Οι Ευρωπαίοι ηγέτες δυσκολεύονται όλο και περισσότερο να κυβερνήσουν λόγω της πιεσμένης δημοσιονομικής κατάσταση, του κατακερματισμού του πολιτικού συστήματος και της δυναμικής αντιπολίτευσης από τα άκρα, διαπιστώνει το Bloomberg.
Πιο χαρακτηριστικά, αλλά όχι μοναδικά παραδείγματα για τη δυσκολία διακυβέρνησης, είναι η Γαλλία και η Βρετανία που βρίσκονται αντιμέτωπες με σημαντική αύξηση των αποδόσεων των ομολόγων και την άνοδο της ακροδεξιάς.
Η κυβερνητική αδυναμία καθιστά την Ευρώπη ευάλωτη σε εξωτερικές πιέσεις από παγκόσμιες δυνάμεις όπως η Ρωσία, η Κίνα και οι ΗΠΑ με τον Τραμπ στην προεδρία.
Πάρα πολλοί από τους ηγέτες της Ευρώπης δεν μπορούν πλέον να ανταποκριθούν στα καθήκοντά τους. Μπορεί ο Βρετανός πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν να αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες δυσκολίες, αλλά και οι ομόλογοί τους από τη Χάγη έως τη Βαρσοβία και από το Βερολίνο έως τη Μαδρίτη δεν βρίσκονται σε πολύ διαφορετική θέση, διαχειριζόμενοι χώρες που γίνονται όλο και πιο δύσκολο να κυβερνηθούν.
Κοκτέιλ αρνητικών παραγόντων
Μεγάλο μέρος της Ευρώπης μαστίζεται σήμερα από έναν αρνητικό συνδυασμό πιεσμένων προϋπολογισμών, καθυστερήσεων από τη δημόσια διοίκηση, κοινοβουλευτικού κατακερματισμού, δυναμικής αντιπολίτευσης από πολιτικά άκρα και διαδηλώσεων στους δρόμους. Στη Γαλλία, τα συνδικάτα σκοπεύουν να παραλύσουν σήμερα τη χώρα, σε ένδειξη διαμαρτυρίας για τις προσπάθειες περικοπής των δημόσιων δαπανών.
Η αδυναμία άσκησης εξουσίας γίνεται ο κανόνας, μια κατάσταση που γίνεται ακόμη πιο ανησυχητική καθώς από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού, ο πρόεδρος Τραμπ λύνει το αδιέξοδο, κυβερνώντας με αλλεπάλληλα εκτελεστικά διατάγματα που δοκιμάζουν τα όρια του συντάγματος των ΗΠΑ.
Για τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις που προσκολλώνται σε ένα συρρικνωμένο κέντρο, η προσποίηση ότι όλα είναι business as usual δίνει τη θέση της σε μια σιωπηρή παραδοχή ότι η παράλυση και η αναταραχή πιθανότατα θα παραμείνουν. Αυτό μπορεί να μετατραπεί σε πανικό σε σύντομο χρονικό διάστημα, με την ακροδεξιά να σημειώνει υψηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις για τις επόμενες εκλογές στη Γερμανία, τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Οι αγορές ομολόγων αναγνωρίζουν την ένταση στις δύο τελευταίες χώρες, με τις αποδόσεις των μακροπρόθεσμων ομολόγων να σημειώνουν άνοδο. Τέτοιες προειδοποιητικές ενδείξεις σηματοδοτούν ότι η υπομονή των επενδυτών δεν μπορεί να θεωρείται δεδομένη.
Τα κοινά χαρακτηριστικά της κρίσης
Η κρίση διακυβέρνησης στην Ευρώπη έχει κοινά χαρακτηριστικά. Συχνά αντανακλά την κατάρρευση της συναίνεσης σχετικά με τον τρόπο κατανομής των εσόδων από την αδύναμη οικονομική ανάπτυξη, η οποία επιδεινώνεται από τις αναφορές της ακροαριστεράς ή της ακροδεξιάς ότι είτε οι πιο εύποροι είτε οι μετανάστες αποτελούν μέρος του προβλήματος.
Η γήρανση του πληθυσμού έχει εντείνει την πίεση στον προϋπολογισμό και προσθέτει μια διαγενεακή διάσταση στη διαφωνία. Ενώ η Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο βρίσκονται επί του παρόντος στο επίκεντρο της προσοχής, κάθε χώρα που έχει δημόσιο σύστημα συντάξεων, και κυρίως η Γερμανία και η Ισπανία, αντιμετωπίζει δύσκολες επιλογές.
Η Γαλλία είναι το πιο ζωντανό παράδειγμα πολιτικής αστάθειας και αδιεξόδου. Ο πέμπτος πρωθυπουργός της σε δύο χρόνια, Σεμπαστιάν Λεκορνί, θα πρέπει να κάνει πραγματικές παραχωρήσεις στην αριστερά για να περάσει τον προϋπολογισμό και να διατηρήσει την εξουσία.
Με λιγότερο από δύο χρόνια να απομένουν να ολοκληρωθεί η δεύτερη προεδρική θητεία του Μακρόν, το ακροδεξιό κόμμα έχει όλη την αυτοπεποίθηση ενός πολιτικού κινήματος που αισθάνεται ότι η ώρα του έχει σχεδόν έρθει.
