Ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να επιβάλει δασμό 50% στις εισαγωγές από τη Βραζιλία, επικαλούμενος τις δικαστικές διώξεις σε βάρος του Ζαΐρ Μπολσονάρου — σε μια πρωτοφανή απόπειρα χρήσης της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ για πολιτική πίεση σε ξένη χώρα.

Σε επιστολή του προς τις αρχές της Βραζιλίας την Τετάρτη, ο Τραμπ καταδίκασε τη δίωξη του ακροδεξιού πρώην προέδρου για συμμετοχή σε απόπειρα πραξικοπήματος, χαρακτηρίζοντάς την «κυνήγι μαγισσών».

«Αυτή η δίκη δεν θα έπρεπε να διεξάγεται. Είναι ένα "κυνήγι μαγισσών" που πρέπει να σταματήσει ΑΜΕΣΩΣ!», έγραψε χαρακτηριστικά.

Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, αντέδρασε μέσω ανάρτησης, διαμηνύοντας πως η χώρα του «δεν δέχεται μαθήματα» από κανέναν. Τόνισε ότι η υπόθεση αφορά αποκλειστικά τη βραζιλιάνικη Δικαιοσύνη και «δεν είναι αντικείμενο εξωτερικών παρεμβάσεων ή απειλών».

«Οποιαδήποτε μονομερής αύξηση δασμών θα αντιμετωπιστεί βάσει του νόμου περί οικονομικής ανταποδοτικότητας της Βραζιλίας», έγραψε ο Λούλα. «Η εθνική κυριαρχία, ο σεβασμός και η αδιαπραγμάτευτη υπεράσπιση των συμφερόντων του βραζιλιάνικου λαού καθορίζουν τις σχέσεις μας με τον υπόλοιπο κόσμο».

Ανασφάλεια για το διεθνές εμπόριο

Η απειλή δασμών σε βάρος μιας χώρας που εισάγει περισσότερα αμερικανικά προϊόντα απ’ όσα εξάγει —περίπου 44 δισ. δολάρια το 2024 έναντι 42 δισ. των εξαγωγών της— υπονομεύει την αξιοπιστία των διεθνών εμπορικών συμφωνιών.

Παράλληλα, εγείρει ανησυχίες για την ευκολία με την οποία ο Τραμπ μπορεί να εργαλειοποιήσει την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ για πολιτικούς ή προσωπικούς λόγους.

Δεν είναι η πρώτη φορά που χρησιμοποιεί τους δασμούς ως μοχλό πίεσης. Τον Ιανουάριο είχε απειλήσει την Κολομβία, αποσύροντας αργότερα την απειλή μετά από συμφωνία επαναπροώθησης μεταναστών. Παράλληλα, έχει επιβάλει 20% δασμούς στην Κίνα για τη «μη επαρκή δράση» της κατά της φαιντανύλης και έχει προειδοποιήσει για δασμούς σε χώρες των BRICS λόγω «υπονόμευσης του δολαρίου».

Ανοίγει επικίνδυνο προηγούμενο

Για τον Στίβεν Όλσεν, πρώην διαπραγματευτή εμπορικών συμφωνιών των ΗΠΑ και νυν αναλυτή στο ινστιτούτο ISEAS–Yusof Ishak, η απόπειρα παρέμβασης στις δικαστικές διαδικασίες άλλης χώρας μέσω εμπορικής πίεσης είναι χωρίς προηγούμενο.

«Το μήνυμα προς τους εμπορικούς εταίρους είναι πως οποιοδήποτε ζήτημα τραβήξει την προσοχή του Τραμπ μπορεί να μετατραπεί σε εμπόδιο στις σχέσεις με τις ΗΠΑ», σχολίασε. «Αυτό θέτει υπό αμφισβήτηση το κατά πόσο οι λεγόμενες ανταποδοτικές διαπραγματεύσεις μπορούν ποτέ να κλείσουν οριστικά».

Προς το παρόν, οι αγορές παραμένουν επιφυλακτικές. Το ρεάλ υποχώρησε έως και 2,9% έναντι του δολαρίου, ενώ τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του S&P 500 σημείωσαν μικρή πτώση (-0,2%). Η προθεσμία που έχει θέσει ο Τραμπ για τις διαπραγματεύσεις λήγει την 1η Αυγούστου, αν και δεν είναι σαφές αν θα την τηρήσει.

Κύμα νέων δασμών – Στο στόχαστρο και σύμμαχοι

Η επιστολή προς τη Βραζιλία ήταν μόνο μία από πολλές που απέστειλε ο Τραμπ την ίδια ημέρα. Ανακοίνωσε:

• 30% δασμούς σε Αλγερία, Λιβύη, Ιράκ και Σρι Λάνκα,
• 25% δασμούς σε Μπρουνέι και Μολδαβία,
• 20% δασμούς στις Φιλιππίνες, ανεβάζοντας το ποσοστό σε σχέση με παλαιότερες ανακοινώσεις — παρότι πρόκειται για σύμμαχο των ΗΠΑ.

Η Βραζιλία αποτελεί την πρώτη χώρα που δεν περιλαμβανόταν στην αρχική λίστα του Απριλίου, δείγμα ότι οι απειλές Τραμπ μπορεί να επεκταθούν απροειδοποίητα. Παράλληλα, η κίνηση θεωρείται προειδοποιητικό μήνυμα προς τους BRICS, στους οποίους καταλογίζει προσπάθεια αποδολαριοποίησης του παγκόσμιου εμπορίου.

Επόμενοι στόχοι: Ε.Ε., Ινδία και κρίσιμα προϊόντα

Ο Τραμπ έχει προαναγγείλει μονομερείς δασμούς και στην Ε.Ε., παρά την πρόοδο στις διαπραγματεύσεις, ενώ έχει απειλήσει την Ινδία με επιπλέον 10% επιβάρυνση λόγω της συμμετοχής της στους BRICS.

Επιπλέον, πρότεινε δασμούς 50% στα προϊόντα χαλκού, προκαλώντας άλμα έως και 17% στην τιμή του μετάλλου — τη μεγαλύτερη ημερήσια άνοδο που έχει καταγραφεί ποτέ στη Νέα Υόρκη. Παράλληλα, απείλησε με δασμούς έως και 200% στα φάρμακα εάν οι φαρμακοβιομηχανίες δεν επαναπατρίσουν την παραγωγή στις ΗΠΑ εντός ενός έτους.

Αν και ο Τραμπ παρουσιάζει τις επιστολές του ως «συμφωνίες», ακόμη και οι πιο προχωρημένες διαπραγματεύσεις —όπως με το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βιετνάμ— παραμένουν ασαφείς και σε πρόωρο στάδιο.

Απομονωτική στροφή;

Κατά τον Στίβεν Όκουν, επικεφαλής της APAC Advisors, η ακραία εμπορική στρατηγική του Τραμπ ενδέχεται να φέρει τα αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα:

«Όσα βλέπουμε αποτελούν μήνυμα προς τους διεθνείς παίκτες: ο Τραμπ θα χρησιμοποιεί δασμούς κατά το δοκούν, χωρίς εγγυήσεις ή εξαιρέσεις. Και το μόνο που μπορεί να πετύχει έτσι είναι να φέρει τις χώρες των BRICS πιο κοντά μεταξύ τους», σχολίασε.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!