Εξαγωγή σε χώρες της Ευρώπης ακόμη και της Μέσης Ανατολής του νέου μοντέλου που χτίζει ήδη στην κοιλάδα της Δυτικής Μακεδονίας και το οποίο συνδυάζει πράσινη ενέργεια με mega ή giga data centers περιλαμβάνουν τα φιλόδοξα σχέδια της ΔΕΗ, που επιταχύνει τον μετασχηματισμό της σε μια Powertech εταιρεία με στόχο να πρωταγωνιστήσει στην τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης. 

«Οφείλουμε να αγκαλιάσουμε την τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης, η οποία δεν μπορεί να συμβεί χωρίς την δική μας ενέργεια. Και γι αυτό τεχνολογία και ενέργεια πρέπει να προχωρήσουν χέρι – χέρι. Η τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης έχει ανάγκη την ενέργεια και η ενεργειακή μετάβαση έχει ανάγκη την τεχνητή νοημοσύνη», ήταν η κομβική παρατήρηση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της ΔΕΗ, Γιώργου Στάσση, στο ετήσιο συνέδριο της Eurelectric που πραγματοποιήθηκε πριν λίγες μέρες στις Βρυξέλλες. 

Τεχνολογία και ενέργεια πρέπει να προχωρήσουν χέρι – χέρι. Η τεχνολογική επανάσταση της τεχνητής νοημοσύνης έχει ανάγκη την ενέργεια και η ενεργειακή μετάβαση έχει ανάγκη την τεχνητή νοημοσύνη

Τις ίδιες μέρες ο Αλέξανδρος Πατεράκης, αναπληρωτής CEO της ΔΕΗ, μιλώντας στο συνέδριο Digital Europe είπε πως η ΔΕΗ ξαναγράφει το operations playbook της με την AI στο επίκεντρο, διότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι το κλειδί της ανταγωνιστικότητας στο μέλλον. 

Με αυτή τη φιλοσοφία η ΔΕΗ χτίζει το business plan της και όπως αποκαλύπτει στο φυλλάδιο που διένειμε στην ετήσια έκθεση της Eurelectric μπορεί να αναπτύξει εγκαταστάσεις data center έως 5GW στην περιοχή της ανατολικής Ευρώπης και ανατολικής Μεσογείου, από την Ρουμανία και την Βουλγαρία έως την Αίγυπτο και την Σαουδική Αραβία. 

Ειδικότερα, το σχέδιο προβλέπει ανάπτυξη data centers: 

• στην Ρουμανία, όπου η ΔΕΗ έχει ήδη εγκατεστημένα πολλά assets πράσινης ενέργειας 
• στην Βουλγαρία, όπου αποκτά assets πράσινης ενέργειας, αλλά και 
• στην Μέση Ανατολή, δηλαδή στην Αίγυπτο και την Σαουδική Ααραβία, εκμεταλλευόμενη το East to Med Data Corridor (EMC), δηλαδή το υποθαλάσσιο και επίγειο καλωδιακό σύστημα μεταφοράς δεδομένων (data) που θα διασυνδέσει την Ασία με την Ευρώπη, μέσω της Μέσης Ανατολής και της Ελλάδας, αλλά και το GREGY, δηλαδή το υποθαλάσσιο καλώδιο μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας που θα διασυνδέσει την Αίγυπτο με την Ελλάδα. 

Η ΔΕΗ κατέχει, άλλωστε, ένα σημαντικό ποσοστό στο έργο (EMC), δηλαδή στο καλώδιο δεδομένων, ενώ επεκτείνει την παρουσία της στην παραγωγή πράσινης ενέργειας στα Βαλκάνια και ήδη είναι ισχυρή στη Ρουμανία. Με αυτό το σχεδιασμό στοχεύει να καθιερωθεί στον ως leading εταιρεία Powertech από τα Βαλκάνια μέχρι τη Μέση Ανατολή.

Ενεργειακός κόμβος το datα center

«Προχωρώντας προς τα εμπρός, οι ψηφιακές και ενεργειακές υποδομές πρέπει να σχεδιάζονται από κοινού, όχι μεμονωμένα. Ένα data center δεν είναι απλώς μια εγκατάσταση IT είναι ένας ενεργειακός κόμβος. Πρέπει να σχεδιάσουμε την πολιτική και τις υποδομές με αυτό κατά νου», επεσήμανε ο κ. Στάσσης, μιλώντας στην συνέντευξη τύπου του συνεδρίου της Eurelectric. 

Ο ίδιος περιέγραψε το τριπλό στοίχημα της ψηφιοποίησης της ηλεκτρικής ενέργειας, λέγοντας πως: «Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός της ενέργειας πρέπει να είναι:

• Αποτελεσματικός, ώστε να μπορούμε να εξυπηρετούμε την αυξανόμενη ζήτηση χωρίς συμβιβασμούς
• Ασφαλής, ώστε τα συστήματά μας να είναι ανθεκτικά σε επιθέσεις
• Και δίκαιος, ώστε οι καταναλωτές να μην καλούνται να επωμιστούν το κόστος ενός πιο σύνθετου και διασυνδεδεμένου κόσμου».  

