Καθώς η αρχική αναταραχή στις αγορές έχει καταλαγιάσει, είναι πλέον ασφαλές να προβούμε σε μια σειρά από διαπιστώσεις για το τι ακριβώς συνέβη στις Η.Π.Α και στην Ελβετία σε επίπεδο τραπεζικής ασφάλειας, αλλά κυρίως για το ποιές οι συνέπειες της χρηματοπιστωτικής κρίσης των προηγούμενων εβδομάδων για τη χώρα μας.
Το βασικότερο συμπέρασμα, είναι πως οι ελληνικές τράπεζες απεδείχθησαν επαρκώς κεφαλαιοποιημένες και θωρακισμένες έναντι των αναταραχών στις διεθνείς χρηματαγορές.
Το ξεκαθάρισε, εξάλλου, σε όλους τους τόνους, και ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, κατά την άφιξή του στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καθώς μεταξύ άλλων διαβεβαίωσε τους Έλληνες πολίτες ότι το ελληνικό τραπεζικό σύστημα είναι ισχυρό και ότι οι καταθέσεις των Ελλήνων καταθετών είναι προστατευμένες. Κάθετοι επί του θέματος υπήρξαν τόσο ο αρμόδιος υπουργός Χρήστος Σταϊκούρας όσο και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας.
Και ταυτόχρονα, τρανή απόδειξη όλων των παραπάνω είναι και η πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου, που -μετά τις αναμενόμενες αρχικές απώλειες- έχει βρει πλέον το βηματισμό του. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, καθώς οι αγορές λένε την αλήθεια και δεν επηρεάζονται από πολιτικές ή άλλες παρεμβάσεις.
Ο λόγος είναι πως οι ελληνικές τράπεζες δεν έχουν επενδύσει μαζικά σε μακροπρόθεσμα ομόλογα, όπως είχε γίνει στην περίπτωση της Silicon Valley Bank ούτε είχαν εκροές καταθέσεων, όπως συνέβη στη περίπτωση της Credit Suisse. Επιπλέον, δεν είναι εκτεθειμένες στα ομόλογα AT1 της Credit Suisse η αξία των οποίων μηδενίστηκε.
Παράλληλα, έστω και με άγαρμπο τρόπο, η εξαγορά της Credit Suisse από τη USB περιόρισε τη διασπορά του κινδύνου, δείχνοντας ότι υπάρχει αποφασιστικότητα. Εξάλλου είναι βέβαιο ότι ουδείς επιθυμεί να βιώσουμε μια νέα Lehman Brothers.
Aντίστοιχα, στην περίπτωση της Silicon Valley Bank οι καταθέσεις προστατεύονται στο σύνολό τους, εξασφαλίζοντας τις startups που είχαν τοποθετήσει εκεί τα χρήματά τους.
Τις τελευταίες ημέρες έχουμε δει μαζικές επιστροφές καταθέσεων από την Ελβετία στην Ελλάδα. Πρόκειται για Έλληνες μεγαλοκαταθέτες που επιστρέφουν τα χρήματά τους στη χώρα μας, θεωρώντας ότι είναι πιο ασφαλή στην Ελλάδα.
Στον αντίποδα, φυσικά η όλη κατάσταση δεν επιτρέπει εφησυχασμό.
Η σημαντική αύξηση των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες, στο όνομα του περιορισμού του πληθωρισμού έχει σίγουρα παρενέργειες.
Η απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ να αυξήσει τα επιτόκια του δολαρίου κατά 25 μονάδες βάσης, σηματοδοτώντας ότι ο τρέχων κύκλος νομισματικής πολιτικής φτάνει στο τέλος του έχει ιδιαίτερη σημασία.
Το ζητούμενο όμως είναι τι θα συμβεί στην Ευρώπη και στην Ελλάδα.
Ως προς αυτό, τα μέχρι στιγμής μηνύματα από τις ελληνικές τράπεζες είναι ενθαρρυντικά, καθώς δεν έχουμε φαινόμενα μεγάλης αύξησης ληξιπρόθεσμων οφειλών και κόκκινων δανείων. Οι καιροί απαιτούν ψυχραιμία.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Ελληνική κυβέρνηση παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, βρίσκεται σε σταθερή επικοινωνία με τις τράπεζες και είναι έτοιμη να παρέμβει αν και όπου χρειαστεί υπέρ των δανειοληπτών.
Η συντονισμένη δράση αγορών, τραπεζών και δανειοληπτών είναι αναμφισβήτητα το «στοίχημα» της επόμενης ημέρας.
*Η Αφροδίτη Νέστορα είναι Δικηγόρος Παρ' Αρείω Πάγω, Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια Υπ. Δικαιοσύνης