Πρωτοφανές σκηνικό καταγράφηκε σήμερα, 1η Μαΐου, στο ελληνικό χρηματιστήριο ενέργειας και την εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Οι τιμές του ρεύματος σημείωσαν ιστορικό χαμηλό, όχι λόγω ανόδου, όπως έχουμε συνηθίσει, αλλά εξαιτίας της κατακόρυφης πτώσης — φτάνοντας μάλιστα σε αρνητικά επίπεδα για πρώτη φορά από την έναρξη λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ενέργειας.
Αρνητικές τιμές για επτά συνεχείς ώρες
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία από την Αγορά Επόμενης Ημέρας (Day Ahead Market), για επτά ώρες σήμερα οι τιμές διαμορφώνονται από -3 έως και -50 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Το φαινόμενο, που συναντάται συχνά σε ευρωπαϊκές αγορές, «χτύπησε» πλέον και την Ελλάδα.
Ειδικότερα, από τις 11:00 έως τις 17:00, οι τιμές πέρασαν σε αρνητικό έδαφος, με το απόλυτο χαμηλό να καταγράφεται μεταξύ 14:00 και 15:00, αγγίζοντας τα -50 ευρώ/MWh. Η μέση ημερήσια τιμή για την 1η Μαΐου διαμορφώθηκε στα 40,98 ευρώ/MWh — η χαμηλότερη τιμή των τελευταίων 12 μηνών — καταγράφοντας πτώση 36,89% σε σχέση με την προηγούμενη ημέρα.
Στο ενεργειακό μείγμα κυριαρχούν οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ), με ποσοστό που ξεπερνά το 61%.
Τι κρύβεται πίσω από τις αρνητικές τιμές
Η κατακόρυφη πτώση αποδίδεται στη συνύπαρξη δύο βασικών παραγόντων: την υπερπαραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και τη σημαντικά μειωμένη ζήτηση λόγω της αργίας της Πρωτομαγιάς. Η συνολική κατανάλωση, όπως καταγράφεται από τον ΑΔΜΗΕ, δεν ξεπέρασε τις 100,8 GWh, όταν σε μια συνηθισμένη ημέρα κυμαίνεται μεταξύ 140 και 160 GWh.
Οι αρνητικές τιμές οφείλονται σε «αρνητικές προσφορές» από μονάδες παραγωγής (θερμικές ή ΑΠΕ), οι οποίες επιλέγουν να πληρώσουν προκειμένου να παραμείνουν σε λειτουργία αντί να σταματήσουν τη λειτουργία τους — μια επιλογή συχνά τεχνικά ή οικονομικά δυσκολότερη.
Παράδοξο: Αρνητικές τιμές αλλά αυξημένες εισαγωγές
Παρά το γεγονός ότι η εγχώρια αγορά αντιμετωπίζει αρνητικές τιμές, παρατηρείται αύξηση των εισαγωγών ρεύματος, με τη γειτονική Βουλγαρία να καταγράφει ακόμα χαμηλότερες τιμές — έως και -100 ευρώ/MWh. Οι παραγωγοί της Βουλγαρίας εξάγουν ενέργεια προς την Ελλάδα, μειώνοντας το κόστος πώλησης στην εσωτερική τους αγορά.
Η έντονη ανισορροπία προσφοράς και ζήτησης έχει σημάνει συναγερμό στον ΑΔΜΗΕ, ο οποίος αναγκάστηκε να προχωρήσει σε εκτεταμένες περικοπές της παραγόμενης ενέργειας από ΑΠΕ. Οι περιορισμοί στην έγχυση ενέργειας στο δίκτυο έφτασαν τις 54,7 GWh — ποσότητα που ισοδυναμεί με τη μισή ημερήσια κατανάλωση.
Ήδη από χθες, 30 Απριλίου, ο ΑΔΜΗΕ είχε ειδοποιήσει τους παραγωγούς ΑΠΕ να είναι σε επιφυλακή, ζητώντας — μεταξύ άλλων — την αποσύνδεση φωτοβολταϊκών από το δίκτυο διανομής.
Οι περιορισμοί αυτοί είναι αναγκαίοι ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος κατάρρευσης του συστήματος, λόγω της υπερπαραγωγής σε συνδυασμό με τη χαμηλή ζήτηση.