Μια νέα εποχή για τις σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ θεμελιώθηκε στην επιτυχία του διήμερου συνεδρίου PTEC, του οποίου η επιτυχία ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Τόσο οι συμφωνίες που υπεγράφησαν όσο και η έμφαση που δόθηκε στην ανάγκη η Ελλάδα να αναλάβει το ρόλο της πύλης για το αμερικάνικο αέριο που θα τροφοδοτεί τη Νοτιοανατολική Ευρώπη τα επόμενα χρόνια, δείχνει ότι η χώρα μας θα πρωταγωνιστήσει στον ενεργειακό χάρτη του μέλλοντος.
Η επιλογή της χρήσης της Ελλάδας ως κόμβου για τη μεταφορά και διανομή του αμερικανικού LNG στον νέο κάθετο ευρωπαϊκό ενεργειακό διάδρομο αποτελεί μία από τις σημαντικότερες εξελίξεις των τελευταίων ετών και δημιούργησε μία μοναδική ευκαιρία, την οποία αξιοποίησε άμεσα και αποφασιστικά η ελληνική κυβέρνηση.
Το πρώτο μακροχρόνιο ενεργειακό συμβόλαιο των ΗΠΑ στην ΝΑ Ευρώπη υπεγράφη χθες στο Ζάππειο με την Ελλάδα και αυτό έχει τη δική του γεωστρατηγική σημασία για την χώρα μας. Το συμβόλαιο, διάρκειας 20 ετών, υπεγράφη μεταξύ της ελληνικής κοινοπραξίας ATLANTIC – SEE LNG TRADE A.E. (Atlantic See), που ίδρυσαν ο όμιλος AKTOR (60%) με τη ΔΕΠΑ Εμπορίας (40%) και την αμερικανική εταιρεία Venture Global Inc. που είναι παραγωγός LNG και φτάνει σε αξία έως και 25 δισεκατομμυρίων δολλαρίων, με βάση τη σημερινή τιμή του αερίου για περίοδο 20 ετών.
Εφεξής η Ελλάδα θα έχει μία ξεχωριστή θέση στον ενεργειακό χάρτη της περιοχής, διότι θα αποτελεί το σημείο από το οποίο το αμερικανικό φυσικό αέριο θα διοχετεύεται στην Ευρώπη, κάτι που προσδίδει μεγάλη πολιτική και οικονομική αξία στη χώρα μας.
Το στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί είναι να γίνουν και νέες μακροπρόθεσμες συμφωνίες, αλλά και χρηματοδότηση των νέων υποδομών που θα απαιτηθούν. Αυτό που ήδη φάνηκε είναι ότι υπάρχει πολιτική βούληση και στήριξη από την αγορά, ώστε να αξιοποιηθούν και να ενισχυθούν οι δυνατότητες του Κάθετου διαδρόμου.
Οι τρεις κομβικές συμφωνίες της PTEC
Οι τρεις σημαντικές συμφωνίες της PTEC, η μία για την είσοδο της ExxonMobil στην παραχώρηση στο Ιόνιο που φέρνει πιο κοντά τις ερευνητικές γεωτρήσεις, η δεύτερη για το δεύτερο προϊόν του Κάθετου Διαδρόμου και η τρίτη για την 20ετή συμφωνία εισαγωγής αμερικάνικου LNG από την κοινοπραξία ΔΕΠΑ και ΑΚΤΩΡ, σηματοδοτούν τόσο τον κεντρικό ρόλο των ΗΠΑ στις ενεργειακές εξελίξεις στην Ελλάδα όσο και τη στροφή στα ορυκτά καύσιμα.
Ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας Κρις Ράιτ αναφέρθηκε στην ανάγκη να αντικατασταθεί πλήρως η ρωσική προμήθεια φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι «η εξάρτηση από τη Ρωσία δεν σταμάτησε με την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά περιορίστηκε με μεγάλο κοινωνικό και οικονομικό κόστος».
Έστειλε σημαντικά μηνύματα για τον στρατηγικό ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακής πύλης των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Ευρώπη, αλλά και για «τη νέα εποχή συνεργασίας» μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού, και τόνισε την ευκαιρία που έχει η Ελλάδα να αποκτήσει ενεργειακή αυτάρκεια, όπως το έκανε το Ισραήλ.
