Ο Ντόναλντ Τραμπ αναχώρησε την Παρασκευή για την Αλάσκα, όπου έχει προγραμματιστεί να συναντηθεί με τον Βλαντίμιρ Πούτιν σε μια σύνοδο που ο ίδιος χαρακτήρισε «υψηλού ρίσκου», με βασικό αντικείμενο μια πιθανή συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στην Ουκρανία. Η σύνοδος πραγματοποιείται στον απόηχο του πιο αιματηρού πολέμου στην Ευρώπη από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο οποίος διαρκεί ήδη 3,5 χρόνια.
Αντιδράσεις από Ουκρανία και Ευρωπαίους συμμάχους
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι, που δεν έχει προσκληθεί στις συνομιλίες, καθώς και αρκετοί Ευρωπαίοι ηγέτες, εκφράζουν έντονη ανησυχία ότι ο Τραμπ μπορεί να αποδεχθεί έναν συμβιβασμό που θα «παγώσει» τη σύγκρουση και θα αναγνωρίσει de facto τον ρωσικό έλεγχο σε περίπου 20% της ουκρανικής επικράτειας.
Προσπαθώντας να κατευνάσει τις ανησυχίες αυτές πριν επιβιβαστεί στο Air Force One, ο Τραμπ τόνισε: «Δεν είμαι εδώ για να διαπραγματευτώ εκ μέρους της Ουκρανίας. Είμαι εδώ για να τους φέρω στο τραπέζι». Υπογράμμισε ότι η απόφαση για οποιαδήποτε εδαφική ανταλλαγή θα ληφθεί από την ίδια την Ουκρανία.
Κρεμλίνο: Ανοιχτό το ενδεχόμενο τριμερούς συνάντησης
Σημειώνεται ότι ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ενόψει της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα για την Ουκρανία ότι θα ήταν δυνατή μια επακόλουθη τριμερής συνάντηση εάν οι συνομιλίες μεταξύ του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Ντόναλντ Τραμπ φέρουν αποτελέσματα, μετέδωσε σήμερα το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.
Ο Πεσκόφ δήλωσε ότι οι συνομιλίες μεταξύ των προέδρων της Ρωσίας και των Ηνωμένων Πολιτειών μπορεί να διαρκέσουν «τουλάχιστον 6 με 7 ώρες» συνολικά συμπεριλαμβανομένης της συνάντησης και της κοινής συνέντευξης Τύπου.
Δήλωσε επίσης ότι και οι βοηθοί τους θα συμμετάσχουν σε κατ΄ιδίαν συναντήσεις όπως αναμένεται να πραγματοποιηθούν, μετέδωσαν τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης.
«Συνολικά, μπορούμε να αναμένουμε ότι αυτό θα διαρκέσει τουλάχιστον 6 με 7 ώρες», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ στη ρωσική κρατική τηλεόραση, εξηγώντας ότι οι δύο ηγέτες θα συναντηθούν κατ' ιδίαν, πριν από διευρυμένες διαπραγματεύσεις μεταξύ των αντιπροσωπειών τους και στη συνέχεια την κοινή συνέντευξη Τύπου.
Στρατηγικές επιδιώξεις των δύο πλευρών
Η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί σε αεροπορική βάση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου στο Άνκορατζ, τη μεγαλύτερη πόλη της Αλάσκας, και θα αποτελέσει την πρώτη πρόσωπο με πρόσωπο επαφή των δύο ηγετών από την επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Για τον Αμερικανό πρόεδρο, η επίτευξη εκεχειρίας θα ενίσχυε την εικόνα του ως παγκόσμιου ειρηνοποιού, κάτι που θα μπορούσε να στηρίξει ακόμα και μια υποψηφιότητα για το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει τον πόλεμο «αιματοχυσία» με υψηλό κίνδυνο κλιμάκωσης.
