Η άρση των κυρώσεων CAATSA που επιβάλλονται σε χώρες οι οποίες συνεργάζονται στενά με τον ρωσικό, ιρανικό ή βορειοκορεατικό αμυντικό και ενεργειακό τομέα, η προμήθεια μαχητικών F-35 και ο εκσυγχρονισμός των F-16, το μέλλον της Halk Bank, η εξάρτηση της Τουρκίας από το ρωσικό πετρέλαιο, οι εξελίξεις σε Ουκρανία και Συρία, αλλά και η επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συνάντησης του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο - μιας επίσκεψης με ιδιαίτερη πολιτική και διπλωματική βαρύτητα, καθώς ήταν η πρώτη μετά το 2019 και σηματοδοτεί μια πιθανή νέα σελίδα στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας.
F-35, F-16 και Halk Bank
Κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου των δύο ηγετών, ο Τούρκος πρόεδρος δήλωσε ότι θα θέσει στις συνομιλίες και το ζήτημα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 και F-16, ενώ αναφέρθηκε και στη Halk Bank, την τουρκική κρατική τράπεζα που αντιμετωπίζει δικαστικές εκκρεμότητες με τις αμερικανικές αρχές για παραβίαση των κυρώσεων προς το Ιράν.
«Πιστεύω ότι σήμερα θα έχουμε την ευκαιρία να συζητήσουμε διεξοδικά το θέμα των F-35 και F-16, καθώς και το θέμα της Halk Bank», είπε ο Ερντογάν. Σύμφωνα με το Reuters, η Άγκυρα επιδιώκει την αγορά 40 νέων F-16, ενώ η πιθανή άρση των αμερικανικών κυρώσεων θα μπορούσε να ανοίξει ξανά τον δρόμο για συμμετοχή στο πρόγραμμα των F-35.
Ερωτηθείς αν προτίθεται να συμφωνήσει στην πώληση των F-35 στην Τουρκία, ο Τραμπ απάντησε: «Νομίζω ότι θα καταφέρει να αγοράσει ό,τι θέλει να αγοράσει. Χρειάζεται ορισμένα πράγματα και εμείς χρειαζόμαστε ορισμένα πράγματα και θα καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα. Θα το μάθετε μέχρι το τέλος της ημέρας». Ο Αμερικανός πρόεδρος δεν απέκλεισε μάλιστα την άμεση άρση των κυρώσεων CAATSA, εφόσον — όπως είπε — «η συνάντηση πάει καλά».
Πίεση για το ρωσικό πετρέλαιο
Ο Ντόναλντ Τραμπ έθεσε επανειλημμένα το ζήτημα της τουρκικής εξάρτησης από το ρωσικό πετρέλαιο. «Θα ήθελα να σταματήσει να αγοράζει πετρέλαιο από τη Ρωσία, όσο η Ρωσία συνεχίζει τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας», τόνισε, επισημαίνοντας ότι η Τουρκία, μαζί με την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, παραμένει από τους κύριους αγοραστές.
Παράλληλα, αναγνώρισε ότι ο Ερντογάν χαίρει σεβασμού τόσο από τον Βλαντίμιρ Πούτιν όσο και από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και «θα μπορούσε να ασκήσει μεγάλη επιρροή αν το ήθελε». Μέχρι στιγμής, πάντως, «διατηρεί μια πολύ ουδέτερη στάση».
Αναφερόμενος στις εξελίξεις στη Συρία, ο Τραμπ έκανε λόγο για «επιτυχία» του προέδρου Ερντογάν, λέγοντας ότι «σίγουρα έχει λόγο». Υπενθύμισε ότι και άλλες χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, είχαν ζητήσει την άρση των αμερικανικών κυρώσεων. «Και τις ήρα για να τους δώσω την ευκαιρία να πάρουν ανάσα, αλλά ο πρόεδρος Ερντογάν είναι ένας από τους υπεύθυνους εδώ», σημείωσε.
Θρησκευτικές ελευθερίες – Η Σχολή της Χάλκης
Σημειώνεται ότι αναφορικά με τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, ο Ερντογάν δεσμεύτηκε ότι «θα συζητήσω το θέμα όταν επιστρέψω με τον Βαρθολομαίο», ενώπιον των δημοσιογράφων λίγο πριν ξεκινήσει η κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος σχολίασε ότι «η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία χρειάζεται πραγματικά βοήθεια», προσδίδοντας στο θέμα βαρύτητα πέρα από το διμερές πλαίσιο.
Νωρίτερα, ο Τούρκος πρόεδρος είχε συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο, ο οποίος εξέφρασε την ελπίδα ότι η Θεολογική Σχολή της Χάλκης θα μπορέσει να δεχθεί ξανά φοιτητές από το επόμενο έτος.
«Σκληρός άνδρας που κάνει καλή δουλειά»
Υποδεχόμενος τον Ταγίπ Ερντογάν στο Οβάλ Γραφείο, ο Ντόναλντ Τραμπ χαρακτήρισε τον συνομιλητή του «σκληρό άνδρα» που «κάνει καλή δουλειά στη χώρα του». Πρόσθεσε μάλιστα: «Έχουμε και οι δύο πολύ καλές σχέσεις. Τόσο το εμπόριο όσο και ο πόλεμος παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στις σχέσεις μας».
Η επίσκεψη του Ερντογάν στον Λευκό Οίκο ήταν η πρώτη από το 2019. Η Άγκυρα ελπίζει ότι υπό τον Τραμπ θα διαμορφωθούν στενότερες διμερείς σχέσεις, σε αντίθεση με την πιο ψυχρή στάση της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
