Ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επισκέπτεται σήμερα τον Λευκό Οίκο, για πρώτη φορά μετά από έξι χρόνια, φέρνοντας μαζί του μια σειρά συμφωνιών που στοχεύουν στην αποκατάσταση των τεταμένων τα προηγούμενα χρόνια σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.
Η συνάντηση με τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ αναμένεται να ανοίξει το δρόμο, ώστε η Τουρκία να αγοράσει τα πάντα - από μαχητικά αεροσκάφη της Lockheed Martin και αεροπλάνα της Boeing μέχρι υγροποιημένο φυσικό αέριο, συνολικής αξίας άνω των 50 δισ. δολαρίων - σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, τους οποίους επικαλείται το Bloomberg ως πηγές.
Ο Ερντογάν βλέπει τη συνάντηση ως μια ευκαιρία να αναθερμάνει τις σχέσεις με τις ΗΠΑ, που έχουν κλονιστεί λόγω των αγορών ρωσικών όπλων (S 400), από την Αγκυρα, διπλωματικών αντιπαραθέσεων και δασμολογικών αντίμετρων.
«Η Τουρκία εξακολουθεί να εξαρτάται από την στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξη των ΗΠΑ για να διατηρήσει την περιφερειακή επιρροή της και οι επενδυτές θεωρούν τον ρόλο της σε μια δυτική συμμαχία κρίσιμο για την ανάπτυξη της μεγαλύτερης οικονομίας της Μέσης Ανατολής», σημειώνει το Bloomberg.
Οι προσδοκίες για μια αποσυμπίεση της έντασης με την Ουάσιγκτον ενίσχυσαν τις τουρκικές αγορές, με τα κρατικά ομόλογα και τις μετοχές να ενισχύονται από την περασμένη εβδομάδα που ο Τραμπ ανακοίνωσε τη συνάντησή του με τον Τούρκο Πρόεδρο στον Λευκό Οίκο.
Σε τι προσβλέπει ο Ερντογάν
«Ο Ερντογάν θέλει να εκμεταλλευτεί την προεδρία του Τραμπ για να αναδιαμορφώσει και να βελτιώσει τις σχέσεις Τουρκίας-ΗΠΑ, εστιάζοντας στη βελτίωση των αμυντικών δεσμών», δήλωσε ο Εμρέ Πεκέρ, διευθυντής του Eurasia Group Ευρώπης που εδρεύει στο Λονδίνο. «Οι ενεργειακές και αμυντικές συμφωνίες που επιδιώκει ο Ερντογάν είναι βασικοί πυλώνες μιας αμοιβαία επωφελούς, συναλλακτικής σχέσης που μπορεί να είναι ελκυστική για τον Τραμπ», πρόσθεσε.
Οι δύο ηγέτες έχουν διανύσει μεγάλη απόσταση από τη δύσκολη συνάντησή τους στον Λευκό Οίκο τον Νοέμβριο του 2019. Αφού ο Τραμπ υποσχέθηκε νωρίτερα εκείνο το έτος να αποσύρει τα στρατεύματα των ΗΠΑ από τη Συρία, η Τουρκία πραγματοποίησε στρατιωτική εισβολή κατά των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ Κούρδων δυνάμεων, ωθώντας την Ουάσιγκτον να επιβάλει κυρώσεις σε πολλές Τούρκους υπουργούς.
Η συμμαχία των δύο χωρών ήταν στα πρόθυρα κατάρρευσης, όταν ο τότε αντιπρόεδρος Μάικ Πενς μεσολάβησε για μια παύση στις εχθροπραξίες, επιτρέποντας στις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ δυνάμεις να απομακρυνθούν από τη γραμμή πυρός της Τουρκίας.
Έξι χρόνια μετά, αφού μεσολάβησε η προεδρία Μπάιντεν, κατά την οποία η Τουρκία δεν είχε προτεραιότητα για την Ουάσιγκτον, οι Ερντογάν και Τραμπ έχουν και οι δύο να επωφεληθούν από μία αναβάθμιση των σχέσεων.
