Ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έδωσε στον απερχόμενο πρωθυπουργό Σεμπαστιάν Λεκορνί 48 ώρες για να διαπραγματευτεί με τα πολιτικά κόμματα της Γαλλίας, σε μια ύστατη προσπάθεια να αποτρέψει τη χώρα από το να βυθιστεί σε ακόμη βαθύτερη πολιτική κρίση.
Παραίτηση Λεκορνί και προσπάθεια για «τελική συμφωνία»
Ο Λεκορνί παραιτήθηκε απροσδόκητα τη Δευτέρα, κατηγορώντας την αδιαλλαξία των αντιμαχόμενων πολιτικών ομάδων —συμπεριλαμβανομένης της κεντρώας μειοψηφίας του Μακρόν— για την αποτυχία τους να συμφωνήσουν σε μία νέα κυβέρνηση, τα στελέχη της οποίας ανακοινώθηκαν το βράδυ της Κυριακής.
Αργά τη Δευτέρα, το προεδρικό γραφείο γνωστοποίησε ότι ο Μακρόν του ανέθεσε «την ευθύνη της διεξαγωγής τελικών διαπραγματεύσεων έως το βράδυ της Τετάρτης, με στόχο τη διαμόρφωση μιας πλατφόρμας δράσης και σταθερότητας για τη χώρα».
Χρονικό περιθώριο και πολιτικό αδιέξοδο
Η απόφαση να δοθεί στον Λεκορνί μια τελευταία ευκαιρία αγοράζει λίγο περισσότερο χρόνο στον Μακρόν για να καθορίσει τα επόμενα βήματά του, τα οποία θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν νέες βουλευτικές εκλογές — αίτημα που επαναλαμβάνουν οι αντιπολιτευόμενες δυνάμεις. Δεν είναι σαφές τι θα αποφασίσει ο Μακρόν μόλις εκπνεύσει η προθεσμία της Τετάρτης.
Διαδοχικές κυβερνήσεις της Γαλλίας δυσκολεύονται να παραμείνουν στην εξουσία από τότε που η απόφαση του Μακρόν για πρόωρες εκλογές πέρυσι αποδυνάμωσε την κεντρώα παράταξή του και τριχοτόμησε τη Βουλή.
Η Βουλή έχει ήδη αναγκάσει σε παραίτηση δύο προηγούμενους πρωθυπουργούς —τον Μισέλ Μπαρνιέ και τον Φρανσουά Μπαϊρού— λόγω διαφωνιών για τα σχέδια προϋπολογισμού, και ετοιμαζόταν να κάνει το ίδιο και με τον Λεκορνί αυτή την εβδομάδα.
Το αδιέξοδο έχει ήδη εκτροχιάσει τις προσπάθειες για περιορισμό του μεγαλύτερου δημοσιονομικού ελλείμματος στη ζώνη του ευρώ, προκαλώντας πτώση των γαλλικών assets και αύξηση του κόστους δανεισμού της χώρας.
Κίνδυνος καθυστέρησης στον προϋπολογισμό
Η κρίση δυσχεραίνει τη δυνατότητα της κυβέρνησης να υποβάλει τον προϋπολογισμό έως τις 13 Οκτωβρίου, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε προσωρινά έκτακτα μέτρα για να αποφευχθεί ένα «κλείσιμο» τον Ιανουάριο.
Το spread στην απόδοση του 10ετούς ομολόγου της Γαλλίας έναντι του 10ετούς γερμανικού ομολόγου έκλεισε τη Δευτέρα στις 85 μονάδες βάσης — το υψηλότερο επίπεδο από τις αρχές του έτους. Την άνοιξη του 2024, πριν τις πρόωρες εκλογές, το spread ήταν μόλις 43 μονάδες βάσης.
Μειωμένες πιθανότητες συνεννόησης
«Κατόπιν αιτήματος του Προέδρου της Δημοκρατίας, συμφώνησα να πραγματοποιήσω τελικές συζητήσεις με τις πολιτικές δυνάμεις για χάρη της σταθερότητας της χώρας», δήλωσε ο Λεκορνί σε ανάρτηση στα κοινωνικά δίκτυα. «Θα ενημερώσω τον Αρχηγό του Κράτους το βράδυ της Τετάρτης αν αυτό είναι δυνατό ή όχι, ώστε να εξαγάγει όλα τα απαραίτητα συμπεράσματα».
