Η Ευρωπαϊκή Ένωση διερευνά πιθανή κατάχρηση τουλάχιστον 11,9 εκατομμυρίων ευρώ από κονδύλια της ΕΕ σε πρόγραμμα ανακύκλωσης στην Ελλάδα, καθώς η μακροχρόνια προσπάθεια της χώρας να συμβαδίσει με τα ευρωπαϊκά πρότυπα διαχείρισης αποβλήτων συνεχίζει να παρουσιάζει προβλήματα.
Εκθέσεις με παρατυπίες
Η έρευνα βασίζεται σε εκθέσεις που ανατέθηκαν από την ΕΕ σε Έλληνες ελεγκτές και εντόπισαν παρατυπίες στο κόστος και τη λειτουργία του προγράμματος.
Μία από τις εκθέσεις, την οποία είδε το Politico, καταγράφει έλλειψη ελέγχου σχετικά με την τύχη των απορριμμάτων που συλλέγονται από τα κέντρα ανακύκλωσης.
Το έργο και η εταιρεία TEXAN
Το πρόγραμμα, συνολικού ύψους 220 εκατ. ευρώ, συγχρηματοδοτήθηκε από την ΕΕ μέσω ευρωπαϊκού επιχειρησιακού προγράμματος και υλοποιήθηκε από την ελληνική εταιρεία TEXAN.
Στα ειδικά «περίπτερα ανακύκλωσης» σε Αττική, Πελοπόννησο και Κρήτη, οι πολίτες μπορούσαν να λάβουν χρήματα επιστρέφοντας πλαστικά, μεταλλικά και γυάλινα αντικείμενα.
Πρόστιμα και υπερκοστολόγηση
Το 2023, η Επιτροπή Χρηματοοικονομικού Ελέγχου επέβαλε στην EDSNA πρόστιμο 2,9 εκατ. ευρώ για σοβαρές παρατυπίες στη σύμβαση με την TEXAN.
Η εταιρεία είχε καταθέσει μοναδική προσφορά, με κόστος σχεδόν πέντε φορές υψηλότερο από τις τιμές της αγοράς, βασιζόμενη σε έρευνα με εταιρείες που είχαν κοινά συμφέροντα.
Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, δεύτερος έλεγχος οδήγησε σε νέο πρόστιμο 3 εκατ. ευρώ.
Η Ελλάδα ουραγός στην ανακύκλωση
Σύμφωνα με τη Eurostat, το 2022 το ποσοστό ανακύκλωσης αστικών αποβλήτων στην Ελλάδα ήταν μόλις 17%, έναντι 49% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Η χώρα δεν αναμένεται να επιτύχει ούτε τους στόχους του 2025 (55% για τα αστικά απόβλητα και 65% για τα απόβλητα συσκευασίας), ενώ είχε ήδη αποτύχει στον στόχο του 2020 (50%).
Πρόστιμα από την ΕΕ και εκκρεμείς υποθέσεις
Μέχρι σήμερα, η Ελλάδα έχει καταβάλει περίπου 230 εκατ. ευρώ σε πρόστιμα για μη συμμόρφωση με τις περιβαλλοντικές πολιτικές της ΕΕ.
Από τις 19 εκκρεμείς υποθέσεις παράβασης, οι έξι αφορούν άμεσα τη διαχείριση αποβλήτων — από παράνομες χωματερές έως κακή εφαρμογή νομοθεσίας για συσκευασίες.
Συστημικά προβλήματα στον τομέα
Τοπικές ΜΚΟ έχουν επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι ο τομέας ανακύκλωσης στην Ελλάδα πάσχει από δομικές αδυναμίες και ελλιπή εποπτεία, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τις τρέχουσες έρευνες της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
Με πληροφορίες από Politico