Με ορατό τον κίνδυνο διόγκωσης του ιδιωτικού χρέους ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ζήτησε από τράπεζες και διαχειριστές απαιτήσεων να εντατικοποιήσουν τις προσπάθειές τους για την ταχεία υλοποίηση των ρυθμίσεων.
«Και έχουν ευθύνη γι’ αυτό, πρωτίστως απέναντι στην ελληνική κοινωνία. Γιατί η επιτυχία υλοποίησης του νέου νόμου θα λειτουργήσει προς όφελος της κοινωνίας και της οικονομίας» όπως είπε ο ίδιος στο πλαίσιο της ενημέρωσης για την πορεία του εξωδικαστικού μηχανισμού στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής την Πέμπτη το απόγευμα.
Ο υπουργός κατηγόρησε τους χρηματοδοτικούς φορείς ότι δεν έχουν σταθεί στο ύψος των περιστάσεων σε ότι αφορά στον εξωδικαστικό μηχανισμό – «με ορισμένες φωτεινές εξαιρέσεις» - και έδωσε αναλυτικά στοιχεία για τις επιδόσεις του κάθε servicer και της κάθε τράπεζας ξεχωριστά.
Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα μέχρι σήμερα έχουν λάβει 7.031 αιτήσεις για οφειλές συνολικού ύψους άνω των 4 δις ευρώ και έχουν ήδη αξιολογήσει 5.272 που αντιστοιχούν σε οφειλές 2,2 δις. ευρώ. Το ποσοστό εγκρισιμότητας διαμορφώνεται στο 44,7%, ωστόσο το τελευταίο τρίμηνο έχει αγγίξει το 53%.
- Intrum: Αξιολογήθηκαν 1.215 αιτήσεις, ύψους 779 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκαν 818, ύψους 250 εκατ. ευρώ (ποσοστό εγκρισιμότητας 67%).
- Cepal: 1.166 αιτήσεις, ύψους 466 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκαν 550, ύψους 178 εκατ. ευρώ (εγκρισιμότητα 47%).
- doValue: 1.109 αιτήσεις, ύψους 426 εκατ. ευρώ.Εγκρίθηκαν οι 408, ύψους 102 εκατ. ευρώ (ποσοστό εγκρισιμότητας 37%).
- Εθνική Τράπεζα: 530 αιτήσεις, ύψους 131 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκαν οι 141, ύψους 31 εκατ. ευρώ (εγκρισιμότητα 27%).
- Eurobank: 252 αιτήσεις, ύψους 47 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκαν οι 62, ύψους 9 εκατ. ευρώ (εγκρισιμότητας 25%).
- QQUANT: Από τις 187 αιτήσεις, ύψους 43 εκατ. ευρώ, που αξιολογήθηκαν εγκρίθηκαν οι 148, ύψους 34 εκατ. ευρώ (εγκρισιμότητα 79%).
- Veraltis: 171 αιτήσεις, ύψους 26 εκατ. ευρώ .Εγκρίθηκαν οι 120, ύψους 17 εκατ. ευρώ (εγκρισιμότητα 70%).
- APS: 89 αιτήσεις, ύψους 10 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκαν οι 44, ύψους τριών εκατ. ευρώ (ποσοστό εγκρισιμότητας 49%).
- Alpha Bank: 29 αιτήσεις, ύψους 6εκατ. ευρώ. Δεν εγκρίθηκε καμία
- Τράπεζα Πειραιώς: Από τις 26 αιτήσεις, ύψους 14 εκατ. ευρώ.Δεν εγκρίθηκε καμία (ποσοστό εγκρισιμότητας 0%).
- Παγκρήτια Τράπεζα: Από τις 24 αιτήσεις, ύψους 82 εκατ. ευρώ. Εγκρίθηκε μία (ποσοστό εγκρισιμότητα 4%).
- Λοιποί Πιστωτές: Από τις 474 αιτήσεις, ύψους 212 εκατ. ευρώ, που αξιολογήθηκαν εγκρίθηκαν οι 67, ύψους 23 εκατ. ευρώ (εγκρισιμότητα 14%).
