Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να επιταχύνουν τις προσπάθειες τους για τη μείωση των εκπομπών ρύπων, προκειμένου να επιτύχουν τους φιλόδοξους στόχους που έχουν θέσει με ορίζοντα το 2030 και το 2050 αντίστοιχα, τονίζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη φετινή έκθεση της για την «Κατάσταση της Ενεργειακής Ένωσης».
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) ξεπέρασαν για πρώτη φορά τα ορυκτά καύσιμα ως κύρια πηγή ενέργειας της ΕΕ το 2020, παράγοντας το 38% της ηλεκτρικής ενέργειας σε σύγκριση με το 37% από ορυκτά καύσιμα. Εννέα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν ήδη καταργήσει τη χρήση άνθρακα για την παραγωγή ενέργειας, 13 έχουν ορίσει ημερομηνία κατάργησης και τέσσερα εξετάζουν πιθανά χρονοδιαγράμματα. Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην ΕΕ των 27 μειώθηκαν το 2020 κατά σχεδόν 10% σε σύγκριση με το 2019. Πρόκειται για μια πρωτοφανή πτώση ως απόρροια της πανδημίας COVID-19, η οποία οδήγησε σε μείωση του συνόλου των εκπομπών κατά 31% σε σύγκριση με το 1990.
Το 2020, η κατανάλωση πρωτογενούς ενέργειας μειώθηκε κατά 1,9% και η τελική κατανάλωση ενέργειας κατά 0,6%. Ωστόσο, αυτά τα ποσοστά δεν επαρκούν για την επίτευξη των στόχων που έχει θέσει η ΕΕ για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα (CO2) κατά 55% ως το 2030 και το μηδενισμό τους ως το 2050, υπογραμμίζεται στην έκθεση.
«Συναγερμός» για την ενεργειακή φτώχεια
Η φετινή έκθεση δημοσιεύεται σε μια περίοδο έντονης αύξησης του κόστους της ενέργειας σε διεθνή κλίμακα, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις αυξημένες τιμές του φυσικού αερίου και πιέζει ασφυκτικά τους πιο ευάλωτους οικονομικά κοαταναλωτές. Παρότι η κατάσταση αυτή αναμένεται να είναι προσωρινή, αναδεικνύει την εξάρτηση της ΕΕ από τις εισαγωγές ενέργειας, η οποία έχει αυξηθεί στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 30 ετών, καθώς και τη σημασία της μετάβασης σε καθαρές μορφές ενέργειας ώστε να αυξηθεί η ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, η ενεργειακή φτώχεια πλήττει 31 εκατ. άτομα στην ΕΕ. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες για την αντιμετώπιση του ζητήματος σε επίπεδο κρατών μελών και συνολικά της ΕΕ θα πρέπει να συνεχιστούν.
Αξίζει να σημειωθεί επίσης ότι όπως αναφέρεται στην έκθεση, οι επιδοτήσεις των ορυκτών καυσίμων υποχώρησαν ελαφρά το 2020. Αυτή η μείωση οφείλεται όμως κυρίως στη χαμηλότερη κατανάλωση και όχι στη μεγαλύτερη διείσδυση των καθαρών πηγών ενέργειας. Στον αντίποδα, τόσο οι επιδοτήσεις για τις ΑΠΕ όσο και οι επιδοτήσεις για τον την εξοικονόμηση ενέργειας κινήθηκαν ανοδικά.