Είναι σχεδόν παράδοση κάθε γενιά νέων ενηλίκων να χαρακτηρίζεται από τους μεγαλύτερους ως αδιάφορη και απρόθυμη να δουλέψει. Ωστόσο, η σημερινή Gen Z φαίνεται να αντιμετωπίζει δυσκολίες που ξεπερνούν εκείνες των προηγούμενων γενεών.
Κατηγορίες και στερεότυπα γύρω από τη Gen Z
Συχνά κατηγορούνται ότι δεν καταβάλλουν επαρκή προσπάθεια στην εργασία, ότι προτιμούν να ξοδεύουν σε είδη πολυτελείας και ότι υιοθετούν μια mε ριψοκίνδυνες επενδύσεις όπως τα κρυπτονομίσματα ή τα NFTs.
Τι διαφοροποιεί τη σημερινή γενιά
Υπάρχουν δύο σημαντικές διαφορές σε σχέση με τις παλαιότερες γενιές που δέχθηκαν αντίστοιχη κριτική.
Πρώτον, πολλοί νέοι ενστερνίζονται αυτούς τους χαρακτηρισμούς και τους ενσωματώνουν, με χαρακτηριστικό παράδειγμα έννοιες όπως η «σιωπηρή παραίτηση».
Δεύτερον, νέα δεδομένα δείχνουν ότι αυτές οι συμπεριφορές σχετίζονται με τις ολοένα και πιο δυσμενείς οικονομικές προοπτικές — κυρίως με το γεγονός ότι η κατοχή κατοικίας γίνεται για πολλούς άπιαστο όνειρο.
Όταν η ιδιοκτησία κατοικίας παύει να είναι εφικτή
Μια πρόσφατη μελέτη από οικονομολόγους των Πανεπιστημίων του Σικάγο και Northwestern, βασισμένη σε αναλυτικά στοιχεία συναλλαγών και περιουσιακών δεδομένων, δείχνει ότι οι νέοι που δεν βλέπουν ρεαλιστική προοπτική να αγοράσουν σπίτι τείνουν να εργάζονται λιγότερο εντατικά, να αυξάνουν τις δαπάνες για ψυχαγωγία και να στρέφονται προς πιο ριψοκίνδυνες επενδύσεις — συμπεριλαμβανομένων των crypto.
Αντιθέτως, όσοι είτε διαθέτουν ήδη κατοικία είτε έχουν ρεαλιστική πιθανότητα να αποκτήσουν σύντομα, παρουσιάζουν πιο συντηρητική οικονομική συμπεριφορά και μεγαλύτερη προσήλωση στην εργασία.
Παρόμοια εικόνα και στο Ηνωμένο Βασίλειο
Η επέκταση της ανάλυσης σε δεδομένα του Ηνωμένου Βασιλείου έδειξε αντίστοιχα αποτελέσματα: όσοι νέοι ενοικιαστές θεωρούν ότι η αποταμίευση για προκαταβολή είναι αδύνατη, καταφεύγουν συχνότερα σε υψηλού ρίσκου επιλογές, όπως ο διαδικτυακός στοιχηματισμός.
Οι Οικονομικές συνθήκες διαμορφώνουν τη συμπεριφορά
Οι ερευνητές δείχνουν ότι η σύνδεση ανάμεσα στη μη προσιτή κατοικία και στη μεταβολή της οικονομικής συμπεριφοράς δεν είναι τυχαία: πρόκειται για άμεση αντίδραση στα οικονομικά κίνητρα που έχουν αλλάξει. Όσο η στέγη γίνεται οικονομικά απρόσιτη, όσοι νιώθουν ότι μένουν εκτός του «παιχνιδιού» στρέφονται σε μια μίξη ριψοκίνδυνων επιλογών και σε μια νοοτροπία που έχει περιγραφεί ως «χρηματοοικονομικός μηδενισμός»: γιατί να προσπαθήσεις, αφού έτσι κι αλλιώς δεν θα φτάσει;
Η στάση απέναντι στην εργασία
Οι επικρίσεις για έλλειψη αντοχής στον επαγγελματικό χώρο συνοδεύουν συχνά τη Gen Z. Πολλοί νέοι εργαζόμενοι εκφράζουν δημόσια τη δυσφορία τους για το παραδοσιακό ωράριο 9–5. Τα τελευταία δεδομένα, όμως, δείχνουν ότι αυτές οι αλλαγές στη στάση τους αντανακλούν κυρίως μια πραγματικότητα όπου η εργασία δεν αμείβεται πια με τις ίδιες προοπτικές: οι προηγούμενες γενιές ήταν πιο προσηλωμένες στη δουλειά γιατί αυτό ήταν το μέσο για να εξασφαλίσουν ένα σπίτι — κάτι που σήμερα δεν ισχύει για τους περισσότερους.
Όταν η οικονομική κινητικότητα εξαρτάται από τους γονείς
Οι έρευνες επιβεβαιώνουν και κάτι ακόμη: η οικονομική στήριξη των γονιών έχει γίνει πλέον καθοριστικός παράγοντας για να μπορέσει κάποιος να ανέβει κοινωνικά και να αγοράσει το πρώτο του σπίτι. Στις ΗΠΑ, στο Ηνωμένο Βασίλειο και στην Αυστραλία, το μεγαλύτερο εμπόδιο δεν είναι ο μισθός, αλλά η συγκέντρωση της απαιτούμενης προκαταβολής.
Ένα αίσθημα ματαιότητας
Όταν το ζητούμενο είναι μια προκαταβολή έξι ψηφίων που μπορεί να χρειαστούν δεκαετίες για να αποταμιευτεί, είναι εύλογο πολλοί νέοι να αμφισβητούν το νόημα των μικρών αυξήσεων ή της υπερεργασίας σε ένα απαιτητικό project.
Επιπτώσεις και αναγκαίες παρεμβάσεις
Τα συμπεράσματα αυτών των μελετών έχουν βαρύνουσα σημασία:
- Πρώτον, υπογραμμίζουν την ανάγκη άμεσης αντιμετώπισης της κρίσης προσιτότητας στέγης, η οποία δημιουργεί οικονομικές και κοινωνικές ανισορροπίες.
- Δεύτερον, δείχνουν πόσο σημαντικό είναι να αποκτήσουν οι νέοι ουσιαστική οικονομική εκπαίδευση, ώστε να διαχειριστούν έναν κόσμο όπου η ανάληψη κινδύνων φαίνεται συχνά ως η μόνη διαδρομή προς την άνοδο.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
