναι να διαπιστώσουμε τη σοβαρότητά τους, αλλά και να υπάρξει μια ξεκάθαρη συμβολική χειραψία», δήλωσε ο διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου των ΗΠΑ, Κέβιν Χάσετ, στο CNBC.
«Πιστεύω ότι θα είναι μια σύντομη αλλά ουσιαστική συνάντηση».
Ορυκτοί πόροι υπό διαπραγμάτευση
Το βασικό πεδίο αντιπαράθεσης αφορά πλέον την πρόσβαση σε στρατηγικής σημασίας πρώτες ύλες. Οι ΗΠΑ, που κυριαρχούν στην παραγωγή αιθανίου — βασικού συστατικού για την παραγωγή πλαστικών — επιβάλλουν νέους περιορισμούς στις εξαγωγές, απαιτώντας ειδικές άδειες. Αντίστοιχα, το Πεκίνο έχει προχωρήσει σε περιορισμούς στις εξαγωγές σπανίων γαιών και μαγνητών, απαραίτητων για την αυτοκινητοβιομηχανία και την υψηλή τεχνολογία.
Η εξέλιξη αυτή έχει προκαλέσει αναστάτωση στον βιομηχανικό κόσμο. Ο Φρανκ Έκαρντ, διευθύνων σύμβουλος της γερμανικής εταιρείας μαγνητών Magnosphere, αναφέρει ότι η ζήτηση για εναλλακτικούς προμηθευτές έχει εκτοξευθεί.
«Η αυτοκινητοβιομηχανία βρίσκεται σε κατάσταση πανικού», δηλώνει.
«Οι εταιρείες είναι έτοιμες να πληρώσουν οποιοδήποτε τίμημα για να διασφαλίσουν αποθέματα».
Ορισμένα εργοστάσια απειλούνται με αναστολή λειτουργίας έως τα μέσα Ιουλίου, εάν δεν βρεθούν άμεσα λύσεις στην εφοδιαστική αλυσίδα. Την ίδια ώρα, αν και η Κίνα αύξησε τις εξαγωγές σπανίων γαιών κατά 23% τον Μάιο — το υψηλότερο επίπεδο σε έναν χρόνο — οι περιορισμοί παραμένουν επιλεκτικοί και η πλήρης εικόνα θα διαμορφωθεί με την αναλυτική έκθεση της 20ής Ιουνίου.
Δασμολογικές πιέσεις και διπλωματικά τελεσίγραφα
Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται υπό τη σκιά νέων εμπορικών εντάσεων. Ο πρόεδρος Τραμπ έχει δώσει περιθώριο έως τις αρχές Ιουλίου για την επίτευξη συμφωνιών, προτού εκπνεύσει η 90ήμερη «ανακωχή» σε επιπλέον δασμούς. Με επιστολή τους προς εταίρους, οι ΗΠΑ υπενθύμισαν την προθεσμία, ζητώντας επιτάχυνση των διαδικασιών.
Παράλληλα, την Τετάρτη 4 Ιουνίου, οι ΗΠΑ διπλασίασαν τους δασμούς σε χάλυβα και αλουμίνιο, από 25% σε 50%. Ωστόσο, οι διευρυμένες δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ αντιμετωπίζουν νομικές προκλήσεις: αν και εφετείο επέτρεψε προσωρινά την εφαρμογή τους, το Δικαστήριο Διεθνούς Εμπορίου είχε κρίνει τη διαδικασία επιβολής τους μη σύννομη.
Μέχρι στιγμής, η μόνη ολοκληρωμένη εμπορική συμφωνία έχει υπογραφεί με το Ηνωμένο Βασίλειο. Οι συνομιλίες με την Ινδία παρατάθηκαν και αναμένεται να συνεχιστούν έως τις 9 Ιουλίου.
Αντίστροφη πίεση και από το Πεκίνο
Στο μεταξύ, η κινεζική οικονομία δέχεται και η ίδια πιέσεις. Οι εξαγωγές της Κίνας αυξήθηκαν με ρυθμό χαμηλότερο του αναμενόμενου τον Μάιο, μόλις κατά 5%, με τη μεγαλύτερη πτώση να καταγράφεται στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ — μείωση 34,4%, η εντονότερη από το ξέσπασμα της πανδημίας το 2020.
Η ραγδαία πτώση της ζήτησης από την αμερικανική αγορά, παρά την προσωρινή συμφωνία της Γενεύης στις 12 Μαΐου, φαίνεται να λειτούργησε ως καταλύτης για την εκ νέου προσέγγιση του Πεκίνου. Ωστόσο, η εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών παραμένει εύθραυστη.
«Η κινεζική ηγεσία αντιλαμβάνεται πως δεν μπορεί να μετατρέψει τα σπάνια μέταλλα σε διαπραγματευτικό χαρτί χωρίς να διακινδυνεύσει σοβαρούς κραδασμούς στην οικονομία της», σχολιάζει αναλυτής διεθνών σχέσεων.
Προσδοκίες χωρίς εγγυήσεις
Η πολυαναμενόμενη «χειραψία του Λονδίνου» μπορεί να αποτελέσει ένδειξη αποκλιμάκωσης, όμως δεν συνεπάγεται αυτόματα ουσιαστική πρόοδο. Οι αγορές, οι βιομηχανίες και οι διπλωματικοί παρατηρητές παραμένουν επιφυλακτικοί, αναμένοντας συγκεκριμένες δεσμεύσεις και χρονοδιαγράμματα.
Με τα αναλυτικά εμπορικά στοιχεία της Κίνας να δημοσιεύονται στις 20 Ιουνίου και τη λήξη της εμπορικής «ανακωχής» στις αρχές Ιουλίου, οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες. Το ερώτημα είναι αν η λονδρέζικη συνάντηση ήταν η αρχή μιας πραγματικής προσέγγισης — ή απλώς μιαν ανάσα πριν την επόμενη αντιπαράθεση.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
