Σημαντικά βήματα προς την πράσινη μετάβαση πραγματοποιεί η Ελλάδα στον τομέα των λιμενικών υποδομών, με αιχμή την ηλεκτροδότηση των ελλιμενιζόμενων πλοίων από ξηράς – τη διεθνώς γνωστή τεχνολογία cold ironing ή Shore-Side Electricity.

Η μετάβαση στα πράσινα λιμάνια δεν είναι μόνο περιβαλλοντική επιλογή αλλά και οικονομική επένδυση, που ενισχύει τη θέση της Ελλάδας στο ευρωπαϊκό ναυτιλιακό δίκτυο, βελτιώνει την ποιότητα ζωής στις παράκτιες περιοχές και ανοίγει νέες προοπτικές για βιώσιμη ανάπτυξη.

Η μελέτη σκοπιμότητας

Για το σκοπό αυτό, μελέτη σκοπιμότητας παραδόθηκε στο Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, η οποία χαρτογράφησε τις ανάγκες και προτεραιότητες για τον ενεργειακό μετασχηματισμό των λιμένων, αξιολογώντας το επίπεδο ωριμότητας κάθε έργου, τις ενεργειακές απαιτήσεις και το κόστος υλοποίησης, καθώς και τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη.

Η πρωτοβουλία, που υλοποιήθηκε από εξειδικευμένο σύμβουλο της Διεύθυνσης Βιώσιμης Ανάπτυξης του Υπερταμείου σε συνεργασία με το ΥΝΑΝΠ, εντάσσεται στις ευρωπαϊκές δεσμεύσεις του «Fit for 55». Σύμφωνα με το ΕΣΕΚ, στόχος είναι κατανάλωση 0,1 TWh μέσω της συγκεκριμένης τεχνολογίας έως το 2030, φτάνοντας τις 0,6 TWh μέχρι το 2050. Το cold ironing επιτρέπει στα πλοία να απενεργοποιούν τους κινητήρες τους στον ελλιμενισμό και να τροφοδοτούνται με ηλεκτρικό ρεύμα από τη στεριά – ιδανικά παραγόμενο από ΑΠΕ – μειώνοντας δραστικά τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και την τοπική ατμοσφαιρική ρύπανση.

Χρηματοδότηση και πιλοτικά έργα

Η χρηματοδότηση για την «πράσινη» αναβάθμιση των λιμένων έχει ήδη ξεκινήσει, με 10 εκατ. ευρώ από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό «CEF II» για τέσσερα ελληνικά λιμάνια. Το Λαύριο λειτουργεί ως «πιλότος», με σχέδιο που προβλέπει αύξηση της κατανάλωσης από 1.500 MWh ετησίως σήμερα στις 26.000 MWh την επόμενη δεκαετία και στις 35.000 MWh το 2050.

Προβλέπεται η εγκατάσταση φωτοβολταϊκών 1,45 MW (επένδυση 1,18 εκατ. ευρώ), 150 σταθμών ταχείας φόρτισης, τεσσάρων υπερταχείας και 60 «έξυπνων» πίλαρ για παροχή ρεύματος και νερού. Στη Ραφήνα θα δημιουργηθούν τέσσερις θέσεις ηλεκτροδότησης ακτοπλοϊκών πλοίων.

Παράλληλα, ο ΔΕΔΔΗΕ έχει ολοκληρώσει μελέτες για επτά βασικούς λιμένες (Πειραιάς, Ηγουμενίτσα, Ραφήνα, Βόλος, Θεσσαλονίκη, Λαύριο, Ηράκλειο) και προετοιμάζει επεκτάσεις σε Πάτρα, Ελευσίνα, Καλαμάτα, Κατάκολο, Κέρκυρα, Κυλλήνη, Μύκονο, Μυτιλήνη, Νάξο, Πάρο, Ρόδο, Σαντορίνη, Σύρο, Χανιά και Χίο, ώστε μέχρι το 2028 να λειτουργήσουν τα πρώτα πλήρως πράσινα ελληνικά λιμάνια.

Ο Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς, μέσω των έργων CIPORT και EALING, έχει εκπονήσει μελέτες για πέντε θέσεις ηλεκτροδότησης ακτοπλοϊκών πλοίων και τέσσερις για κρουαζιερόπλοια, με εκτιμώμενο κόστος 18 εκατ. ευρώ. Επιπλέον, υλοποιείται πρόγραμμα 200 εκατ. ευρώ – τα μισά από το Ταμείο Απανθρακοποίησης – για εγκατάσταση συστημάτων cold ironing, φωτοβολταϊκών και αποθήκευσης ενέργειας σε λιμάνια του Ιονίου, των Κυκλάδων και της Κρήτης.

Νέοι διαγωνισμοί και δράσεις

Το Υπερταμείο προχωρά και σε δύο νέους διαγωνισμούς. Ο πρώτος αφορά την επιλογή συμβούλου για τον στρατηγικό και επιχειρησιακό σχεδιασμό λιμένων που βρίσκονται υπό τη διαχείρισή του (Πάτρα, Ραφήνα, Ελευσίνα, Κέρκυρα, Καβάλα), με κατάρτιση πενταετών επιχειρηματικών σχεδίων για κάθε λιμενική αρχή.

Ο δεύτερος, του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, προβλέπει την προμήθεια εξοπλισμού υποβρύχιας καταγραφής και ανάλυσης για την παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης, προϋπολογισμού 90.000 ευρώ, με ολοκλήρωση έως Μάιο 2026.

Τι είναι το cold ironing

Η μέθοδος, γνωστή διεθνώς ως cold ironing, δίνει τη δυνατότητα στα πλοία να απενεργοποιούν τους κινητήρες τους κατά τη διάρκεια του ελλιμενισμού και να αντλούν ρεύμα απευθείας από το δίκτυο της στεριάς.

Το όφελος είναι διπλό:

• σημαντική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου,
• δραστικός περιορισμός της ατμοσφαιρικής ρύπανσης γύρω από τις λιμενικές ζώνες και τους γειτονικούς οικισμούς.

Καθώς το ηλεκτρικό ρεύμα που παρέχεται μπορεί να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, η συγκεκριμένη λύση θεωρείται μία από τις πιο αποδοτικές για τον περιορισμό των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ναυτιλίας.

Στην αιχμή του δόρατος της μετάβασης αυτής είναι το Λαύριο, που έχει ήδη αναλάβει ρόλο «πιλότου» με σχέδιο ενεργειακής αναβάθμισης που διαμορφώθηκε μετά από διαβούλευση με τοπικούς φορείς. Οι εκτιμήσεις για την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας του λιμανιού προβλέπουν εκτίναξη από τις 1.500 MWh ετησίως σήμερα στις 26.000 MWh την επόμενη δεκαετία και έως τις 35.000 MWh το 2050.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!