Η κοιλάδα της Δυτικής Μακεδονίας καθίσταται η ιδανική τοποθεσία για την ανάπτυξη ενός αυτοτροφοδοτούμενου οικοσυστήματος πράσινης ενέργειας και data centers

Η κοιλάδα της Δ. Μακεδονίας

Στο πλαίσιο αυτό η αρχή γίνεται από τη Δυτική Μακεδονία, όπου αναπτύσσεται το πρώτο mega data center στην αυλή των πρώην λιγνιτωρυχείων, με δυναμικότητα αρχικά 300MW (έως το 2027) και ακολούθως 1.000MW (έως το 4^ο τρίμηνο του 2028). 

Στην πρώτη φάση το data center των 300MW θα τροφοδοτείται με ενέργεια από τα άφθονα πράσινα assets της περιοχής, που θα φτάσουν έως το 2027 τα 2.790MW σε φωτοβολταικά (1.200MW), αντλησιοταμίευση (320 + 240MW), μπαταρίες (BESS 300MW) και μονάδες φυσικού αερίου (550 + 100MW). 

Έτσι η κοιλάδα της Δυτικής Μακεδονίας καθίσταται η ιδανική τοποθεσία για την ανάπτυξη ενός αυτοτροφοδοτούμενου οικοσυστήματος πράσινης ενέργειας και data centers, τα οποία θα λειτουργούν behind the meter (On Site / Off grid) δηλαδή δεν θα επιβαρύνουν το δίκτυο και τις τιμές για τους υπόλοιπους καταναλωτές. 

Behind the meter

Ως γνωστό, τα data centers είναι ιδιαίτερα ενεργοβόρες εγκαταστάσεις και γι αυτό η λύση που προτείνει η ΔΕΗ είναι η τροφοδοσία τους απευθείας από τις μονάδες παραγωγής πράσινης ενέργειας. Αυτό το μοντέλο που υλοποιείται ήδη στην Κοζάνη, με την ανάπτυξη ενός Powertech οικοσυστήματος που συνδυάζει πράσινη ενέργεια και τεχνολογία και θα οδηγήσει στην ανάπτυξη του giga data center ισχύος 1GW έως το τέλος του 2028, μπορεί να αποτελέσει game changer για την χώρα, η οποία θα καταστεί κόμβος συνδεσιμότητας (connectivity hub) στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. 

Η γεωγραφική θέση της Ελλάδας, ανάμεσα στην Ασία και την Ευρώπη και μέσα στους διαδρόμους των καλωδίων που συνδέουν με ενέργεια ή με δεδομένα την Ασία, την Μέση Ανατολή και την Αφρική με τις αγορές της Ευρώπης της παρέχει πλεονεκτική θέση στην νέα εποχή της τεχνολογικής επανάστασης. 

Στο περιβάλλον αυτό η ΔΕΗ στήνεται νωρίς και ετοιμάζεται να κλείσει συμφωνία με τον ή τους hyperscaler που θα μπουν στο giga data center της Δυτικής Μακεδονίας (κάτι που πρέπει να αναμένεται προς τα τέλη του 2026).

Αυξάνεται η παγκόσμια ζήτηση

Η παγκόσμια ζήτηση για υπολογιστική ισχύ αυξάνεται και η Ευρώπη έχει ανακοινώσει το στόχο να τριπλασιάσει την ισχύ της σε data centers τα επόμενα 5-7 χρόνια. Υπολογίζεται ότι θα χρειάζονται data centers ισχύος 35 GW το 2030 στην Ευρώπη. Όμως τα σχέδια για νέα data centers που έχουν ανακοινωθεί και ωριμάζουν ή κατασκευάζονται είναι ισχύος 8 GW, κάτι που σημαίνει ότι χρειάζονται επιπλέον έργα 27 GW στην Ευρώπη.

Η ζήτηση αυτή δεν είναι εύκολο να καλυφθεί, γιατί η συμφόρηση στις υποδομές ενέργειας και η έλλειψη πόρων για την ανάπτυξη των κέντρων δεδομένων, δυσκολεύουν την ανάπτυξη νέων έργων δημιουργώντας ένα μεγάλο επενδυτικό κενό. Στο περιβάλλον αυτό, ο Όμιλος ΔΕΗ χάρη στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της Δυτικής Μακεδονίας είναι μπροστά σε μια μοναδική ευκαιρία, να αξιοποιήσει τις δυνατότητές της στην παραγωγή πράσινης ενέργειας και την πρόσβαση σε νερά και υποδομές και να τη μετατρέψει σε κόμβο ψηφιακής και ενεργειακής τεχνολογίας.

Με επενδύσεις €5,75 δισ., η εταιρεία δημιουργεί ένα νέο πρότυπο πράσινης ανάπτυξης, στη Δυτική Μακεδονία με επίκεντρο τις τεχνολογικές υποδομές. Η αρχή θα γίνει με την ανάπτυξη ενός Mega Data Center ισχύος 300 MW με δυνατότητα επέκτασης σε Giga Data Center ισχύος 1.000 MW, ένα έργο που εφόσον γίνει θα σηματοδοτήσει την ισχυρή ανάπτυξη της ΔΕΗ ως ηγέτιδα PowerTech εταιρεία.