Τι λένε οι servicers για τον εξωδικαστικό
Οι υπουργικές αιχμές αφορούν κυρίως τους servicers που διαχειρίζονται σχεδόν τον κύριο όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων (87 δις ευρώ το α’ 6μηνο του έτους) με τον πρόεδρο της Ενωσης των servicers και Διευθύνοντα Σύμβουλο της doValue Tάσο Πανούση να τονίζει ότι η εγκρισιμότητα των servicers είναι σήμερα στο 55%, «όμως το τελευταίο τρίμηνο έχει πάει στο 61% και αν λάβουμε υπόψη τις οφειλές φυσικών προσώπων μέχρι 200.000 ευρώ που είναι η μάζα, εκεί πλέον εγκρίνουμε σήμερα που μιλάμε δύο στις τρεις», προαναγγέλλοντας ότι τους επόμενους μήνες το συνολικό ποσοστό θα ανέβει.
Σε ότι αφορά στους λόγους απόρριψης, ο πρόεδρος των servicers ανέφερε ότι «υπάρχουν, περιπτώσεις κάποιων δανειοληπτών που είναι ήδη στο ν. 3869 και προστατεύονται. Ενώ ο νόμος λέει ότι δε μπορεί όταν είσαι στο νόμο Κατσέλη να μπεις στον εξωδικαστικό, παρ’ όλα αυτά κάνουν αίτηση και στον εξωδικαστικό», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Επίσης, υπάρχουν ενήμερες οφειλές που κάνουν αίτηση στον εξωδικαστικό, οι οποίες δεν απαιτούν ρύθμιση, γιατί έχουν ήδη ρυθμίσει και την οποία την εξυπηρετούν κανονικά.
«Υπάρχουν περιπτώσεις, επίσης, δανειοληπτών που προσπαθούν να δημιουργήσουν διάφορα εμπόδια σε πλειστηριασμούς και υπάρχουν περιπτώσεις δανειοληπτών που έχουν εξαντλήσει τις προσπάθειες ρύθμισης και προσπαθούν μέσω του εξωδικαστικού να πετύχουν την ακύρωση της αντίστοιχης ρύθμισης για να κερδίσουν χρόνο.
Ο εξωδικαστικός μηχανισμός είπε ο Τ. Πανούσης, απαιτεί και προϋποθέτει πραγματική βούληση συνεργασίας του οφειλέτη προς την εξεύρεση κατάλληλης λύσης για τη δανειακή του υποχρέωση.
Διαγραφή χρέους έως 60%
«Εάν κάποιοι στρατηγικοί κακοπληρωτές προσέβλεπαν στον εξωδικαστικό ως κολυμβήθρα του Σιλωάμ για να αποφύγουν οφειλές, στις οποίες μπορούν να ανταποκριθούν, αυτοί θα απογοητευτούν. Αντίθετα, για πολλούς συνεργάσιμους δανειολήπτες, ο μηχανισμός δίνει συνεχώς και θα εξακολουθήσει να δίνει αποδεκτές ρυθμίσεις», πρόσθεσε, τονίζοντας πως στα στεγαστικά δάνεια η άφεση χρέους «αγγίζει» μέχρι και το 40% της οφειλής, στα καταναλωτικά φτάνει μέχρι και το 60%, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στο 55% και στις μεγάλες επιχειρήσεις το 40%».
Οι αριθμοί
Από το 2020 έως σήμερα, οι servicers έχουν ολοκληρώσει ρυθμίσεις ύψους άνω των 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα τιτλοποιημένα χαρτοφυλάκια των τραπεζών.
Επιπλέον, στο ίδιο διάστημα από το 2020, ρυθμίστηκαν πάνω από 430.000 δάνεια ύψους άνω των 8,5 δισεκατομμυρίων ευρώ τα οποία διατηρούν οι τράπεζες στην κατοχή τους και τα οποία αναταξινομήθηκαν ως υγιή, θωρακίζοντας τους τραπεζικούς ισολογισμούς,.
Σε ότι αφορά τη συμμετοχή των τραπεζών στον εξωδικαστικό μηχανισμό αυτή είναι περιορισμένη γιατί είναι ο περιορισμένος ο αριθμός των αιτήσεων που υποβάλλονται και αφορούν στις τράπεζες.
Όπως εξήγησε ο πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών και πρόεδρος της Alpha Bank κ. Βασίλης Ράπανος αυτό θα έπρεπε να ικανοποιεί και όχι να προβληματίζει καθώς : «δείχνει ότι και οι τράπεζες και οι δανειολήπτες τους έχουν επανέλθει σε καθεστώς συναινετικής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων οφειλών.