Στο Ηνωμένο Βασίλειο, εν τω μεταξύ, ο Starmer αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες. Η εξουσία που άσκησε αρχικά μετά τη νίκη του με μεγάλη κοινοβουλευτική πλειοψηφία πέρυσι έχει εξαντληθεί λόγω ενός προϋπολογισμού που δεν έτυχε καλής υποδοχής, των διακυμάνσεων της αγοράς και των αναγκαστικών παραιτήσεων βασικών συμμάχων του.
Με την επανεμφάνιση των ανησυχιών για τον πληθωρισμό, την ανοιχτή εξέγερση του κυβερνώντος Εργατικού Κόμματος και μετά τη μεγαλύτερη ακροδεξιά διαδήλωση που έχει γίνει ποτέ στο κέντρο του Λονδίνου, το λαϊκιστικό Κόμμα της Μεταρρύθμισης με ηγέτη τον Nigel Farage προηγείται στις δημοσκοπήσεις και καθοδηγεί την πολιτική δυναμική.
Τα προβλήματα σε Γερμανία και Ισπανία
Σε σύγκριση με το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία, η Γερμανία έχει πολύ χαμηλότερο χρέος. Ωστόσο, η κυβέρνηση συνασπισμού του καγκελαρίου Friedrich Merz, που σχηματίστηκε μετά την ήττα στις εκλογές του Φεβρουαρίου, αναγκάζοντάς τον να ανανεώσει τη συμμαχία του κόμματός του με τους Σοσιαλδημοκράτες, ήδη παρουσιάζει ρωγμές.
Η σύνθεση του Bundestag είναι τόσο ασταθής, που ο Μερζ κατάφερε να επιτύχει μια ζωτικής σημασίας αύξηση των αμυντικών δαπανών, μέσω της χαλάρωσης του φρένου χρέους της χώρας, χρησιμοποιώντας τους βουλευτές του προηγούμενου κοινοβουλίου πριν από την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κοινοβουλευτικής ομάδας. Το ακροδεξιό AfD είναι πλέον το κύριο κόμμα της αντιπολίτευσης στη Γερμανία και αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε ισοπαλία με το CDU του Μερζ για τη νίκη στις επόμενες εκλογές.
Στην Ισπανία, η σοσιαλιστική συμμαχία του πρωθυπουργού Pedro Sanchez έχει παραμείνει στην εξουσία μόνο μέσω μιας αμφιλεγόμενης συμμαχίας με τους καταλανικούς αυτονομιστές. Η γειτονική Πορτογαλία έχει περάσει από τρεις εκλογές σε τρία χρόνια.
Μεταξύ των μεγαλύτερων χωρών της Ευρώπης, η Ιταλία μπορεί να φαίνεται ως μια εξαίρεση, με την Giorgia Meloni να γίνεται πρόσφατα η πρωθυπουργός με τη μεγαλύτερη θητεία από την αποχώρηση του Silvio Berlusconi το 2011.
Παρόλα αυτά, τα χέρια της είναι δεμένα από τις ανταγωνιστικές απαιτήσεις της συνασπιστικής κυβέρνησής της, το τεράστιο χρέος και ένα πολιτικό σύστημα που περιορίζεται από δύο εξίσου ισχυρές κοινοβουλευτικές αίθουσες. Είναι επίσης αναμφισβήτητο ότι ο εγγενής κίνδυνος αστάθειας έχει δημιουργήσει πειθαρχία εντός της συμμαχίας της.
Σε άλλες χώρες της Ευρώπης, τα πολιτικά αδιέξοδα είναι πολλά. Ο πρωθυπουργός της Ολλανδίας, Dick Schoof, επέζησε από την ψήφο εμπιστοσύνης στα τέλη Αυγούστου, αλλά αντιμετωπίζει πρόωρες εκλογές τον επόμενο μήνα. Το Βέλγιο χρειάστηκε περισσότερο από έξι μήνες μετά τις εθνικές εκλογές για να σχηματίσει συνασπισμό τον Ιανουάριο, μια βελτίωση σε σχέση με την αναμονή 500 ημερών που χρειάστηκε την προηγούμενη φορά.
Στην Ανατολική Ευρώπη, η δεύτερη χρονιά του Ντόναλντ Τουσκ ως πρωθυπουργού έχει εκτροχιαστεί από την αιφνιδιαστική νίκη ενός εθνικιστή αουτσάιντερ ως προέδρου, ο οποίος μπορεί πλέον να ασκήσει βέτο σε προσπάθειες μείωσης ενός από τα μεγαλύτερα δημοσιονομικά ελλείμματα της ΕΕ, επειδή η πλειοψηφία της κυβέρνησης δεν είναι αρκετά μεγάλη. Η Ρουμανία βγαίνει από τη χειρότερη πολιτική κρίση της από την κατάρρευση του κομμουνισμού, μετά την ανάδειξη ενός περιθωριακού υποψηφίου πέρυσι, ο οποίος βγήκε από την αφάνεια και κέρδισε τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών, εν μέσω υποψιών για ρωσική υποστήριξη.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