Ακόμη και αν μπορεί να χρειαστεί αρκετός καιρός για την οριστικοποίηση του deal, ενδεχομένως και πάνω από ένα έτος, καθώς στην παρούσα φάση οι hyperscalers ρίχνουν το βάρος τους στην αγορά των data centers των ΗΠΑ, που βρίσκεται 1-2 χρόνια μπροστά σε σχέση με την ευρωπαϊκή, η ΔΕΗ επικεντρώνεται στο να αναδείξει τα πλεονεκτήματά της και να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον στην πρότασή της.

Γιατί η Δυτική Μακεδονία έχει μοναδικά χαρακτηριστικά

Η κολοσσιαία επένδυση που σχεδιάζει η ΔΕΗ και η απόφαση να επεκταθεί στα Mega Data Centers, οφείλεται στα μοναδικά χαρακτηριστικά της Δυτικής Μακεδονίας που την κάνει μια από τις ελάχιστες στην Ευρώπη ιδανικές τοποθεσίες για τις μεγάλης αξίας και σημασίας αυτές επενδύσεις.

Συγκεντρώνει τα εξής σπάνια και στρατηγικά πλεονεκτήματα:

• ΔΕΗ: κατοχή γης και υπάρχουσα ενεργειακή υποδομή
• Βιομηχανική γη: Άμεσα διαθέσιμη, χωρίς αδειοδοτικά εμπόδια
• Ενέργεια: Διαθέσιμο διαφοροποιημένο ενεργειακό χαρτοφυλάκιο (ΑΠΕ, φυσικό αέριο, μπαταρίες, αντλησιοταμίευση, ΣΗΘΥΑ)
• Διασυνδέσεις ΑΔΜΗΕ: Εξαιρετικά ισχυρό δίκτυο μεταφοράς ενέργειας
• Δίκτυο Φυσικού Αερίου
• Δίκτυο Οπτικών Ινών
• Νερό: Διαθέσιμοι υδάτινοι πόροι, απαραίτητοι για την ψύξη
• Ανάγκες Τηλεθέρμανσης στην περιοχή
• Έμπειρο Ανθρώπινο Δυναμικό: Εξειδικευμένο τεχνικό προσωπικό με πολυετή εμπειρία σε μεγάλα έργα

H ανάπτυξη μεγάλων Data Centers (ειδικά AI Data Centers) δημιουργεί δύο βασικές προκλήσεις: την επιβάρυνση του δικτύου (grid) και την εμπορική επίπτωση στην αγορά ενέργειας. Οι mega χρήστες απορροφούν μεγάλη ποσότητα ενέργειας, επιβαρύνοντας το δίκτυο και αυξάνοντας τις τιμές για τους υπόλοιπους καταναλωτές. Η λύση είναι η παραγωγή ενέργειας behind-the-meter, μοντέλο που υιοθετεί η ΔΕΗ.

Το νέο επενδυτικό σχέδιο της ΔΕΗ για νέες ψηφιακές υποδομές θα εξελιχθεί σε δύο φάσεις:

1. Σε πρώτη φάση, ο Όμιλος ΔΕΗ σχεδιάζει ένα Mega Data Center ισχύος 300 MW στον ΑΗΣ Αγίου Δημητρίου στη Δυτική Μακεδονία και συγκεκριμένα στο οικόπεδο που σήμερα βρίσκεται η αυλή λιγνίτη του σταθμού. Πρόκειται για μια μεγάλη επένδυση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Η επένδυση ύψους περίπου €2,3 δισ. μπορεί να ολοκληρωθεί σε μόλις δύο χρόνια από τη δέσμευση με έναν hyperscaler. Ήδη, ο Όμιλος ΔΕΗ βρίσκεται σε διαβουλεύσεις με hyperscalers που έχουν εκφράσει ενδιαφέρον. Το έργο θα προχωρήσει αφού υπογραφεί δεσμευτική συμφωνία. Με συνολική έκταση κτιρίου 50.000 τ.μ., το mega data center θα μπορεί να καλύψει ανάγκες τεχνολογικών ομίλων για εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης και υπηρεσίες cloud. Η παροχή της ενέργειας στο mega data center θα γίνεται απευθείας από τις μονάδες παραγωγής (behind-the-meter), όχι το δίκτυο. Με αυτό τον τρόπο οι ανάγκες του δεν θα επιβαρύνουν το εθνικό σύστημα ενέργειας. 
2. Το αρχικό έργο των 300 MW θα έχει τη δυνατότητα επέκτασης σε 1.000 MW (Giga Data Center), εφόσον υπάρξει δέσμευση από hyperscalers. Η επέκταση αυτή θα απαιτήσει επιπλέον επένδυση €5,4 δισ. και για να υποστηριχθεί θα χρειαστούν και επιπλέον επενδύσεις €1,2 δισ. σε μονάδες ενέργειας στο χώρο της Πτολεμαΐδα 5 και στον Άγιο Δημήτριο.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!