Συμφωνίες για υδρογονάνθρακες και Κάθετο Διάδρομο
Οι συμφωνίες της PTEC
Στο πλαίσιο αυτό, η συμφωνία εισόδου της EXXON MOBIL στην παραχώρηση Block 2 στο Ιόνιο, στην οποία απέκτησε το 60%, σηματοδοτεί τη δυναμική στήριξη της κυβέρνησης στις έρευνες υδρογονανθράκων. Και καθώς πρόκειται για την πιο ώριμη παραχώρηση, οι ερευνητικές γεωτρήσεις τοποθετούνται το 2027 και η προσδοκία παραγωγής έρχεται πιο κοντά στην πενταετία 2030–2035.
Στο πλαίσιο της PTEC πραγματοποιήθηκε συμφωνία των Διαχειριστών των χωρών του Κάθετου Διαδρόμου, εκφράζοντας την κοινή πρόθεση για την έγκριση του προϊόντος «Route 2». Ανοίγει έτσι ο δρόμος για να προχωρήσει το σχετικό αίτημα προς έγκριση στις αρμόδιες Ρυθμιστικές Αρχές των εμπλεκόμενων χωρών.
Όπως αναφέρει ο ΔΕΣΦΑ στην ανακοίνωσή του:
Οι Διαχειριστές Συστημάτων Μεταφοράς Φυσικού Αερίου ΔΕΣΦΑ (Ελλάδα), Bulgartransgaz EAD (Βουλγαρία), Transgaz SA (Ρουμανία), Vestmoldtransgaz SRL (Δημοκρατία της Μολδαβίας) και Gas TSO of Ukraine (Ουκρανία), μαζί με τον ICGB AD, τον ανεξάρτητο διαχειριστή του Διασυνδετήριου Αγωγού Ελλάδας–Βουλγαρίας, υπέγραψαν κοινή επιστολή προς τις εθνικές ρυθμιστικές αρχές ενέργειας, ζητώντας έγκριση για την έναρξη δύο νέων διασυνοριακών προϊόντων δυναμικότητας – το «Route 2» και το «Route 3».
Η πρωτοβουλία αυτή αποτελεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα για την ενίσχυση της ενεργειακής ανεξαρτησίας της Ευρώπης και της διασυνδεσιμότητας κατά μήκος του Κάθετου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου.
Η κοινή επιστολή υπεγράφη κατά τη διάρκεια της Υπουργικής Συνάντησης της Συνεργασίας για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC), η οποία πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα στις 6–7 Νοεμβρίου, παρουσία του Υπουργού Ενέργειας των ΗΠΑ, Chris Wright, του Υπουργού Εσωτερικών των ΗΠΑ, Doug Burgum, ανώτερων αξιωματούχων της κυβέρνησης των ΗΠΑ, καθώς και των Υπουργών Ενέργειας της Ελλάδας, Σταύρου Παπασταύρου, της Βουλγαρίας, Zhecho Stankov, της Δημοκρατίας της Μολδαβίας, Dorin Junghietu, της Ουκρανίας, Svitlana Grynchuk, καθώς και του Αντιπροέδρου της Κυβέρνησης της Ρουμανίας, Cătălin Predoiu.
20ετής συμφωνία για LNG - Μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο
Στο περιθώριο της υπουργικής συνάντησης της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια (P-TEC), η συμφωνία προμήθειας υγροποιημένου φυσικού αερίου ανάμεσα στη νεοσύστατη κοινή εταιρεία ATLANTIC – SEE LNG TRADE A.E. (Atlantic See), που ίδρυσαν ο όμιλος AKTOR (60%) και η ΔΕΠΑ Εμπορίας (40%), και στην αμερικανική εταιρεία Venture Global Inc.
Η συμφωνία προβλέπει την αγορά ποσότητας 0,5 εκατομμυρίων τόνων ετησίως κατ' ελάχιστο υγροποιημένου φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ, μέσω της Venture Global, για 20 χρόνια, με ημερομηνία έναρξης την 1η Ιανουαρίου 2030.
Η συμφωνία, αξίας έως και 25 δισεκατομμυρίων ευρώ, με βάση τη σημερινή τιμή του αερίου για περίοδο 20 ετών, δεν αποτελεί μόνο ορόσημο για την εταιρεία αλλά και για την Ελλάδα, καθώς σηματοδοτεί την αρχή μιας πορείας που μπορεί να την κάνει κρίσιμο εξαγωγικό κόμβο φυσικού αερίου προς την ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας και της ΝΑ Ευρώπης, σε μια εποχή που ο ενεργειακός εφοδιασμός μετατοπίζεται από τη Ρωσία προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
