Μια εύθραυστη ισορροπία μοιάζει να διαμορφώνεται στη Μέση Ανατολή, με το Ισραήλ και το Ιράν να τηρούν το απόγευμα της Τρίτης την κατάπαυση πυρός που ανακοίνωσε αιφνιδιαστικά ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, κατά τη διάρκεια της νύχτας. Νωρίτερα είχαν καταγραφεί παραβιάσεις της συμφωνίας, λίγες μόλις ώρες μετά τη σύναψή της, γεγονός που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του Τραμπ.

Σύμφωνα με το γραφείο του Ισραηλινού Πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, το Τελ Αβίβ συμφώνησε να παγώσει τις επιθετικές επιχειρήσεις έπειτα από απευθείας επικοινωνία με τον Τραμπ. Είχε προηγηθεί ισραηλινή επίθεση σε ραντάρ κοντά στην Τεχεράνη, η οποία - σύμφωνα με το Τελ Αβίβ - ήταν απάντηση σε τρεις πυραύλους που εξαπέλυσε το Ιράν λίγο μετά την έναρξη της εκεχειρίας (07:00 τοπική ώρα).

Οι πρώτες αναφορές για επιθέσεις προκάλεσαν την οργή του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος είχε ανακοινώσει το τέλος του πολέμου το βράδυ της Δευτέρας, έπειτα από 12 ημέρες συγκρούσεων. Χαρακτηριστική ήταν ανάρτησή του στο Truth Social, με την οποίαν επιτέθηκε στο Ισραήλ: «ΜΗΝ ΡΙΧΝΕΤΕ ΑΥΤΕΣ ΤΙΣ ΒΟΜΒΕΣ. ΑΝ ΤΟ ΚΑΝΕΤΕ, ΑΥΤΟ ΘΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΟΒΑΡΗ ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ. ΦΕΡΤΕ ΤΟΥΣ ΠΙΛΟΤΟΥΣ ΣΑΣ ΣΠΙΤΙ, ΤΩΡΑ!», έγραψε. 

Σε δηλώσεις του στους δημοσιογράφους έξω από τον Λευκό Οίκο, πριν αναχωρήσει για τη σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Χάγη, ο Τραμπ είπε χαρακτηριστικά: «Έχουμε δύο χώρες που πολεμούν τόσο καιρό και τόσο άγρια που δεν ξέρουν τι στο διάολο κάνουν».

Ωστόσο, μέσα στην ημέρα, ο τόνος του μετριάστηκε, δηλώνοντας μέσω των κοινωνικών δικτύων ότι «έπειτα από την επίτευξη ειρήνης στο εξωτερικό, είναι ώρα για εστίαση στις εσωτερικές προτεραιότητες».

Μια εύθραυστη εκεχειρία

Η εκεχειρία παραμένει εύθραυστη, καθώς οι εχθροπραξίες μεταξύ των δύο χωρών είχαν ξεκινήσει στις 13 Ιουνίου, με τη φονική ισραηλινή επιχείρηση στο Ιράν με στόχο, σύμφωνα με το Τελ Αβίβ, να διαβρωθεί η δυνατότητα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων από την Τεχεράνη - αν και το εύρος των ζημιών και η τύχη του εμπλουτισμένου ουρανίου παραμένουν ασαφή.

Ο αναλυτής του Institute for National Security Studies, Ντάνι Σιτρινόβιτς, εκτίμησε ότι παρά τις απώλειες, το Ιράν βρίσκεται σε «νοοτροπία νίκης» και δεν πρόκειται να εγκαταλείψει ούτε τις συμβατικές του δυνάμεις ούτε το πυρηνικό του πρόγραμμα.

Η ανακοίνωση του Τραμπ για κατάπαυση του πυρός έγινε αμέσως μετά την ιρανική επίθεση σε αμερικανική βάση στο Κατάρ, σε απάντηση στους αμερικανικούς βομβαρδισμούς πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν, το Σαββατοκύριακο. Ήταν η πρώτη άμεση συμμετοχή των ΗΠΑ στην ισραηλινή εκστρατεία.

Η αντίδραση των αγορών

Η επίθεση στο Κατάρ δεν προκάλεσε θύματα ούτε σοβαρές καταστροφές, γεγονός που ερμηνεύτηκε από τις αγορές ως σήμα αποφυγής περαιτέρω κλιμάκωσης από την Τεχεράνη. Ετσι, το Brent κατέγραψε πτώση 4,6% στα 68,18 δολάρια/βαρέλι το απόγευμα της Τρίτης στο Λονδίνο, ενώ μία ημέρα πριν είχε υποχωρήσει πάνω από 7% - με τις τιμές να επιστρέφουν στα προ κρίσης επίπεδα, εκεί δηλαδή που βρίσκονταν πριν την ισραηλινή επίθεση στο Ιράν στις 13 Ιουνίου. 

Οι απώλειες

Ο Τραμπ δήλωσε ότι πιστεύει στην ανθεκτικότητα της συμφωνίας, αν και «πιθανόν παραβιάστηκε και από τις δύο πλευρές». Όταν ρωτήθηκε αν η συμφωνία καταρρέει, απάντησε: «Δεν το νομίζω».

Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν επιβεβαίωσαν την εκτόξευση 14 πυραύλων «στις τελευταίες στιγμές πριν την εφαρμογή της εκεχειρίας», ως απάντηση σε ισραηλινό πλήγμα που σκότωσε Ιρανούς στρατιωτικούς.

Σύμφωνα με το Ιράν, 606 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από την πρώτη ισραηλινή επιδρομή κι έπειτα, ενώ στο Ισραήλ οι νεκροί ανέρχονται σε 28 - εκ των οποίων τέσσερις σκοτώθηκαν την Τρίτη το πρωί.

Σημειώνεται ότι οι ισραηλινές επιθέσεις έλαβαν χώρα λίγο πριν τον 6ο γύρο διαπραγματεύσεων ΗΠΑ – Ιράν για το πυρηνικό πρόγραμμα, οι οποίες τελικά ανεστάλησαν λόγω των πληγμάτων.

«Πράσινο φως» στην Κίνα

Ο Τραμπ δήλωσε επίσης ότι η Κίνα μπορεί να συνεχίσει τις εισαγωγές ιρανικού πετρελαίου, με τον Υπουργό Εξωτερικών της Κίνας Ουάνγκ Γι να εκφράζει τηλεφωνικά στον Ιρανό ομόλογό του Άμπας Αραγτσί τη στήριξη του Πεκίνου σε μια «πραγματική εκεχειρία» μεταξύ Ισραήλ και Ιράν.

Ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε ότι η εκεχειρία επιτεύχθηκε κατόπιν πρωτοβουλίας Τραμπ, σε συνεργασία με τον Νετανιάχου τη Δευτέρα. Ο αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς, ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ συμμετείχαν σε άμεσες και έμμεσες συνομιλίες με την Τεχεράνη.

Το Ισραήλ αποδέχτηκε την εκεχειρία υπό τον όρο ότι δεν θα υπάρξουν νέες ιρανικές επιθέσεις, και η ιρανική κυβέρνηση δήλωσε ότι θα τηρήσει τους όρους.

Συνεχίζεται η σφαγή στην Παλαιστίνη

Παρά την αποκλιμάκωση μεταξύ Ισραήλ - ΗΠΑ και Ιράν, η κατάσταση στην Παλαιστίνη παραμένει απελπιστική. Η παλαιστινιακή υπηρεσία πολιτικής προστασίας ανακοίνωσε ότι 46 άνθρωποι σκοτώθηκαν και δεκάδες άλλοι τραυματίστηκαν από ισραηλινά πυρά ενώ περίμεναν να λάβουν βοήθεια κοντά σε κέντρα διανομής τροφίμων στη Λωρίδα της Γάζας.

«Είκοσι ένας νεκροί και περίπου 150 τραυματίες μεταφέρθηκαν σε νοσοκομείο (…) αφού οι ισραηλινές κατοχικές δυνάμεις έβαλαν στο στόχαστρο τις συναθροίσεις πολιτών που περίμεναν βοήθεια» στο διάστημα από τις 2 μέχρι τις 6 το πρωί, κοντά στη διασταύρωση της Νετζαρίμ, στην κεντρική Λωρίδα της Γάζας, ανέφερε ο Μαχμούντ Μπασάλ, ο εκπρόσωπος αυτού του οργανισμού παροχής πρώτων βοηθειών.

Ένας εκπρόσωπος του στρατού που ρωτήθηκε από το Γαλλικό Πρακτορείο είπε ότι οι στρατιώτες εντόπισαν τη νύχτα μια συγκέντρωση ανθρώπων κοντά σε θέσεις τους, στη διασταύρωση της Νετζαρίμ. Οι πληροφορίες που μιλούν για τραυματίες από τα ισραηλινά πυρά «αποτελούν αντικείμενο έρευνας», πρόσθεσε.

Λίγο αργότερα ο Μπασάλ είπε ότι άλλοι 25 άνθρωποι σκοτώθηκαν από ισραηλινά πυρά στη νότια Λωρίδα της Γάζας, ενώ επιχειρούσαν να φτάσουν σε ένα κέντρο διανομής ανθρωπιστικής βοήθειας κοντά στη Ράφα.

Ο ισραηλινός στρατός δεν σχολίασε αυτήν την πληροφορία.

Πλάνα που τράβηξε ένας δημοσιογράφος του AFP δείχνουν τραυματίες και ανθρώπους χωρίς τις αισθήσεις τους να μεταφέρονται σε νοσοκομείο.

«Το 60% των τραυματιών που μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο εκστρατείας του Ερυθρού Σταυρού είναι σε σοβαρή κατάσταση και οι περισσότεροι από αυτούς θα πεθάνουν», είπε ο Ζιάντ Φαρχάτ, ένας τραυματιοφορέας στο νοσοκομείο Νάσερ, που προέτρεψε τους αμάχους να αποφεύγουν τα κέντρα διανομής βοήθειας.

Λόγω των περιορισμών που έχουν τεθεί στα μέσα ενημέρωσης στη Λωρίδα της Γάζας και τη δυσκολία πρόσβασης στην περιοχή, το AFP ανέφερε ότι δεν είναι σε θέση να επαληθεύσει από ανεξάρτητες πηγές τον απολογισμό της παλαιστινιακής πολιτικής προστασίας. 

Με πληροφορίες από Bloomberg, ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!