Ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας του προγράμματος «Εξοικονομώ» προγραμματίζει το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με στόχο τη διεύρυνση των δικαιούχων και τη γρηγορότερη υλοποίηση των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης. Τα νέα προγράμματα πρόκειται να προκηρυχθούν το 2026 και να ξεκινήσουν την εφαρμογή τους από το 2027, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή στη στήριξη των πολιτών απέναντι στο ενεργειακό κόστος.
Οι σχετικές προτάσεις θα βγουν σε διαβούλευση τις επόμενες μέρες, θα κατατεθούν στην Κομισιόν προς έγκριση, με στόχο οι προκηρύξεις να γίνουν από το 2026.
Αλλαγή φιλοσοφίας
Η πιο σημαντική καινοτομία αφορά τη μεταρρύθμιση του τρόπου υλοποίησης των προγραμμάτων. Μέχρι σήμερα, οι δικαιούχοι έρχονταν αντιμέτωποι με περίπλοκες και χρονοβόρες διαδικασίες, που περιελάμβαναν τον συντονισμό μεταξύ του Υπουργείου Ενέργειας, της ΔΥΠΑ και της Αναπτυξιακής Τράπεζας. Από το 2026 και μετά, ο σχεδιασμός προβλέπει την απλοποίηση των διαδικασιών μέσω της ενεργού συμμετοχής των παρόχων ηλεκτρικής ενέργειας, οι οποίοι θα λειτουργούν ως ενδιάμεσοι φορείς, αναλαμβάνοντας για λογαριασμό των πελατών τους όλες τις ενέργειες που απαιτούνται για την ενεργειακή αναβάθμιση κατοικιών και εγκαταστάσεων.
Οι προμηθευτές ενέργειας θα προσφέρουν υπηρεσίες τύπου ESCO, αναλαμβάνοντας πλήρως τη χρηματοδότηση, τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τη διαχείριση έργων εξοικονόμησης ενέργειας. Με τον τρόπο αυτό, οι πολίτες θα μπορούν να ολοκληρώνουν γρηγορότερα και αποτελεσματικότερα τις παρεμβάσεις στα σπίτια τους, μειώνοντας το ενεργειακό τους κόστος και ενισχύοντας τη συνολική ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
Εστίαση στους ευάλωτους
Το νέο «Εξοικονομώ» εστιάζει ιδιαίτερα στη στήριξη των ενεργειακά ευάλωτων νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Στο επίκεντρο των παρεμβάσεων βρίσκονται η αντικατάσταση παλιών ενεργειακών συστημάτων με σύγχρονο εξοπλισμό, όπως αντλίες θερμότητας και ηλιακούς θερμοσίφωνες, αλλά και η παροχή οικονομικής ενίσχυσης για τη μείωση του ενεργειακού κόστους.
Παράλληλα, θα δημιουργηθεί Μητρώο Δικαιούχων Ενεργειακής Στήριξης στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, το οποίο θα περιλαμβάνει όλες τις κατηγορίες πολιτών που θεωρούνται ενεργειακά ευάλωτοι. Μέσω αυτού του μηχανισμού, οι δικαιούχοι θα μπορούν να λάβουν «κάρτα δικαιούχου», η οποία θα τους εξασφαλίζει πρόσβαση σε στοχευμένα μέτρα στήριξης, όπως επιδότηση για αντικατάσταση εξοπλισμού και δωρεάν έκδοση πιστοποιητικών ενεργειακής απόδοσης.
Το πρόγραμμα συμπληρώνεται από το νέο επίδομα θέρμανσης, το οποίο θα χορηγείται σε ευάλωτα νοικοκυριά που εξακολουθούν να χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα για τη θέρμανση των κατοικιών τους.
Επέκταση των ωφελουμένων
Η χρηματοδότηση των νέων προγραμμάτων «Εξοικονομώ» θα προέλθει σε μεγάλο βαθμό από το Κοινωνικό Κλιματικό Ταμείο, το οποίο αποτελεί βασικό εργαλείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση. Το Ταμείο διαθέτει συνολικά πόρους 4,7 δισεκατομμυρίων ευρώ, με 25% εθνική συμμετοχή, και στοχεύει στη στήριξη 1,5 εκατομμυρίων ενεργειακά και μεταφορικά ευάλωτων νοικοκυριών, καθώς και 75.000 πολύ μικρών επιχειρήσεων.
Η γκάμα των δικαιούχων διευρύνεται σημαντικά, περιλαμβάνοντας όχι μόνο πολίτες με χαμηλά εισοδήματα, αλλά και κοινωνικές ομάδες όπως μονογονεϊκές οικογένειες, άτομα με αναπηρία, τρίτεκνες και πολύτεκνες οικογένειες, ηλικιωμένους και φοιτητές. Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται και για τις περιοχές με ειδικά χαρακτηριστικά, όπως νησιά, ορεινές και παραμεθόριες περιοχές, περιοχές που επλήγησαν από φυσικές καταστροφές και λιγότερο ανεπτυγμένες ζώνες.
Επιπλέον, για πρώτη φορά, στη λίστα των ωφελουμένων εντάσσονται πολύ μικρές επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην κάλυψη του κόστους ενεργειακής αναβάθμισης ή στην αγορά οχημάτων χαμηλών ή μηδενικών ρύπων.
→ Διαβάστε επίσης: Metlen: Επιβιβάστηκε για Λονδίνο - Αλλαγή πίστας με σημαντικές υπεραξίες για τους μετόχους
Κοινωνική διάσταση και πράσινη ανάπτυξη
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Σταύρος Παπασταύρου, τόνισε ότι στόχος του σχεδίου είναι η εξασφάλιση καθαρής, φθηνής και προσιτής ενέργειας για όλους τους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς. Παράλληλα, υπογράμμισε τη σημασία της κοινωνικής διάστασης της ενεργειακής μετάβασης, αλλά και των έργων που θα ενισχύσουν τη νησιωτική και περιφερειακή ανάπτυξη, όπως οι διασυνδέσεις νησιών, η στήριξη των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της αποθήκευσης, αλλά και η αξιοποίηση του υπεράκτιου αιολικού δυναμικού.
Τέλος, τα νέα προγράμματα πλαισιώνονται από παρεμβάσεις όπως η δημιουργία κοινωνικών κατοικιών, η ανακαίνιση φοιτητικών εστιών και η αναβάθμιση των υπηρεσιών εξυπηρέτησης ευάλωτων πολιτών μέσω των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων και των Επιμελητηρίων.
Ο συνολικός σχεδιασμός δεν περιορίζεται μόνο στη μείωση του ενεργειακού κόστους, αλλά φιλοδοξεί να συμβάλει ουσιαστικά στη μείωση των ανισοτήτων, στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και στην ενίσχυση της πράσινης και κοινωνικά δίκαιης ανάπτυξης σε όλη τη χώρα.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