Οι πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι οι πιθανότητες να αποφύγει ο Μακρόν νέες εκλογές μειώνονται. Σύμφωνα με τον Αντόνιο Φάτας, καθηγητή οικονομικών στο INSEAD, ο διορισμός σχεδόν των ίδιων υπουργών με την προηγούμενη κυβέρνηση ήταν «θανατηφόρα απόφαση», καθώς εξόργισε όλα τα κόμματα.
«Είναι στριμωγμένος», σχολίασε ο Φάτας. «Δύσκολα μπορεί να εξασφαλίσει υποστήριξη, δεδομένης της απροθυμίας του για συμβιβασμούς».
Οικονομικές επιπτώσεις και ανησυχία των αγορών
Από τον διορισμό του Λεκορν'ι τον περασμένο μήνα, δύο οίκοι αξιολόγησης έχουν υποβαθμίσει την πιστοληπτική αξιολόγηση της Γαλλίας, επικαλούμενοι ανησυχίες ότι η πολιτική αβεβαιότητα θα δυσχεράνει κάθε προσπάθεια δημοσιονομικής εξυγίανσης. Η Moody’s αναμένεται να επικαιροποιήσει την αξιολόγησή της στις 24 Οκτωβρίου.
Παράλληλα, οι δείκτες δραστηριότητας υποδεικνύουν ότι η αβεβαιότητα έχει ήδη επηρεάσει την πραγματική οικονομία, με καταναλωτές και επιχειρήσεις να περιορίζουν τις δαπάνες και τις επενδύσεις.
Προειδοποιήσεις για ύφεση από την επιχειρηματική κοινότητα
Ο Πατρίκ Μαρτέν, πρόεδρος της μεγαλύτερης επιχειρηματικής ομοσπονδίας της Γαλλίας, Medef, προειδοποίησε ότι η χώρα έχει ήδη εισέλθει σε φάση ύφεσης.
«Οι επενδύσεις στη Γαλλία μειώνονται, ενώ θα έπρεπε —όπως συμβαίνει σε όλες τις άλλες προηγμένες χώρες— να επιταχύνουμε την ψηφιοποίηση, την απανθρακοποίηση και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας», δήλωσε στο France Info. «Κάποια στιγμή, πρέπει να υπάρξει συλλογική αφύπνιση μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής για να κατανοήσουν τη σοβαρότητα της κατάστασης».
Τα επόμενα βήματα του Μακρόν
Μετά την ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων του Λεκορνιού, ο Μακρόν έχει τρεις επιλογές:
- να ορίσει νέο πρωθυπουργό και υπουργικό συμβούλιο,
- να προκηρύξει βουλευτικές εκλογές,
- ή —αν και απίθανο— να παραιτηθεί ο ίδιος.
Αμέσως μετά την ανακοίνωση της παραίτησης του Λεκορνί, η επικεφαλής του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού Μαρίν Λεπέν επανέλαβε το αίτημά της για νέες εκλογές, εκτιμώντας ότι «έχουμε φτάσει στο τέλος του δρόμου» και ότι «οι πολίτες πρέπει να αποφασίσουν».
Ο Ερίκ Τσιότι, επικεφαλής δεξιάς ομάδας που συνεργάζεται με τον Εθνικό Συναγερμό, δήλωσε ότι τα κόμματα της συμμαχίας θα απορρίψουν οποιαδήποτε κυβέρνηση προτείνει ο Μακρόν.
Ο τελευταίος δρόμος για σταθερότητα
Η σκληρή στάση της ακροδεξιάς αφήνει ως μοναδική ελπίδα του Λεκορνιού τη διαμεσολάβηση για μια συμφωνία μεταξύ της κεντροαριστεράς και της μετριοπαθούς δεξιάς — αν και οι πιθανότητες επιτυχίας θεωρούνται πλέον περιορισμένες.
Με πληροφορίες από Bloomberg