«Ολες οι φυλές» της Νέας Δημοκρατίας βρέθηκαν χθες ο απόγευμα στη Φιλοθέη, στην εκδήλωση που διοργάνωσε το «Ίδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής», προκειμένου να τιμήσουν την 40ή επέτειο από την είσοδο της Ελλάδος στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο πρώην πρωθυπουργός και πρώην πρόεδρος του κόμματος, Κώστας Καραμανλής, ενώ χαιρετισμό απηύθυναν ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο πρόεδρος του Ιδρύματος, πρώην υπουργός Πέτρος Μολυβιάτης και ο αντιπρόεδρος, πρώην υπουργός Αχιλλέας Καραμανλής.
Το μήνυμα των ομιλιών
Σε πρώτη ανάγνωση, οι πέντε ομιλίες εξέπεμπαν το ίδιο μήνυμα: Η πρωταγωνιστική φιγούρα του Κωνσταντίνου Καραμανλή επέδρασε καταλυτικά στην προσπάθεια της Ελλάδας να ξεφύγει από χρόνιες παθογένειας διά της εντάξεως στην Ενωμένη Ευρώπη, οι προνομιακές του σχέσεις με ισχυρούς Ευρωπαίους ηγέτες όπως ο Ζισκάρ ντ' Εστέν και Χέλμουτ Σμιτ στήριξαν αυτή την προσπάθεια, και η Νέα Δημοκρατία, το δημιούργημα του Καραμανλή, είναι το κόμμα που επί 47 χρόνια βάζει πάνω από τα όποια κομματικά οφέλη το συμφέρον της πατρίδας.
►Τι αποκαλύπτουν τα πρώτα εσωκομματικά σύννεφα στη ΝΔ του Κ. Μητσοτάκη
►Μητσοτάκης: Κάλεσμα στις επιχειρήσεις για μέρισμα ανάπτυξης - «Η επόμενη 10ετία ίσως είναι θρίαμβος»
Ωστόσο, πίσω από τις σαφείς ενωτικές αναφορές, μια δεύτερη ανάγνωση των ομιλιών δείχνει ότι υπάρχουν σαφείς διαφορές πολιτικής αντίληψης, αλλά και «ανάγνωσης» των συνθηκών εντός των οποίων πορεύτηκε η χώρα έως την ένταξή της στην τότε ΕΟΚ, σημερινή Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Ο Καραμανλής πέτυχε να βάλει την Ελλάδα στην Ευρώπη. Εκεί, ένας πολιτικός ηγέτης μόνος του, κόντρα σε όλους, κόντρα σε όλα. Κόντρα στην επιπόλαια κριτική, στις ανεύθυνες κριτικές, στην στείρα άρνηση και στις κοντόφθαλμες φοβίες πολλών», είπε στη συναισθηματική του ομιλία ο Αχιλλέας Καραμανλής. «...Ευτυχώς σε αυτή τη διορατική του επιμονή, ο Κωνσταντίνος Καραμανλής δεν ήταν μόνος. “Η ιστορία, η γεωγραφική θέσις, τα οικονομικά αλλά και τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδος επέβαλαν τη συμμετοχή της εις την Ευρωπαϊκήν Κοινότητα”. Η δήλωση αυτή ανήκει στον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και διατυπώθηκε ήδη από τη δεκαετία του ’60, αποτελώντας όχι μόνο δείγμα της διαχρονικής επιρροής την οποία εξέπεμπε η ευρωπαϊκή προοπτική στο ευρύτερο πολιτικό φάσμα, αλλά και σαφή απόδειξη ότι η συμμετοχή στα δρώμενα της ηπείρου μας υπήρξε κεντρική πολιτική επιλογή για το σύνολο του κεντροδεξιού τόξου, με πρωταγωνιστή τον Κωνσταντίνο Καραμανλή» αντέτεινε στον χαιρετισμό του ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης.
Στη δική του, κεντρική ομιλία, ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής διατύπωσε σειρά θέσεων που αφορούσαν, όπως είπε, «στις βαθύτερες πολιτικές πεποιθήσεις και αρχές» του Κωνσταντίνου Καραμανλή, και οι οποίες αποτελούν στήριγμα των σημερινών κυβερνητικών κινήσεων, αλλά και άλλες στις οποίες διαπιστώνεται απόκλιση.
Στις πρώτες περιλαμβάνονται οι αναφορές Καραμανλή για την ευρωπαϊκή πολιτική της Νέας Δημοκρατίας που κατά βάση παραμένει συνεπής από το 1974 έως σήμερα, για την ανάγκη οι Έλληνες να μην καταστρέφουμε με τα δικά μας λάθη, τα επιτεύγματα της χώρας μας, η ανάγκη για πολιτική ολοκλήρωση της ευρωπαϊκής οικογένειας με συμμετοχή και του αμυντικού τομέα, ενώ παράλληλη με την αντίληψη το σημερινού πρωθυπουργού είναι η αναφορά Καραμανλή για «ορισμένα κράτη», που «ακολουθώντας πολιτική επιτήδειου ουδέτερου, εμμέσως πλην σαφώς δείχνουν να κλείνουν το μάτι προς την Τουρκία. Δηλαδή να ενθαρρύνουν την απαράδεκτη και παραβατική συμπεριφορά της». Η αναφορά στη Γερμανία και την Άγκελα Μέρκελ είναι σαφής, παρά το ότι ο κ. Καραμανλής δεν την κατονόμασε, και συνδέεται με την έντονη ενόχληση Μητσοτάκη για το ότι το Βερολίνο απέκλεισε την Αθήνα από τις Διασκέψεις για το μέλλον της Λιβύης, ενώ δεν έκανε ο ίδιο για την Τουρκία, καθώς και για το ότι η Γερμανία τήρησε αιδήμονα σιωπή στις πολύμηνες απειλές της γείτονος εναντίον της Ελλάδος με τα «ερευνητικά» σκάφη, την επιχείρηση μαζικής εισβολής μεταναστών στον Έβρο κλπ. Παράλληλα, ευθεία και πλήρης ήταν η στήριξη Καραμανλή στη νέα ελληνογαλλική συμφωνία που διαπραγματεύτηκαν οι κ.κ. Μητσοτάκης και Μακρόν.