Το 9μηνο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022 προγραμματίστηκαν 2.649 πλειστηριασμοί, από τους οποίους διενεργήθηκαν τελικά μόλις 693 και ο αριθμός αυτός είναι ελάχιστος και δεν αφορά ευάλωτους δανειολήπτες. Το αμοιβαίο όφελος από την οργανική διαχείριση των οφειλών που εμφάνισαν καθυστέρηση οι τράπεζες το διοχέτευσαν στην πραγματική οικονομία»,
Οι τράπεζες, όταν άρχισε ο εξωδικαστικός, είχαν ρυθμίσει διμερώς περί τα 13 δισ. ευρώ και τα οποία είναι εξυπηρετούμενα. Επίσης, το 2020 οι τράπεζες ρύθμισαν δάνεια, ύψους περίπου 9,5 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 4,5 δισ. ευρώ στεγαστικά. Το 2021 ρύθμισαν περίπου 6 δισ. ευρώ δάνεια, εκ των οποίων άνω των 2,5 δισ. ευρώ στεγαστικά, ενώ την περίοδο που λειτουργεί και ο εξωδικαστικός έχουν ρυθμιστεί περίπου 4 δισ. ευρώ δάνεια, σύμφωνα με τη Φωτεινή Ιωάννου πρόεδρο της Επιτροπής Διαχείρισης μη Εξυπηρετούμενων Δανείων και γενική διευθύντρια Διαχείρισης Απαιτήσεων Εταιρικής και Λιανικής Τραπεζικής της Εθνικής Τράπεζας.
Η ίδια εξήγησε ότι: «Οι τράπεζες όταν έχουν μία ρύθμιση, η οποία τηρείται, προτεραιοποιούν τη διατήρηση της υφιστάμενης ρύθμισης, αντί την εκ νέου ρύθμιση μέσω του εξωδικαστικού που θα κατέβαζε εκ νέου τα δάνεια σε μη εξυπηρετούμενο καθεστώς, με ό, τι αυτό συνεπάγεται».
Στα 258 δισ. ευρώ τα λήξιπρόθεσμα
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε ο υπουργός Οικονομικών το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος παραμένει σταθερά πάνω από το 60% του συνολικού χρέους των ιδιωτών από το 2017 και στο πρώτο εξάμηνο του 2022 το συνολικό χρέος των ιδιωτών διαμορφώθηκε στα 406,270 δισ. ευρώ με το ληξιπρόθεσμο χρέος να αντιπροσωπεύει το 63,6% και να διαμορφώνεται στα 258,434 δις ευρώ, σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε χθες στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας.
Τι υποστήριξε η αντιπολίτευση
Η τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, Εφη Αχτσιόγλου αναφερόμενη στον όγκο του ιδιωτικού χρέους σημείωσε ότι «τα “κόκκινα δάνεια” στην ελληνική οικονομία ανέρχονται σε 111 δισ. και έχουν διογκωθεί επί διακυβέρνησης της ΝΔ. Επίσης, τα ληξιπρόθεσμα στην ΑΑΔΕ διαμορφώθηκαν στα 112,6 δισ. -αύξηση άνω των 8 δισ. από το 2019- και στα ασφαλιστικά ταμεία στα 43,4 δισ. -επίσης αύξηση άνω των 8 δισ. από το 2019- ενώ η κυβέρνηση επιμένει να μην προχωρά σε μια ριζική ρύθμιση των χρεών αυτών. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. έχει καταθέσει συγκεκριμένη πρόταση για ρύθμιση με κούρεμα οφειλών και προστασία της πρώτης κατοικίας».
Η κ. Αχτσιόγλου επισήμανε ότι «η ΝΔ νομοθέτησε έναν εξωδικαστικό μηχανισμό σύμφωνα με τις απαιτήσεις των τραπεζών. Δύο χρόνια μετά ο εξωδικαστικός έχει αποτύχει παταγωδώς, ούτε 3 στους 100 από όσους αιτούνται δεν παίρνουν ρύθμιση».
Το πλαίσιο για το πτωχευτικό κώδικα και τον εξωδικαστικό μηχανισμό «εξελίσσονται στο απόλυτο Βατερλώ για την κυβέρνηση και θηλιά για τους πολίτες» τόνισε ο επικεφαλής της κοινοβουλευτικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Κατρίνης, υπογραμμίζοντας ότι η ατολμία και η απροθυμία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει το εκρηκτικό πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους έχει συνέπειες για τους πολίτες και την οικονομική και κοινωνική σταθερότητα.
Κάλεσε την κυβέρνηση αλλά και το σύνολο του πολιτικού συστήματος να αποφασίσουν αν θα νομοθετούν υπέρ των πολιτών ή θα αφήσει το ζήτημα του ιδιωτικού χρέους να το διαχειρίζονται ασύδοτα τα funds και οι τράπεζες.