Να εγκαταστήσει σταθμό παραγωγής ενέργειας στη Σελήνη μέσα στην επόμενη δεκαετία σχεδιάζει η Ρωσία, με στόχο την τροφοδότηση του σεληνιακού διαστημικού της προγράμματος και μιας κοινής ρωσοκινεζικής ερευνητικής βάσης, σε μια περίοδο κατά την οποία οι μεγάλες δυνάμεις επιταχύνουν τον ανταγωνισμό για την εξερεύνηση του μοναδικού φυσικού δορυφόρου της Γης.
Από τότε που ο Σοβιετικός κοσμοναύτης Γιούρι Γκαγκάριν έγινε το 1961 ο πρώτος άνθρωπος που ταξίδεψε στο Διάστημα, η Ρωσία προβάλλει τον εαυτό της ως κορυφαία δύναμη στη διαστημική εξερεύνηση. Ωστόσο, τις τελευταίες δεκαετίες έχει μείνει πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες και, ολοένα και περισσότερο, από την Κίνα.
Οι ρωσικές φιλοδοξίες δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα τον Αύγουστο του 2023, όταν η μη επανδρωμένη αποστολή Luna-25 συνετρίβη στην επιφάνεια της Σελήνης κατά την προσπάθεια προσεδάφισης. Την ίδια στιγμή, ο Ιλον Μασκ έχει αναδιαμορφώσει ριζικά τον τομέα των διαστημικών εκτοξεύσεων, έναν κλάδο που αποτελούσε επί μακρόν ρωσικό πλεονέκτημα.
Σχέδια για σεληνιακό σταθμό ενέργειας
Η ρωσική κρατική διαστημική εταιρεία Roscosmos ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να κατασκευάσει σταθμό ενέργειας στη Σελήνη έως το 2036, έχοντας υπογράψει σχετική σύμβαση με την αεροδιαστημική εταιρεία Lavochkin Association. Η Roscosmos δεν διευκρίνισε ρητά αν ο σταθμός θα είναι πυρηνικός, ωστόσο ανέφερε ότι στο έργο συμμετέχουν η κρατική πυρηνική εταιρεία Rosatom και το Ινστιτούτο Κουρτσάτοφ, το κορυφαίο ερευνητικό ίδρυμα της Ρωσίας στον τομέα της πυρηνικής ενέργειας.
Σύμφωνα με τη Roscosmos, ο σταθμός θα καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες του ρωσικού σεληνιακού προγράμματος, συμπεριλαμβανομένων ρομποτικών οχημάτων, αστρονομικού παρατηρητηρίου και των υποδομών της Διεθνούς Σεληνιακής Ερευνητικής Βάσης, που αναπτύσσεται από κοινού με την Κίνα.
Όπως σημειώνεται στην ανακοίνωση, «το έργο αποτελεί σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία ενός μόνιμα λειτουργικού επιστημονικού σταθμού στη Σελήνη και τη μετάβαση από μεμονωμένες αποστολές σε ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα εξερεύνησης».
Ο επικεφαλής της Roscosmos, Ντμίτρι Μπακάνοφ, δήλωσε τον Ιούνιο ότι στους βασικούς στόχους της εταιρείας περιλαμβάνονται η εγκατάσταση πυρηνικού σταθμού στη Σελήνη και η εξερεύνηση της Αφροδίτης, γνωστής ως «αδελφού πλανήτη» της Γης.
Η Σελήνη, η οποία απέχει περίπου 384.400 χιλιόμετρα από τη Γη, συμβάλλει στη σταθεροποίηση της κλίσης του πλανήτη στον άξονά του, διασφαλίζοντας πιο σταθερό κλίμα, ενώ είναι και υπεύθυνη για τη δημιουργία των παλιρροιών στους ωκεανούς.
Αντίστοιχα σχέδια και από τις Ηνωμένες Πολιτείες
Η Ρωσία δεν είναι η μόνη χώρα με τέτοιες επιδιώξεις. Η NASA ανακοίνωσε τον Αύγουστο ότι προτίθεται να εγκαταστήσει πυρηνικό αντιδραστήρα στη Σελήνη έως το πρώτο τρίμηνο του δημοσιονομικού έτους 2030.
«Βρισκόμαστε σε έναν αγώνα δρόμου προς τη Σελήνη, σε ανταγωνισμό με την Κίνα. Για να υπάρχει βάση στη Σελήνη, απαιτείται ενέργεια», δήλωσε τον Αύγουστο ο Αμερικανός υπουργός Μεταφορών Σον Ντάφι, προσθέτοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες υστερούν σήμερα στον συγκεκριμένο αγώνα. Όπως τόνισε, η επάρκεια ενέργειας είναι κρίσιμη για τη διατήρηση ανθρώπινης παρουσίας στη Σελήνη και, στη συνέχεια, για αποστολές προς τον Άρη.
Οι διεθνείς κανόνες απαγορεύουν την τοποθέτηση πυρηνικών όπλων στο Διάστημα, ωστόσο δεν απαγορεύουν τη χρήση πυρηνικών πηγών ενέργειας, υπό την προϋπόθεση ότι τηρούνται συγκεκριμένοι κανόνες και πρωτόκολλα ασφαλείας.
Πρώτες ύλες και γεωοικονομικό ενδιαφέρον
Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι μπορεί να αναπτυχθεί ένας «σεληνιακός πυρετός». Σύμφωνα με τη NASA, υπάρχουν εκτιμήσεις για την παρουσία έως και ενός εκατομμυρίου τόνων Ηλίου-3 στη Σελήνη, ενός ισοτόπου του ηλίου που είναι σπάνιο στη Γη και θεωρείται δυνητικά πολύτιμο για μελλοντικές ενεργειακές εφαρμογές.
Παράλληλα, έρευνες δείχνουν ότι στη Σελήνη υπάρχουν και σπάνιες γαίες, απαραίτητες για smartphones, υπολογιστές και προηγμένες τεχνολογίες, όπως το σκάνδιο, το ύττριο και οι 15 λανθανίδες, ενισχύοντας περαιτέρω το γεωοικονομικό ενδιαφέρον για τον φυσικό δορυφόρο της Γης.
Με πληροφορίες από Reuters
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
