Με νέα διάταξη στο πλαίσιο του εργασιακού νομοσχεδίου, το οποίο αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση τέλος Ιουλίου, παρέχεται πλέον η ελευθερία στον εργαζόμενο να κατανείμει την ετήσια άδεια αναψυχής του όπως ο ίδιος επιθυμεί, ύστερα από συνεννόηση με τον εργοδότη, ενισχύοντας την αυτοδιάθεση του στον χρόνο ανάπαυσης.
Δηλαδή, αυτό που γίνεται σήμερα κατόπιν άτυπης συνεννόησης μεταξύ των εργαζόμενων και των λογιστηρίων των επιχειρήσεων, έρχεται να ρυθμιστεί με νόμο που θα δίδει το δικαίωμα στον εργαζόμενο να λάβει σε «σπαστά» διαστήματα την άδειά του.
Σήμερα, η κατάτμηση του χρόνου αδείας (σπαστή άδεια) επιτρέπεται μόνο κατ’ εξαίρεση σε δύο περιόδους, από τις οποίες η μία πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον 12 εργάσιμες ημέρες επί εξαήμερου εβδομαδιαίας εργασίας και 10 εργάσιμες ημέρες επί πενθημέρου, μετά από έγγραφη αίτηση του εργαζομένου προς τον εργοδότη. Ωστόσο, πρακτικά στις περισσότερες επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα η άδεια δίνεται για τρεις εβδομάδες τον Αύγουστο, όταν κλείνουν ή υπολειτουργούν οι επιχειρήσεις. Αντίθετα, μια σειρά επιχειρήσεων (π.χ. εμφιαλωμένα νερά, αναψυκτικά) προτιμούν να δίνουν τη μεγάλη άδεια στους εργαζόμενους τον χειμώνα, αντί για την περίοδο αιχμής.
Τι ισχύει σήμερα για την καλοκαιρινή άδεια
Ειδικότερα, με βάση το ισχύον καθεστώς για τις θερινές (ετήσιες) άδειες στον ιδιωτικό τομέα, οι εργαζόμενοι δικαιούνται τα εξής:
Πενθήμερη απασχόληση:
- Α’ έτος: 20 ημέρες άδεια
- Β’ έτος (συμπληρωμένο 12μηνο): 21 ημέρες άδεια
- Γ’ έτος και μετά: 22 ημέρες άδεια
- Με 10 και άνω χρόνια στον ίδιο εργοδότη ή 12 έτη συνολικά: 25 ημέρες άδεια
- Με 25ετή προϋπηρεσία: 26 ημέρες άδεια
Εξαήμερη απασχόληση:
- Α’ έτος: 24 μέρες άδεια
- Β’ έτος: 25 μέρες άδεια
- Γ’ έτος και μετά: 26 μέρες άδεια
- Μετά 10 έτη: 30 ημέρες άδεια
- Μετά 25 έτη: 31 ημέρες άδεια
Με τη νέα διάταξη, καταργούνται τα «στεγανά», καθώς ο εργαζόμενος μπορεί να «σπάσει» την άδειά του όπως τον βολεύει, σε συνεννόηση όμως με τον εργοδότη, που σημαίνει ότι η εν λόγω ελευθερία μπορεί και πάλι να περιοριστεί στην περίπτωση που ο εργοδότης επικαλεστεί φόρτο εργασίας. Τα προβλήματα δημιουργούνται όταν οι εργαζόμενοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις που οι καλοκαιρινοί μήνες είναι οι μήνες με τη μεγαλύτερη ζήτηση, όπως για παράδειγμα οι ποτοποιίες–ζυθοποιίες, οι εταιρίες εμφιαλωμένων νερών, τα σούπερ μάρκετ που λειτουργούν στα νησιά, οι μεταφορικές εταιρίες κ.ά.
Αν ο εργαζόμενος δεν υποβάλλει το αίτημα για να πάρει την άδειά του, τότε θα ισχύσει η κατάτμηση σε δύο διαστήματα που προβλέπει ο νόμος.
Αμετάβλητες οι λοιπές προϋποθέσεις χορήγησης
Κατά τ’ άλλα, οι προϋποθέσεις για τη χορήγηση της θερινής άδειας δεν αλλάζουν και, σύμφωνα με τον εργατολόγο Γιάννη Καρούζο, είναι οι εξής:
- Ο εργοδότης υποχρεούται να χορηγήσει την άδεια εντός 2 μηνών από το χρονικό σημείο κατά το οποίο διατυπώθηκε το σχετικό αίτημα, χωρίς αυτό να αποτελεί τυπική προϋπόθεση για τη λήψη της κανονικής άδειας από τον εργαζόμενο.
- Η δικαιούμενη, κατ’ έτος, άδεια πρέπει να εξαντλείται μέχρι το πρώτο τρίμηνο του επόμενου ημερολογιακού έτους, δηλαδή έως το τέλος Μαρτίου.
- Πόσες ημέρες άδειας δικαιούται ο μισθωτός: Κάθε μισθωτός ο οποίος συνδέεται με σύμβαση εξαρτημένης σχέσης εργασίας ορισμένου ή αορίστου χρόνου, δικαιούται να λάβει ετήσια άδεια με αποδοχές από την έναρξη της απασχόλησής του σε συγκεκριμένη υπόχρεη επιχείρηση. Η άδεια αυτή χορηγείται από τον εργοδότη αναλογικά (ποσοστό) με βάση το χρονικό διάστημα που απασχολήθηκε ο εργαζόμενος στον εργοδότη αυτό. Η αναλογία της χορηγούμενης άδειας υπολογίζεται βάσει ετήσιας αδείας 20 εργασίμων ημερών επί πενθημέρου εβδομαδιαίας εργασίας και 24 εργασίμων ημερών επί εξαημέρου, η οποία αντιστοιχεί σε 12 μήνες συνεχούς απασχόλησης. Κατά το δεύτερο ημερολογιακό έτος, ο μισθωτός δικαιούται να λάβει την ετήσια κανονική άδεια με αποδοχές, η οποία αναλογεί στον χρόνο απασχόλησης του στην υπόχρεη επιχείρηση και υπολογίζεται όπως ανωτέρω. Η άδεια αυτή επαυξάνεται κατά μία (1) εργάσιμη ημέρα για κάθε έτος απασχόλησης επιπλέον του πρώτου, μέχρι τις είκοσι δύο (22) εργάσιμες ημέρες, αν στην επιχείρηση εφαρμόζεται σύστημα πενθήμερης εβδομαδιαίας εργασίας, ή μέχρι τις είκοσι έξι (26) εργάσιμες ημέρες σε περίπτωση εξαήμερης εβδομαδιαίας εργασίας. Κατά το τρίτο ημερολογιακό έτος, καθώς και τα επόμενα, ο μισθωτός δικαιούται να λάβει ολόκληρη την ετήσια άδειά του και σε κάθε χρονικό σημείο του έτους αυτού.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
