Το Pokémon έγινε τεράστιο από τα τέλη της δεκαετίας του ’90. Εκατομμύρια άνθρωποι θυμούνται να παίζουν τα Red και Blue ή να ανταλλάσσουν κάρτες στην παιδική χαρά, κυνηγώντας το φευγαλέο λαμπερό Charizard — εκτός αν το σχολείο το είχε απαγορεύσει. Το franchise έχει μεγαλώσει τεράστια έκτοτε, όμως στον κόσμο των συλλεκτικών καρτών η κατάσταση έχει πάρει μια απρόσμενη και δυσάρεστη τροπή: η απόκτηση πρόσφατων κυκλοφοριών είναι πλέον σχεδόν αδύνατη λόγω της εκρηκτικής ανόδου της μεταπώλησης και του scalping τον τελευταίο χρόνο.

Η άνοδος των τιμών και η νέα «χρηματιστηριακή αγορά»

Η πώληση παλιών καρτών σε συλλέκτες ήταν πάντα μέρος του χόμπι — όπως οι κάρτες μπέιζμπολ ή το Magic: The Gathering — και ορισμένες κάρτες Pokémon φτάνουν τις χιλιάδες λίρες. Ωστόσο, η αγορά μεταπώλησης έχει φτάσει σε τέτοια ύψη ώστε ακόμη και νέες κάρτες αποτιμώνται σε εκατοντάδες λίρες πριν καν κυκλοφορήσουν.
Το πρόσφατο σετ Phantasmal Flames είχε ειδική εικονογράφηση Charizard που αποτιμήθηκε σε πάνω από 600 λίρες πριν ακόμη βρεθεί κάποιο αντίτυπο. Με μια τράπουλα που λιανικά κοστίζει περίπου 4 λίρες, το πιθανό κέρδος είναι τεράστιο.

Αυτό έχει οδηγήσει στη δημιουργία μιας κερδοσκοπικής αγοράς γύρω από το παιχνίδι καρτών, με ενήλικες να αγοράζουν μαζικά ό,τι βρίσκουν, αφήνοντας τα παιδιά — που συχνά θέλουν απλώς να συλλέξουν ή να παίξουν — χωρίς καμία πρόσβαση.

Συμπεριφορές ακραίας πίεσης και περιστατικά βίας

Η κατάσταση έχει γίνει κατά καιρούς δυσάρεστη. Υπάρχουν αναφορές για επιθέσεις ή ληστείες σε καταστήματα.
Στο διαδίκτυο, μέσω καταστημάτων όπως το Amazon, οι αγοραστές μπαίνουν σε «κλήρωση» απλώς για μια πιθανότητα αγοράς. Στον φυσικό κόσμο, μεταπωλητές περιμένουν ώρες στις ουρές, κατακλύζουν τα ράφια κατά την ανανέωση και αγοράζουν τα πάντα πριν τα δει κανείς — συχνά για να κρατήσουν τα κουτιά σφραγισμένα μέχρι την πώληση.

«Το προσωπικό μου είχε πελάτες που απειλούσαν να επιστρέψουν και να τους ξεριζώσουν τα κεφάλια», λέει ο Ben Thyer, ιδιοκτήτης του BathTCG, ανεξάρτητου καταστήματος καρτών. «Έχουμε δει ανθρώπους να αγοράζουν προϊόντα και να τα ανεβάζουν αμέσως στο Facebook, ακόμη στις σακούλες μας, ή να τα πουλάνε έξω από το κατάστημα. Δεν θέλουμε καν να βάζουμε πράγματα στα ράφια γιατί φοβόμαστε ότι θα προκαλέσουμε τέτοιες συμπεριφορές.»

Ο Thyer αναφέρει ότι αναγκάστηκε να σταματήσει την πώληση ολόκληρων booster boxes και να βάλει όρια ακόμη και στις μεμονωμένες συσκευασίες.

Ο αγώνας των συλλεκτών να βρουν κάρτες

Ο Finley Pink από το Keynsham ταξίδεψε στο BathTCG και έφτασε δύο ώρες πριν το άνοιγμα του καταστήματος για να εξασφαλίσει κάρτες από το Phantasmal Flames. Ήταν πρώτος σε ουρά 40 ατόμων.

«Είναι η πρώτη φορά που έφτασα τόσο νωρίς, αλλά άλλες φορές δεν κατάφερα να βρω κάρτες», λέει. «Οι scalpers κάνουν τα πράγματα αδύνατα. Και οι YouTubers που υπερβάλλουν για τα χρήματα το κάνουν ακόμη χειρότερο!»

Η επίδραση των YouTubers και των influencers

Η δημοτικότητα των YouTubers και των TikTokers που ανοίγουν live πακέτα — με γρήγορο ξεφύλλισμα, αναφορές τιμών και υπερβολικές αντιδράσεις — έχει ωθήσει το κοινό να επικεντρωθεί αποκλειστικά στην «αξία». Οι κοινές κάρτες πετιούνται στο περιθώριο, ενώ μόνο οι ακριβές μετρούν. Η χαρά της συλλογής ή του παιχνιδιού έχει αντικατασταθεί από το κυνήγι του κέρδους.

Γονείς που ανησυχούν για την επίδραση στα παιδιά

Ο Pete Sessions, project manager από το Μπρίστολ, επισκέφθηκε μια βραδιά Pokémon με τον γιο του Alfie και ανησυχεί για την επιρροή των influencers.

«Ο Alfie παρακολουθεί YouTubers και έχει μάθει πολύ καλά την "αξία" των καρτών. Ανησυχώ που νομίζει ότι είναι εύκολο να κερδίσεις πολλά χρήματα, κάτι που μάλλον δεν ισχύει», λέει.
Ο Sessions αναφέρει επίσης ότι έπρεπε να ρωτάει καταστήματα για τις ημέρες ανανέωσης αποθέματος για να καταφέρει να βρει κάρτες.

Ο εθισμός στο «χτύπημα» και η ψευδαίσθηση του κέρδους

«Οι άνθρωποι βλέπουν αυτές τις απίστευτες κάρτες να εμφανίζονται σε streaming, αλλά δεν ξέρουν πόσες χιλιάδες πακέτα έχουν ανοίξει ή πόσα χρήματα έχουν ξοδέψει αυτοί οι YouTubers», λέει ο Thyer.
«Μετά σου δείχνουν το καλό αποτέλεσμα — αυτό το χτύπημα ντοπαμίνης — και σκέφτεσαι: "Ω, μπορώ κι εγώ!" Και μετά ξοδεύεις ένα ανόητο ποσό κυνηγώντας την τύχη.»

Mε πληροφορίες από Guardian

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!