Για τον Πούτιν, η ίδια η διεξαγωγή της συνάντησης αποτελεί ήδη νίκη, καθώς μπορεί να υποστηρίξει ότι οι πολυετείς προσπάθειες της Δύσης να απομονώσει τη Ρωσία έχουν αποτύχει, δίνοντας στη Μόσχα ξανά θέση στο διεθνές διπλωματικό «τραπέζι».
Συμβολικές κινήσεις
Στην πορεία προς την Αλάσκα, ο Ρώσος πρόεδρος σταμάτησε στην Άπω Ανατολή της χώρας, όπου κατέθεσε λουλούδια σε μνημείο που τιμά τη συνεργασία ΗΠΑ – Σοβιετικής Ένωσης στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ότι ο Πούτιν θα φτάσει στην Αλάσκα στις 11 π.μ. τοπική ώρα (22:00 ώρα Ελλάδας) και ότι ο Τραμπ θα τον υποδεχθεί στο αεροπλάνο του.
Αναφερόμενος στον Πούτιν, ο Τραμπ δήλωσε: «Είναι έξυπνος, το κάνει αυτό εδώ και πολύ καιρό, αλλά και εγώ επίσης... Υπάρχει αμοιβαίος σεβασμός». Πρόσθεσε ότι καλωσορίζει την παρουσία πολλών Ρώσων επιχειρηματιών στην αποστολή Πούτιν, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι «δεν θα γίνει καμία επιχειρηματική συζήτηση μέχρι να λυθεί ο πόλεμος».
Προοπτικές συμβιβασμού
Πηγή με γνώση των σκέψεων του Κρεμλίνου ανέφερε ότι υπάρχουν ενδείξεις πως η Μόσχα ίσως να είναι έτοιμη για συμβιβασμό. Σύμφωνα με προηγούμενα ρεπορτάζ του Reuters, ο Πούτιν ενδέχεται να αποδεχθεί πάγωμα της σύγκρουσης στις υφιστάμενες γραμμές, υπό την προϋπόθεση ότι θα υπάρξει νομικά δεσμευτική συμφωνία για μη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς και άρση μέρους των δυτικών κυρώσεων.
Η ρωσική οικονομία, ήδη πιεσμένη από τον πόλεμο, παραμένει ευάλωτη σε νέες αμερικανικές κυρώσεις, ενώ ο Τραμπ έχει απειλήσει με δασμούς στις εξαγωγές ρωσικού πετρελαίου προς Κίνα και Ινδία.
Στην παραμονή της συνάντησης, ο Πούτιν άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο νέας συμφωνίας πυρηνικού αφοπλισμού για την αντικατάσταση της τελευταίας ισχύουσας, η οποία λήγει τον Φεβρουάριο του 2026. Η προοπτική αυτή θα μπορούσε να προσφέρει και στους δύο ηγέτες ένα ακόμα σημαντικό διπλωματικό «κέρδος».
Επιφυλάξεις σε Ουάσινγκτον και Κίεβο
Στις ΗΠΑ, ανώτερα στελέχη όπως ο Μαρκ Γουόρνερ, επικεφαλής των Δημοκρατικών στην Επιτροπή Πληροφοριών της Γερουσίας, εκφράζουν φόβους ότι η Ουάσινγκτον μπορεί να παραχωρήσει υπερβολικά προνόμια σε έναν ηγέτη που αμφισβητεί τις δημοκρατικές αξίες.
Ο Ζελένσκι έχει αποκλείσει κάθε επίσημη παραχώρηση εδαφών και ζητά εγγυήσεις ασφάλειας με την υποστήριξη των ΗΠΑ, αν και παραμένει ασαφές πώς θα μπορούσε να εφαρμοστεί μια τέτοια συμφωνία.
Στην ουκρανική πρωτεύουσα, επικρατεί κλίμα σκεπτικισμού. «Τίποτα καλό δεν θα βγει από εκεί, γιατί ο πόλεμος είναι πόλεμος, δεν θα τελειώσει. Τα εδάφη δεν θα τα δώσουμε σε κανέναν», δήλωσε στο Reuters η 65χρονη Τατιάνα Χαρκαβένκο.