Η αλματώδης ανάπτυξη των crypto τα τελευταία χρόνια, παρά τις μεγάλες διακυμάνσεις των τιμών τους, έχει ως συνέπεια και την αύξηση της φοροδιαφυγής καθώς οι συναλλαγές είναι κατά βάση ανώνυμες ή γίνονται με ψευδώνυμα και συνεπώς μένουν μακριά από το «μάτι» της εφορίας.
Ορισμένες χώρες έχουν κάνει ή σχεδιάζουν παρεμβάσεις για να αντιμετωπίσουν τη φοροδιαφυγή αυτή, η οποία αφορά κυρίως τον ΦΠΑ που χάνεται στις αγορές προϊόντων ή υπηρεσιών που γίνονται με τη χρήση του bitcoin ή κάποιου άλλου από τα σχεδόν 10.000 κρυπτονομίσματα.
Σήμερα, το ποσοστό των αγορών με τη χρήση crypto είναι ακόμη μικρό, αλλά όπως σημειώνει το ΔΝΤ σε σχετική μελέτη του μπορεί κάποια μέρα να υπάρξει μεγάλης κλίμακας απώλεια εσόδων από ΦΠΑ και άλλων φόρων επί των πωλήσεων.
Φόρος στα κεφαλαιακά κέρδη
Αν τα crypto τα δει κανείς ως μέσο δημιουργίας υπεραξίας, κάτι που είναι μάλλον ο κανόνας σήμερα, τότε θα έπρεπε να φορολογηθούν για κεφαλαιακά κέρδη, όπως ισχύει και με άλλα assets.
Σύμφωνα με χοντρικές εκτιμήσεις του ΔΝΤ, αν επιβαλλόταν φόρος 20% σε κεφαλαιακά κέρδη από τις πωλήσεις crypto, τα έσοδα σε παγκόσμιο επίπεδο θα έφταναν τα 100 δις. δολάρια το 2021, όταν οι τιμές είχαν εκτοξευθεί στα ύψη και το bitcoin άγγιξε τα 70.000 δολάρια. Το ποσό αυτό θα αντιστοιχούσε στο 4% των εσόδων από τη φορολογία των εταιρικών κερδών ή στο 0,4% των συνολικών φορολογικών εσόδων.
Με τις τιμές των κρυπτονομισμάτων, όμως, να έχουν κάνει βουτιά 63% από τα υψηλά επίπεδα του 2021, τα φορολογικά έσοδα θα μειώνονταν αντίστοιχα ή και αναλογικά περισσότερο καθώς οι κεφαλαιακές ζημιές θα συμψηφίζονταν με άλλους φόρους. Σε πιο ομαλές περιόδους, τα έσοδα από τα κεφαλαιακά κέρδη δεν θα ξεπερνούσαν μάλλον τα 25 δις. δολάρια, ένα ποσό που δεν είναι εντυπωσιακό σε σχέση με τα συνολικά φορολογικά έσοδα.
Με τη μελέτη που δημοσίευσε το ΔΝΤ συζητά πώς θα μπορούσαν οι κυβερνήσεις να προχωρήσουν στη φορολογία των crypto, τονίζοντας εξ αρχής τη δυσκολία του εγχειρήματος λόγω της ανωνυμίας ή ψευδωνυμίας των κατόχων τους.
Συναλλαγές μέσω κεντρικών ανταλλακτηρίων
Το πρόβλημα αυτό θα μπορούσε θεωρητικά να ξεπεραστεί όταν οι συναλλαγές γίνονται μέσω κεντρικών ανταλλακτηρίων, τα οποία μπορούν να υποχρεωθούν από τις Αρχές να γνωστοποιούν σε αυτές τα στοιχεία των συναλλασσόμενων και τις κινήσεις του.
Πράγματι, αρκετές χώρες επιβάλλουν τέτοιους κανόνες με την προσδοκία ότι θα βελτιωθεί η φορολογική συμμόρφωση. Ωστόσο, οι κανόνες μπορούν να παρακαμφθούν από τους κατόχους των κρυπτονομισμάτων, αν χρησιμοποιήσουν για τις συναλλαγές τους ανταλλακτήρια που λειτουργούν στο εξωτερικό.
Για να αντιμετωπισθεί η ανησυχία αυτή, ο ΟΟΣΑ ανέπτυξε ένα πλαίσιο για την ανταλλαγή μεταξύ των χωρών πληροφοριών που αφορούν στα crypto, όπως έχει κάνει και με τις καταθέσεις ή άλλα περιουσιακά στοιχεία, αλλά η εφαρμογή του θέλει ακόμη χρόνο.
Ακόμη και αν εφαρμοστεί, όμως, η ανταλλαγή πληροφοριών, θα μπορούσαν οι συναλλαγές να γίνονται μέσω αποκεντρωμένων ανταλλακτηρίων ή με απευθείας συναλλαγές των κατόχων κρυπτονομισμάτων μεταξύ τους, οπότε θα ξέφευγαν και πάλι από τον έλεγχο των Αρχών.
Οι δυσκολίες είναι συνεπώς δεδομένες και πολλές κυβερνήσεις αρχίζουν να αντιλαμβάνονται ότι χρειάζονται συνεκτικά και αποτελεσματικά πλαίσια για να φορολογηθούν τα crypto, σημειώνει το ΔΝΤ.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
