Οι αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και των συνδικάτων στη δυνατότητα 13ωρης απασχόλησης εργαζομένου στον ίδιο εργοδότη, που προβλέπεται στο εργασιακό νομοσχέδιο, φέρνουν στο προσκήνιο «εργαλεία» ευέλικτου ωραρίου που είχαν εφαρμοστεί πρόσφατα χωρίς ωστόσο να βρουν ιδιαίτερη ανταπόκριση στην αγορά εργασίας.
Μόλις 14 μήνες έχουν περάσει από την εφαρμογή της εξαήμερης εργασίας (1/7/2024), η οποία προκάλεσε την κατακραυγή των social media με τους χρήστες να σημειώνουν ότι πρόκειται για «ένα τεράστιο βήμα προς τα πίσω, προς τον Εργασιακό Μεσαίωνα».
Αλλά και τα διεθνή μέσα New York Times, Handelsblatt, Guardian, BBC, Washington Post και CNBC έβαλαν την Ελλάδα στο στόχαστρο, κάνοντας λόγο για μέτρο που θυμίζει τα μνημόνια.
Το CNBC έκανε λόγο για ένα «αμφιλεγόμενο» μέτρο, αναφέροντας ότι «Οι Έλληνες εργαζόμενοι εργάστηκαν κατά μέσο όρο 1.886 ώρες το 2022, περισσότερες από τον μέσο όρο των ΗΠΑ (1.811) και τον μέσο όρο της ΕΕ (1.571)».
Μάλιστα η βρετανική Guardian σημείωνε: «Μπορεί οι εταιρείες σε χώρες ανά τον κόσμο να επεξεργάζονται την ιδέα εφαρμογής συντομότερων εβδομάδων εργασίας, αλλά στην Ελλάδα οι εργαζόμενοι ενημερώθηκαν ότι, εφεξής, μπορούν να εργάζονται και μια έκτη ημέρα, σε ένα ανορθόδοξο βήμα με στόχο την ενίσχυση της παραγωγικότητας».
Η θέση του υπουργείου Εργασίας
Από την πλευρά της, η υπουργός Εργασίας Νίκη Κεραμέως είχε αντικρούσει τις ενστάσεις, αναφέροντας ότι «δεν αλλάζει επ’ ουδενί ο κανόνας της πενθήμερης εργασίας, απλώς δίνεται κατ’ εξαίρεση η δυνατότητα σε πολύ συγκεκριμένες περιπτώσεις για μία ημέρα έκτακτης εργασίας, ενώ παραμένει σε ισχύ η δυνατότητα και για τετραήμερη και άλλες μορφές ευέλικτης εργασίας».
Το μέτρο, όπως τόνισε, αφορά μόνο επιχειρήσεις συνεχούς λειτουργίας – όπως για παράδειγμα εργοστάσια με κυλιόμενες βάρδιες – όπου παρατηρείται έλλειψη απαραίτητου ανθρώπινου δυναμικού για την 4η βάρδια. Για αυτόν τον λόγο προβλέφθηκε η δυνατότητα με αυξημένες αμοιβές υπέρ των εργαζομένων.
Οι αιτήσεις εφαρμογής
Τι έγινε όμως στην πράξη; Πόσες επιχειρήσεις έκαναν χρήση του εξαήμερου;
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου Εργασίας, υποβλήθηκαν συνολικά 5.347 αιτήσεις. Από αυτές, απορρίφθηκαν οι 3.476 (65,08%) γιατί αφορούσαν κλάδους που δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του νόμου. Σύμφωνα με καταγγελίες συνδικαλιστών, την εφαρμογή του εξαήμερου ζήτησαν ακόμα και μίνι μάρκετ και φούρνοι, που προφανώς δεν είναι επιχειρήσεις «διαρκούς πυρός», όπως μια χαλυβουργία.
Οι αιτήσεις που εγκρίθηκαν ανέρχονται σε 1.871, οι οποίες αντιστοιχούν σε 345 εργοδότες και 519 παραρτήματα σε σύνολο 371.400 επιχειρήσεων. Δηλαδή εγκρίθηκε μόνο το 0,1397%, που σημαίνει… πολύ κακό για το τίποτα!
Κύκλοι του υπουργείου σχολιάζουν: «Πέρασε πάνω από ένας χρόνος και τα επίσημα στοιχεία διαψεύδουν την αντιπολίτευση και εκθέτουν τους καταστροφολόγους. Από τις 371.400 επιχειρήσεις της χώρας μας, η δυνατότητα έκτακτης βάρδιας εγκρίθηκε σε πόσες νομίζετε; Σε 519. Ποσοστό 0,14%».
Το όριο των 13 ωρών
Την ίδια ώρα, έντονες είναι οι αντιδράσεις για τη δυνατότητα ένας εργαζόμενος να εργάζεται κατ’ εξαίρεση έως 13 ώρες ημερησίως στον ίδιο εργοδότη – κάτι που ίσχυε έως τώρα σε δύο ή περισσότερους εργοδότες. Η προϋπόθεση είναι η τήρηση των ορίων ανάπαυσης και του μέγιστου εβδομαδιαίου ωραρίου.
Οι 13 ώρες εργασίας δεν μπορούν να εφαρμόζονται καθημερινά, αλλά μεμονωμένα, αν οι ανάγκες της επιχείρησης το απαιτούν. Στο σχέδιο νόμου, που βρίσκεται σε διαβούλευση, διατηρούνται οι 48 ώρες υπερωρίας στο τετράμηνο και οι 150 ώρες ετησίως, ως ανώτατο όριο. Συνεπώς, ένας εργαζόμενος μπορεί να εργαστεί 13 ώρες ημερησίως έως συνολικά 37,5 ημέρες τον χρόνο.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, από τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, πάνω από 10 αναγνωρίζουν άμεσα ή έμμεσα τη δυνατότητα 13ωρης ημερήσιας υπερωριακής εργασίας. Η υπερωριακή απασχόληση (δηλαδή η 10η έως την 13η ώρα) απαιτεί τη συναίνεση του εργαζόμενου, ο οποίος προστατεύεται ρητά από την απόλυση σε περίπτωση άρνησης. Το υπουργείο τονίζει ότι το 8ωρο παραμένει κεκτημένο και σε πλήρη ισχύ.
→ Διαβάστε επίσης: Dashboard του Πολίτη: Ενσημα, εκκαθαριστικά και πιστοποιητικά σε μια οθόνη
Η αντίδραση των εργαζομένων
Πάντως, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα Metron Analysis για λογαριασμό του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ, 9 στους 10 εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα τάσσονται υπέρ της μείωσης του ωραρίου, ενώ 6 στους 10 διαφωνούν με την απασχόληση έως 13 ώρες, θεωρώντας ότι οι επιπλέον ώρες επιδρούν αρνητικά στη ζωή τους, ιδίως στις γυναίκες, και τους αποτρέπουν από την απόκτηση παιδιών.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
