Τα top επαγγέλματα που βρίσκονται στην κορυφή της ζήτησης σήμερα …πιάνουν πάτο στις  προτιμήσεις των μαθητών, οι οποίοι επιθυμούν με το...καλημέρα να γίνουν επιχειρηματίες!  

Τα αγόρια προτιμούν, εκτός από την επιχειρηματικότητα, τον αθλητισμό και τις ένοπλες δυνάμεις, ενώ τα κορίτσια την ψυχολογία, την εκπαίδευση και τις ιατρικές επιστήμες, ακολουθώντας τα στερεότυπα των προηγούμενων γενεών. 

Απειροελάχιστο είναι το ποσοστό των μαθητών που επιλέγουν τεχνικά επαγγέλματα, τα οποία είναι δυσεύρετα σήμερα στις κατασκευές και τη βιομηχανία ( πχ χειριστές ανυψωτικών μηχανημάτων), με αποτέλεσμα οι επιχειρήσεις να αναζητούν εργαζόμενους από τρίτες χώρες.

Ολα αυτά εξηγούν το αγεφύρωτο χάσμα της αναζήτησης εξειδικευμένου προσωπικού από τις επιχειρήσεις και της έλλειψης δεξιοτήτων των υποψήφιων εργαζομένων. Χάσμα που ξεκινά από το Λύκειο,  όταν οι μαθητές δείχνουν την κλήση τους προς ορισμένες κατευθύνσεις .

To φαινόμενο δεν είναι μόνο ελληνικό. Σύμφωνα με την έκθεση «The State of Global Teenage Career Preparation» του ΟΟΣΑ, περιορισμένες σε 10 βασικά επαγγέλματα είναι οι εργασιακές προτιμήσεις των μαθητών παγκοσμίως, παραγνωρίζοντας ή αγνοώντας τα κενά της αγοράς εργασίας σε ειδικότητες, κλάδους και ρόλους που είναι απαραίτητοι όσο και δυσεύρετοι.

Οι μαθητές δεν φαίνονται διατεθειμένοι να εργαστούν σε τομείς στρατηγικής σημασίας που αντιμετωπίζουν ελλείψεις δεξιοτήτων, όπως η Τεχνολογία, η Πληροφορική και η Υγειονομική περίθαλψη. 

Μόνο ένα στα 10 αγόρια θέλει να γίνει πληροφορικάριος

Στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ, μόλις το 11% των αγοριών δηλώνει ότι θα επιθυμούσε να εργαστεί στον κλάδο της Πληροφορικής (περίπου στην ηλικία των 30 ετών), ενώ στο κορίτσια το ποσοστό είναι αισθητά χαμηλότερο και ανέρχεται στο 1,5%.

Στην τελευταία έκθεση του World Economic Forum, για το Μέλλον της Εργασίας 2025, υπογραμμίζεται η αυξανόμενη ζήτηση στους τομείς της μηχανικής και της πληροφορικής. 

Κλάδοι όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI), η ανάλυση δεδομένων, η κυβερνοασφάλεια και η πράσινη ενέργεια θα παίξουν κεντρικό ρόλο στα επόμενα χρόνια, με τις σχετικές δεξιότητες να βρίσκονται στην κορυφή της λίστας. Σε αυτούς του κλάδους οι απολαβές ακόμα και στην Ελλάδα είναι υψηλές, από 2.000 έως 7.000 ευρώ μηνιαίως.

Ωστόσο, την ώρα που οι επιχειρήσεις να ψάχνουν απεγνωσμένα «πληροφορικάριους», η γενιά Ζ ( γεννημένοι μετά το 1997)  που βρίσκεται σήμερα στην αγορά εργασίας δείχνει χαμηλή προτίμηση σ΄ αυτή την κατηγορία σπουδών.

Τι δείχνουν τα στοιχεία έρευνας

Ειδικότερα , από την επεξεργασία των δεδομένων που έκανε η Orientum Σύμβουλοι Σταδιοδρομίας αξιοποιώντας τα στοιχεία 10 ετών (2012-2021) σε  συνολικό δείγμα περίπου 55.000 μαθητών και μαθητριών των τριών τάξεων του Γενικού Λυκείου στο πλαίσιο της Έρευνας Επαγγελματικών Ενδιαφερόντων σταχυολογούμε τα εξής στοιχεία:

• Στο σύνολο των 38 κατηγοριών ενδιαφερόντων η Τεχνολογία Η/Υ & Ηλεκτρολογία κατατάχθηκε μόλις στην 25η θέση με το ποσοστό  ενδιαφέροντος να αγγίζει το 14,57% , ενώ η Μηχανολογία στην 31η θέση ποσοστό ενδιαφέροντος μόλις το 11,81%.
• Ως προς τις έμφυλες διαφορές, όπως δείχνει η έρευνα της Orientum περίπου 27 στα 100 αγόρια και μόνο 6 στα 100 κορίτσια εμφανίζουν υψηλό ενδιαφέρον για  την Τεχνολογία Η/Υ.
• Το top 10 των επαγγελματικών ενδιαφερόντων για τα αγόρια είναι η  επιχειρηματικότητα , ο αθλητισμός η διοίκηση , οι ένοπλες δυνάμεις, η τεχνολογία ΗΥ -Ηλεκτρολογία , η έρευνα , τα μαθηματικά -στατιστική , το μάρκετινγκ – διαφήμιση , η περιπέτεια και η μηχανολογία.
• Αντίστοιχα το top 10 των ενδιαφερόντων για τα κορίτσια είναι η Συμβουλευτική – ψυχολογία- φιλανθρωπία, επιχειρηματικότητα, εκπαίδευση, διοίκηση, επιστήμες υγείας , υγειονομική φροντίδα και πρόνοια , μάρκετινγκ - διαφήμιση , χημεία και έρευνα.