Η Τουρκία είναι πρόθυμη να καλύψει κάποιες από τις στρατιωτικές και ενεργειακές της ανάγκες από τις ΗΠΑ, προσφέροντας στον Τραμπ εύκολες εμπορικές συμφωνίες. Για την Άγκυρα, το όφελος είναι εξίσου σαφές. Ο Ερντογάν θέλει να επισημάνει τη δέσμευσή του στη θέση της Τουρκίας στη Δυτική συμμαχία μετά την επανεκλογή του πριν από δύο χρόνια.
Έχει ήδη διαβεβαιώσει τους διεθνείς επενδυτές, εγκαταλείποντας τις ανορθόδοξες οικονομικές του πολιτικές και διορίζοντας τον πρώην αναλυτή της Merrill Lynch, Μεχμέτ Σίμσεκ, ως υπουργό Οικονομικών.
Ωστόσο, η καλλιέργεια στενών σχέσεων με τον Λευκό Οίκο είναι το κλειδί για την ενίσχυση της εμπιστοσύνης στις τουρκικές αγορές ώσπου να ελεγχθεί ο πληθωρισμός - που αυτή τη στιγμή κινείται πάνω από 30% - και η χώρα να αναπλρηώσει τα αποθέματα ξένου συναλλάγματος για να αντεπεξέλθει σε αναταράξεις.
«Ο Ερντογάν, ο οποίος δίνει προτεραιότητα στο να παραμείνει πρόεδρος, στοχεύει να αποφύγει την αποδυνάμωση του λόγω οποιωνδήποτε προβλημάτων που προέρχονται από τις ΗΠΑ ή τον Τραμπ μέχρι τις εκλογές το 2028 ή νωρίτερα», δήλωσε ο Νιχάτ Αλί Ουτζάν, αναλυτής του δεξαμενής σκέψης TEPAV με έδρα την Άγκυρα.
Οι πιθανές συμφωνίες
Το μεγαλύτερο μέρος των πιθανών σημερινών συμφωνιών θα είναι στον τομέα της αεροπορίας. Η Boeing και η Lockheed Martin ενδέχεται να δουν παραγγελίες για καινούργια αεροσκάφη, έως και 250 εμπορικών τζετ, καθώς και επιπλέον μαχητικών F-16, δήλωσαν Τούρκοι αξιωματούχοι.
Ο Τραμπ είπε την περασμένη εβδομάδα ότι υπάρχει πιθανότητα να επιλυθεί το πολύχρονο αδιέξοδο σχετικά με τα μαχητικά αεροσκάφη F-35. Η Τουρκία ήταν αρχικός εταίρος στην ανάπτυξη του πιο προηγμένου πολεμικού αεροσκάφους της Lockheed αλλά αποκλείστηκε από το πρόγραμμα αφότου αγόρασε το ρωσικό σύστημα αεροπορικής άμυνας S-400. Αυτή η αγορά οδήγησε σε κυρώσεις από το Κογκρέσο, που επικεντρώθηκαν στη τουρκική αμυντική βιομηχανία και παραμένουν σε ισχύ.
Η Άγκυρα έχει αρνηθεί να εγκαταλείψει τα S-400, όπως απαιτεί η Ουάσινκτον, αλλά ελπίζει ότι μια συμβιβαστική λύση σχετικά με την ανάπτυξή τους θα μπορούσε να ξανανοίξει την πόρτα για αγορές 40 F-35, σύμφωνα με τους Τούρκους αξιωματούχους.
Χθες, η Τουρκία ανακοίνωσε μακροχρόνιες συμφωνίες με την Mercuria Energy Group και την Woodside Energy Group για την αγορά περίπου 76 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου με τη μορφή LNG, κυρίως από εργοστάσια στις ΗΠΑ.
Οι αποστολές αερίου και οι αμυντικές συμφωνίες θα ενισχύσουν το διμερές εμπόριο, το οποίο και οι δύο χώρες έχουν δηλώσει ότι επιθυμούν να τριπλασιάσουν σε περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο.