Είναι πραγματικά παράδοξο οι επιχειρήσεις σου να βρίσκονται υπό τεράστια πίεση κι εσύ να μένεις εξαφανισμένος για μήνες. Όταν, όμως, αυτά συμβαίνουν στον θρυλικό δισεκατομμυριούχο και ιδρυτή της πιο επιτυχημένης τεχνολογικής αυτοκρατορίας της Κίνας, λογικό είναι οι φήμες για την τύχη του να φουντώνουν.
Ο Τζακ Μα, ιδρυτής και ιδιοκτήτης της Ant Group, μητρικής εταιρίας της θρυλικής Alibaba, έκανε την τελευταία του ανάρτηση στα social media στα τέλη Οκτωβρίου του 2020 και από τότε η τύχη του αγνοείται. Μια εβδομάδα αργότερα, η πολυαναμενόμενη εισαγωγή της εταιρίας του στη χρηματιστηριακή αγορά μπλοκαριζόταν την τελευταία στιγμή από τις Κινεζικές ρυθμιστικές αρχές.
Η Alibaba έχει βρεθεί στο στόχαστρο των κινεζικών αρχών για μονοπωλιακή συμπεριφορά ενώ, σύμφωνα με την Wall Street Journal, το Πεκίνο ψάχνει τρόπους να συρρικνώσει την οικονομική αυτοκρατορία του Μα κρατικοποιώντας ένα μεγάλο κομμάτι των επιχειρήσεών του. Οι κινεζικές ρυθμιστικές αρχές κατηγορούν τις πρακτικές της Ant Group ότι περιθωριοποιεί τους ανταγωνιστές της και ζημιώνει τα δικαιώματα των καταναλωτών.
Ο Μα έλλειπε από το τελευταίο επεισόδιο ενός αφρικανικού τηλεοπτικού talent show που ο ίδιος είχε δημιουργήσει. Σύμφωνα με τους Financial Times, ο Μα αντικαταστάθηκε ως κριτής από τα γυρίσματα του τελευταίου επεισοδίου της σειράς «Africa's Business Heroes» (ενός τηλεοπτικού διαγωνισμού ανάμεσα σε επιχειρηματίες), που έγιναν τον Νοέμβριο. Στις 12 Οκτωβρίου είχε δηλώσει μπροστά στις κάμερες ότι περίμενε με αναμονή να γνωρίσει τους φιναλίστ της σειράς.
Αναλυτές βρίσκουν τουλάχιστον περίεργη τη δημόσια εξαφάνιση του Μα, ο οποίος έχει διατηρήσει σχετικά χαμηλό προφίλ μέσα στη χώρα εδώ και πολλούς μήνες. «Είναι σίγουρο ότι το Πεκίνο δεν θα ήθελε πολυφωνία στο θέμα της IPO της Ant Group, καθώς θέλει να ελέγξει το αφήγημα των δημοσιών συζητήσεων», λέει ο Ντάνκαν Κλαρκ, συγγραφέας του βιβλίου «Alibaba: The House that Jack Ma Built». «Πάντως είναι εντυπωσιακό – η σιγή του είναι εκκωφαντική», συμπληρώνει.
Μετά την απόσυρσή του από τη διοίκηση της Alibaba το 2019, ο Μα (που παραμένει κάτοχος των περισσοτέρων μετοχών της εταιρίας, σχεδόν 5%, αξίας 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων) κάνει συχνές δημόσιες εμφανίσεις για να προωθήσει το φιλανθρωπικό του έργο. Στην τελευταία του δημόσια εμφάνιση σε συνέδριο στη Σαγκάη στα τέλη Οκτωβρίου, ο Μα κατηγόρησε τις ρυθμιστικές αρχές της χώρας του ότι πνίγουν την τεχνολογική πρωτοπορία και φοβούνται τα επιχειρηματικά ρίσκα. Κινέζοι αναλυτές πιστεύουν ότι αυτή η εμφάνισή του έβαλε την Ant Group στο στόχαστρο της κυβέρνησης.
Εν τη απουσία του Μα, οι εταιρίες του έχουν ξεκάθαρα φιλική στάση απέναντι στο Πεκίνο. Η Ant Group ανακοίνωσε την εκτίμησή της για «τις οδηγίες και τη βοήθεια» που της προσέφεραν οι ρυθμιστικές αρχές, ενώ η Alibaba δεσμεύτηκε στα τέλη Δεκεμβρίου να «συνεργαστεί ενεργά» με τους κρατικούς επιθεωρητές για αντιμονοπωλιακά θέματα.
ΟΙ απειλές για την αυτοκρατορία του Τζακ Μα δεν περιορίζονται στη γενέτειρά του. Η Ουάσιγκτον έχει ανεβάσει τους τόνους της αντι-κινεζικής της ρητορικής στις τελευταίες εβδομάδες πριν η κυβέρνηση Τραμπ αποχωρήσει απ’ το Λευκό Οίκο. Μπορεί η Alibaba να μην έχει στοχοποιηθεί ευθέως, αλλά ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο ανέφερε το όνομά της στα τέλη καλοκαιριού, όταν προέτρεψε τις αμερικανικές επιχειρήσεις να αφαιρέσουν «αναξιόπιστες» κινεζικές τεχνολογίες από τα ψηφιακά τους δίκτυα.