Η επιχειρηματικότητα  εμφανίζεται υψηλά στις προτιμήσεις και των δύο φύλων σε ποσοστό 40%-46%, κάτι που αποτυπώνει την προσδοκία των νέων για καλύτερους μισθούς για ανεξαρτησία -αυτονομία, για υψηλές θέσεις αλλά και την επιθυμία να δημιουργήσουν, να καινοτομήσουν και να διαμορφώσουν το δικό τους μέλλον. Σημαντικό ρόλο σ΄ αυτήν την προτίμηση παίζει και  η προβολή  επιτυχημένων επιχειρηματιών και start-up επιχειρήσεων που αποτελούν πρότυπα έμπνευσης για τη νέα γενιά.

Αντίθετα, στην 38η και τελευταία θέση κατατάσσονται οι Τεχνικές Εργασίες με ποσοστό ενδιαφέροντος  μόλις 2,71%

Χαμηλά ποσοστά ενδιαφέροντος παρατηρούνται επίσης σε τομείς, οι οποίοι αποτελούν βασικούς πυλώνες της οικονομίας της Ελλάδας. Ενδεικτικά:

• Η Ναυτιλία με ποσοστό 12,52% κατατάσσεται στην 27η θέση
• Ο Τουρισμός και Φιλοξενία με ποσοστό 12,09% κατατάσσεται στην 30η θέση
• Η Φύση και Γεωργία με ποσοστό 3,12% κατατάσσεται στην 37η θέση.

Παράλληλα τομείς με υψηλή ζήτηση στην αγορά εργασίας δεν εμφανίζονται υψηλά στις προτιμήσεις τους. Ενδεικτικά, ο τομέας των Logistics βρίσκεται στην 34η θέση με ποσοστό μόλις 9,39%.

Ανησυχητικά φαινόμενα στον χώρο της απασχόλησης

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας η οποία συνεχίζεται και για τα έτη 2022,2023 και 2024,  ο κ. Νίκος Παυλάκος, σύμβουλος σταδιοδρομίας και συνιδρυτής της Orientum, επισημαίνει ότι «η αποτύπωση των επαγγελματικών ενδιαφερόντων της Gen Z μέσω της μεγάλης έρευνας της Orientum ανέδειξε τα ανησυχητικά φαινόμενα γύρω από τον χώρο της απασχόλησης, τα οποία χρήζουν αντιμετώπισης». 

Οπως εξηγεί, η έρευνα αποκάλυψε ότι οι επαγγελματικές προτιμήσεις των νέων δεν συμβαδίζουν με την πραγματική ζήτηση στην αγορά εργασίας. Τομείς με υψηλή ζήτηση κατατάχθηκαν πολύ χαμηλά στις προτιμήσεις τους, ενώ οι μαθητές φαίνεται να αντιμετωπίζουν αρκετούς τομείς ενδιαφερόντων μονοδιάστατα και συχνά δεν γνωρίζουν τις  εναλλακτικές που ανοίγονται λόγω του ελλιπούς επαγγελματικού προσανατολισμού στην εκπαίδευση.

Ο επαγγελματικός   προσανατολισμός, που ξεκινάει από τη μαθητική ηλικία και φτάνει μέχρι την είσοδο του ατόμου στην αγορά εργασίας, διασφαλίζει ότι οι νέοι θα είναι πλήρως προετοιμασμένοι να διαχειριστούν την επαγγελματική τους πορεία με επιτυχία και είναι το κλειδί για τη σύνδεση των νέων με τις πραγματικές ανάγκες της αγοράς.

Αλλωστε, σήμερα, κανένα πτυχίο δεν περιορίζεται σε ένα μόνο επαγγελματικό μονοπάτι, αλλά προσφέρει εναλλακτικές καριέρες. Η συμβουλή μου προς τα παιδιά είναι να ακολουθούν τις σπουδές που τους εμπνέουν και για τις οποίες χτυπάει η καρδιά τους, και στη συνέχεια, μέσω ενός μεταπτυχιακού, να πλησιάσουν τον τομέα που στοχεύουν και για τον οποίο υπάρχει ζήτηση. 

Για παράδειγμα ένας απόφοιτος μαθηματικών μπορεί να ασχοληθεί με τα οικονομικά ή την πληροφορική, ένας ψυχολόγος να στραφεί στο digital marketing και ένας απόφοιτος αγγλικής φιλολογίας μπορεί να στραφεί στην εκπαιδευτική τεχνολογία ή το e-learning . 

Οι δυνατότητες είναι πλέον απεριόριστες και εξαρτώνται από την ικανότητα των νέων να συνδυάσουν τις σπουδές τους με τις απαιτήσεις της αγοράς».

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!