Σε φάση εντατικοποίησης των ελέγχων βρίσκεται η Επιθεώρηση Εργασίας, ενόψει της εορταστικής περιόδου, με στόχο τη διασφάλιση της εφαρμογής της εργατικής νομοθεσίας και την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, κλιμάκια της Επιθεώρησης Εργασίας συνεχίζουν να πραγματοποιούν στοχευμένους ελέγχους σε όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, δίνοντας προτεραιότητα σε κλάδους με υψηλό δείκτη κινδύνου παραβατικότητας, σε επιχειρήσεις που έχουν βρεθεί παραβατικές σε προηγούμενους ελέγχους, καθώς και σε επιχειρήσεις που λειτουργούν σε εποχιακή βάση, με σκοπό τον έλεγχο της συμμόρφωσης.
Έλεγχοι για το δώρο Χριστουγέννων
Ιδιαίτερη βαρύτητα αποδίδεται στην έγκαιρη καταβολή του δώρου Χριστουγέννων στους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα, το οποίο πρέπει να χορηγηθεί έως τις 21 Δεκεμβρίου.
Σε περίπτωση μη καταβολής του εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας, όπως ορίζεται από τη νομοθεσία, οι Επιθεωρητές Εργασίας θα επεμβαίνουν άμεσα, διενεργώντας ελέγχους και εργατικές διαφορές, ενώ θα βρίσκονται σε πλήρη ετοιμότητα για την εφαρμογή των κείμενων διατάξεων, συμπεριλαμβανομένης της αυτόφωρης διαδικασίας, όπως προβλέπεται από το άρθρο 417 επ. του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
Υπενθυμίζεται ότι το δώρο Χριστουγέννων δεν επιτρέπεται να καταβληθεί σε είδος, αλλά αποκλειστικά σε χρήμα. Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, η μη καταβολή του συνιστά ποινικό αδίκημα, με συνέπειες για τους εργοδότες που δεν συμμορφώνονται.
Διαδικασία καταγγελιών και αυτόφωρο
Οι εργαζόμενοι μπορούν να υποβάλουν καταγγελία επώνυμα ή ανώνυμα μέσω της τηλεφωνικής γραμμής καταγγελιών 1555.
Εφόσον εργαζόμενοι ή σωματεία προσφύγουν στην αρμόδια –βάσει του τόπου εργασίας– Επιθεώρηση Εργασίας, συντάσσεται σχετική μηνυτήρια αναφορά, η οποία διαβιβάζεται στον Εισαγγελέα για την άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του εργοδότη ή του νόμιμου εκπροσώπου του. Παράλληλα, η αναφορά αποστέλλεται και στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα για την κίνηση της αυτόφωρης διαδικασίας.
Επιπλέον, οι εργαζόμενοι ή τα σωματεία τους έχουν τη δυνατότητα να υποβάλουν μήνυση απευθείας στο αρμόδιο αστυνομικό τμήμα και να ζητήσουν την εφαρμογή της αυτόφωρης διαδικασίας. Στη μηνυτήρια αναφορά θα πρέπει, εφόσον είναι δυνατόν, να αναγράφονται με ακρίβεια τα στοιχεία της επιχείρησης και τα στοιχεία κατοικίας του εργοδότη, ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία.
Ψηφιακά εργαλεία και στοχευμένη εποπτεία
Στόχος των ελέγχων είναι η ορθή εφαρμογή της εργατικής νομοθεσίας, η προστασία της ασφάλειας και της υγείας των εργαζομένων, η διασφάλιση των εργασιακών δικαιωμάτων και η προώθηση υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά εργασίας.
Στο πλαίσιο αυτό, ο αναπληρωτής διοικητής της Επιθεώρησης Εργασίας, Χαράλαμπος Βούρτσης, δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ:
«Στόχος μας παραμένει τόσο η ποσοτική αύξηση των ελέγχων, βάσει του επιχειρησιακού σχεδιασμού, όσο και η ποιοτική αναβάθμισή τους, δηλαδή η πραγματοποίηση πιο στοχευμένων ενεργειών για τον εντοπισμό της παραβατικότητας. Σε αυτή την κατεύθυνση αξιοποιούμε την εμπειρία των στελεχών μας και τα κατάλληλα ψηφιακά εργαλεία, τα οποία ενισχύουν τις επιχειρησιακές μας δυνατότητες».
Παράλληλα, αρμόδια στελέχη επισημαίνουν ότι η αποδοτικότητα των ελέγχων ενισχύεται μέσω της αξιοποίησης σύγχρονων τεχνολογικών εργαλείων, όπως η ανάλυση δεδομένων, η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας και η συνεχής διασύνδεση των συστημάτων, ακόμη και κατά τη διάρκεια των επιτόπιων ελέγχων.
Όπως τονίζουν, η ψηφιοποίηση των διαδικασιών και ο σχεδιασμός των ελεγκτικών δράσεων βάσει αξιολόγησης κινδύνου (risk analysis) επιτρέπουν πιο ακριβή και ουσιαστική εποπτεία της αγοράς εργασίας. Σημαντικό ρόλο παίζουν και οι πρόσφατες προσλήψεις προσωπικού, καθώς και το εξελιγμένο σύστημα Business Intelligence (BI), το οποίο μπορεί να εντοπίζει παραβάσεις που σχετίζονται με τη χρήση της Ψηφιακής Κάρτας Εργασίας και άλλες διατάξεις του κανονιστικού πλαισίου.
Διευκρινίζεται, τέλος, ότι η χρήση του συστήματος BI δεν υποκαθιστά τον επιτόπιο έλεγχο, αλλά λειτουργεί συμπληρωματικά, προς όφελος τόσο των εργαζομένων όσο και των εργοδοτών που λειτουργούν σύννομα και πλήττονται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό.
Οι έλεγχοι στο 11μηνο του 2025
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία, από τον Ιανουάριο έως και τον Νοέμβριο του 2025 πραγματοποιήθηκαν 75.120 έλεγχοι, επιβλήθηκαν 16.049 κυρώσεις, ενώ το συνολικό ποσό των προστίμων ανήλθε σε 48.645.842 ευρώ.
Αρμόδια στελέχη της Επιθεώρησης Εργασίας εκτιμούν ότι το 2025 θα καταγραφεί νέο ετήσιο ρεκόρ, καθώς οι έλεγχοι αναμένεται να ξεπεράσουν τους 80.000, λόγω και της αυξημένης δραστηριότητας κατά την εορταστική περίοδο.
Ειδικότερα, στο 11μηνο του 2025, η Επιθεώρηση Εργασιακών Σχέσεων διενήργησε 42.499 ελέγχους, επιβάλλοντας 11.498 κυρώσεις, η Επιθεώρηση Υγείας και Ασφάλειας πραγματοποίησε 26.567 ελέγχους με 3.634 κυρώσεις, ενώ οι Ειδικοί Επιθεωρητές διενήργησαν 6.054 ελέγχους, επιβάλλοντας 917 κυρώσεις.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