Η σχέση μέσων ενημέρωσης και Ντόναλντ Τραμπ από τα πρώτα χρόνια της πολιτικής του σταδιοδρομίας υπήρξε τεταμένη. Ωστόσο, η πρόσφατη διένεξη με το BBC, ενός από τους πιο αναγνωρισμένους και επιδραστικούς δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς οργανισμούς στον κόσμο, φαίνεται να έχει ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στη σύγκρουση του Αμερικανού προέδρου με τη δημοσιογραφία.
Όπως παρατηρούν αναλυτές στη Βρετανία, μπορεί φαινομενικά το θέμα να αφορά ένα μεμονωμένο περιστατικό, αλλά ουσιαστικά αντανακλά βαθύτερες διαφορετικές αντιλήψεις για τον ρόλο των ΜΜΕ, τη λειτουργία της δημοκρατίας και τα όρια της πολιτικής επικοινωνίας.
Η κρίση που έχει ξεσπάσει εδώ και μια εβδομάδα δεν ταλαντεύει μόνο τη βρετανική κοινωνία. Διεθνώς αποτέλεσε ένα από τα βασικά δημοσιογραφικά θέματα της εβδομάδας που πέρασε και κατά πάσα πιθανότητα θα εξακολουθεί να απασχολεί τον δημόσιο διάλογο και την εβδομάδα που έρχεται.
Η αφετηρία της κρίσης
Η ιστορία ξεκινά μετά τη διαρροή εσωτερικού εγγράφου του BBC, που δημοσίευσε την προηγούμενη Κυριακή η εφημερίδα Daily Telegraph. Το υπόμνημα υπογραμμίζει τη «συστηματική προκατάληψη» και την παραβίαση της δεοντολογίας για συγκεκριμένα θέματα.
Παράλληλα, αναφέρεται σε επεισόδιο της εμβληματικής εκπομπής «Panorama», όπου μονταρίστηκε ομιλία του Ντόναλντ Τραμπ, με αποτέλεσμα να φαίνεται πως τον Ιανουάριο του 2021 ενθάρρυνε την επίθεση των οπαδών του στο Καπιτώλιο. Το ντοκιμαντέρ μεταδόθηκε τον Οκτώβριο του 2024, λίγες μόλις μέρες πριν τις εκλογές στις ΗΠΑ.
Την επόμενη μέρα ο γενικός διευθυντής του BBC, Τιμ Ντέιβι, και η διευθύνουσα σύμβουλος ειδήσεων, Ντέμπορα Τέρνες, υποβάλουν τις παραιτήσεις τους.
Η αντίδραση Τραμπ
Ο πρόεδρος Τραμπ, με μια τετρασέλιδη επιστολή προς τον οργανισμό, μεταξύ άλλων, υποστηρίζει ότι η εν λόγω εκπομπή έπαιξε ρόλο στη διαμόρφωση της εικόνας του ενόψει των αμερικανικών εκλογών, παρεμβαίνοντας έτσι, όπως τονίζει, στη διαδικασία της προεδρικής εκλογής. Γι’ αυτό και ζητάει από το BBC:
• να ανακαλέσει την εκπομπή
• να ζητήσει συγνώμη
• να τον αποζημιώσει
Σε διαφορετική περίπτωση, όπως προειδοποιεί, θα προσφύγει στη δικαιοσύνη ζητώντας αποζημίωση πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Ο πρόεδρος του BBC, Σαμίρ Σαχ, γράφει στην Επιτροπή Πολιτισμού, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού του βρετανικού κοινοβουλίου, δίνοντας εξηγήσεις και ζητώντας συγνώμη για το λάθος που έγινε. Κάνει λόγο για «λανθασμένη κρίση».
Με τα πολλά, το BBC την Πέμπτη στέλνει μια απολογητική επιστολή στον πρόεδρο Τραμπ, με την οποία, εκτός από τη συγνώμη του, δεσμεύεται ότι δεν θα ξαναπροβάλει το επίμαχο πρόγραμμα σε καμία από τις πλατφόρμες του. Αρνείται όμως να καταβάλει αποζημίωση.
Η επιστολή αυτή δεν ικανοποίησε τον Αμερικανό πρόεδρο. Χθες, και ενώ βρισκόταν εν πτήση με το Air Force One, δήλωσε στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν πως τελικά θα προσφύγει στα δικαστήρια:
«Νομίζω ότι πρέπει να το κάνω. Με απάτησαν. Άλλαξαν τα λόγια που έβγαιναν από το στόμα μου», τόνισε χαρακτηριστικά.
Μάλιστα, όπως υπογράμμισε, η αποζημίωση που θα ζητήσει θα είναι μεταξύ 1 με 5 δισ. δολαρίων.
Διπλωματικές προεκτάσεις
Σήμερα, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, αναμένεται με μεγάλο ενδιαφέρον τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Βρετανού πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ και του Αμερικανού προέδρου. Οι δύο ηγέτες είναι πέρα από βέβαιο ότι θα μιλήσουν και για το ζήτημα αυτό.
Πάντως, νομικοί κύκλοι στη Βρετανία υποστηρίζουν ότι θα είναι δύσκολο για τον Αμερικανό πρόεδρο να αποδείξει ότι υπήρξε δόλος για το μοντάζ που έγινε στο ντοκιμαντέρ. Επίσης, σημειώνουν ότι θα είναι πολύ δύσκολο να αποδειχθεί ότι το επεισόδιο αυτό επηρέασε την κρίση των Αμερικανών ψηφοφόρων, όπως υποστηρίζει ο Ντόναλντ Τραμπ.
Βέβαιο είναι πάντως πως, επικοινωνιακά τουλάχιστον, έχει ενισχυθεί το αφήγημα του Αμερικανού προέδρου περί «μεροληπτικών μέσων» εναντίον του.