Ωστόσο, κάποιες από τις επισημάνσεις Καραμανλή εξελήφθησαν ως «κατά μοίρες» αποκλίνουσες από τις αντιλήψεις του σημερινού προέδρου της Νέας Δημοκρατίας. Ειδικότερα, σε αυτές περιλαμβάνονται οι αναφορές του κεντρικού ομιλητή της χθεσινής εκδήλωσης στην ανάγκη της κοινωνικής δικαιοσύνης (καθώς είναι προφανές ότι τα οφέλη της ως τώρα ανάπτυξης δεν έχουν διαχυθεί στην κοινωνία σε επαρκή βαθμό), αλλά και η φράση του Κωνσταντίνου Καραμανλή που ο χθεσινός ομιλητής παρέθεσε, «όταν ένας λαός δεν μπορεί να πετύχει την κοινωνική δικαιοσύνη στα πλαίσια της δημοκρατίας, κλονίζεται η εμπιστοσύνη του στην ιδέα της δημοκρατίας». Ο Κώστας Καραμανλής πρόσθεσε ότι «όταν οι πολίτες, ή μεγάλη μερίδα αυτών αισθάνονται αδικημένοι, παραγκωνισμένο ή περιφρονούμενοι, η δημοκρατία τραυματίζεται και σε ακραία προέκταση υπονομεύεται».
Διαφορετικές προσεγγίσεις
Επίσης, εκτενής ήταν η αναφορά του πρώην πρωθυπουργού στην ανάγκη αποφυγής διχαστικού κλίματος στην πολιτική ζωή της Ελλάδας. Σε μια περίοδο που ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει κάνει σαφές ότι δεν βλέπει κανένα περιθώριο συναίνεσης με τον ΣΥΡΙΖΑ, ο Κώστας Καραμανλής ανέφερε στην ομιλία του: «Η θέση της χώρας τόσο στα Βαλκάνια όσο και στην Ανατολική Μεσόγειο καθιστά ανεπίτρεπτη απερισκεψία την επικράτηση κλίματος διχαστικού και ακραίας οξύτητας… Οφείλουμε να καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια για την διαμόρφωση συνθηκών σύμπνοιας, ομοψυχίας και εθνικής συνεννόησης. Ο δημοκρατικός διάλογος, η αντιπαράθεση επιχειρημάτων πρέπει να διευκολύνει και όχι να υπονομεύει την ανάγκη σύγκλισης απόψεων για την διαμόρφωση εθνικής στρατηγικής πρωτίστως για τα μεγάλα εθνικά θέματα.
Τέλος, διαφορετική είναι η προσέγγιση των δύο ανδρών σχετικά με την επαρκή ή όχι ανταπόκριση της Ευρώπης σε μείζονα θέματα, κυρίως στο ζήτημα της πανδημίας. Ο Κώστας Καραμανλής χθες εμφανίστηκε καθαρά κριτικός απέναντι στην αδυναμία της Ευρώπης να επηρεάσει αποφασιστικά τις εξελίξεις ακόμα και στη γειτονιά της,, να διαμορφώσει ενιαία και αποτελεσματική πολιτική στο μεταναστευτικό, και να παρουσιαστεί σχετικά άτολμη και δυσκίνητη στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Ο πρώην πρωθυπουργός άσκησε κριτική στις Βρυξέλλες για το «συγκρατημένο και πρόσκαιρου χαρακτήρα» Ταμείο Ανάκαμψης που συμφώνησε η ΕΕ και το οποίο πανηγύρισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, και το συνέκρινε με «το γενναίο πακέτο που υιοθέτησαν οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής». Ο κ. Καραμανλής επίσης αναφέρθηκε στις κτυπητές αδυναμίες της ΕΕ έναντι της οικονομικής κρίσης της περασμένης δεκαετίας, καθώς και στον τιμωρητικό χαρακτήρα των μέτρων π επιβλήθηκαν.
Το κλίμα στην εκδήλωση ήταν αναμφίβολα ενωτικό, πανηγυρικό και αφιερωμένο στην πολιτική παρακαταθήκη του Κωνσταντίνου Καραμανλή. Αυτό όμως δεν εμπόδισε όσους έλαβαν το λόγο να εμφανίσουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε αρκετά ζητήματα της τρέχουσας πολιτικής ζωής. Μένει να δούμε εάν αυτές οι διαφορετικές προσεγγίσεις μετεξελιχθούν αργότερα σε πολιτικές αντιπαλότητες στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος. Αυτό θα κριθεί εν πολλοίς και από τις επιδόσεις του κυβερνητικού έργου.