Η εβδομάδα που έρχεται θα δείξει τελικά πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.
Το χρονοδιάγραμμα της διένεξης Τραμπ – BBC
5 Ιανουαρίου 2021: Μέλη του κινήματος «Save America» αρχίζουν να συγκεντρώνεται στην Ουάσιγκτον για να διαμαρτυρηθούν για το αποτέλεσμα των προεδρικών εκλογών του 2020. Πρόκειται για οπαδούς του προέδρου Τραμπ θεωρούν ότι ο Τζον Μπάιντεν κέρδισε με «νοθεία» τις εκλογές.
6 Ιανουαρίου 2021: Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας συνεχίζονται για δεύτερη μέρα με ακόμη περισσότερους υποστηρικτές του Αμερικανού προέδρου. Ο πρόεδρος Τραμπ το πρωί εκφωνεί την ομιλία που έμελλε να γίνει το «μήλο της έριδος». Οι οπαδοί του λίγο αργότερα εισβάλουν στο Καπιτώλιο και διακόπτουν τις συνεδριάσεις και των δύο τμημάτων του κοινοβουλίου με στόχο να μην επικυρωθεί η νίκη Μπάιντεν. Η κατάσταση βγαίνει εκτός ελέγχου. Πέντε διαδηλωτές και ένας αστυνομικός χάνουν τη ζωή τους. Δεκάδες τραυματίζονται, μεταξύ αυτών και 140 αστυνομικοί. Οι πρωτοφανείς εικόνες βίας αμαυρώνουν την αμερικανική δημοκρατία και κάνουν τον γύρο του κόσμου.
28 Οκτωβρίου 2024: Η εκπομπή του BBC Πανοράμα δημιουργεί το ντοκιμαντέρ «Τράμπ: Μια Δεύτερη Ευκαιρία;» (Trump: A Second Chance?). Η εκπομπή μεταδίδεται περίπου μία εβδομάδα πριν τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Όπως αποδείχθηκε αργότερα, αποσπάσματα της ομιλίας του Τραμπ που είχαν μεταξύ τους διαφορά περίπου 50 λεπτών ενώθηκαν, με αποτέλεσμα να δημιουργείται η εντύπωση ότι ο πρόεδρος Τραμπ καλούσε τους οπαδούς του σε άμεση βίαιη δράση.
16 Ιανουαρίου 2025: Η εκπομπή αποτελεί θέμα συζήτησης σε συνεδρίαση της Επιτροπής δεοντολογίας (EGSC) του BBC.
Μάιος 2025: Ο Μάικλ Πρέσκοτ, σύμβουλος δεοντολογίας του BBC, στέλνει εσωτερικό υπόμνημα στον οργανισμό με επισημάνσεις για «συστηματική προκατάληψη» και «αδράνεια» απέναντι σε προβλήματα που επαναλαμβάνονται. Στο υπόμνημα αναφέρεται και η επεξεργασία της επίμαχης ομιλίας του Ντόναλντ Τραμπ.
17 Οκτωβρίου 2025: Το σημείωμα του Πρέσκοτ εξετάζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του BBC.
3 Νοεμβρίου 2025: Η εφημερίδα «Daily Telegraph» δημοσιεύει λεπτομέρειες του υπομνήματος Πρέσκοτ, ανοίγοντας τους ασκούς του Αιόλου.
4 Νοεμβρίου 2025: Η κοινοβουλευτική Επιτροπή Πολιτισμού, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού ζητάει από το BBC εξηγήσεις για τη διαχείριση του υπομνήματος και των καταγγελιών.
9 Νοεμβρίου 2025: Ο γενικός διευθυντής του BBC, Τιμ Ντέιβι, και η διευθύνουσα σύμβουλος ειδήσεων, Ντέμπορα Τέρνες, παραιτούνται.
10 Νοεμβρίου 2025: Το BBC λαμβάνει τετρασέλιδη επιστολή από την νομική ομάδα του Αμερικανού προέδρου η οποία ζητάει από τον οργανισμό: να ανακαλέσει την εκπομπή, να ζητήσει συγνώμη και να αποζημιώσει τον πρόεδρο Τραμπ. Σε διαφορετική περίπτωση, τονίζεται, θα προσφύγουν στη δικαιοσύνη ζητώντας αποζημίωση πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
Την ίδια μέρα ο πρόεδρος του BBC, Σαμίρ Σαχ, απαντάει στην Επιτροπή Πολιτισμού, Μέσων Ενημέρωσης και Αθλητισμού του βρετανικού κοινοβουλίου. Ζητάει συγνώμη για το λάθος που έγινε στο επίμαχο ντοκιμαντέρ, κάνοντας λόγο για «λανθασμένη κρίση» στην επεξεργασία της ομιλίας του Αμερικανού προέδρου.
13 Νοεμβρίου 2025: Η νομική ομάδα του BBC στέλνει επιστολή στον πρόεδρο Τραμπ, με την οποία του ζητάει συγνώμη για το επίμαχο ντοκιμαντέρ, δεσμεύεται ότι δεν θα το ξαναπροβάλει σε καμία από τις πλατφόρμες του, αλλά αρνείται να καταβάλει αποζημίωση.
15 Νοεμβρίου 2025: Η υπόθεση εξακολουθεί να βρίσκεται σε κρίσιμη φάση. Ο πρόεδρος Τραμπ δεν ικανοποιείται από την επιστολή συγνώμης του BBC. Δηλώνει πως «έχει υποχρέωση» να κινηθεί νομικά κατά του οργανισμού και πλέον αναμένονται εξελίξεις στα μέσα της εβδομάδας.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
