Ηχηρό «καμπανάκι» για τα αδιέξοδα της αμερικανικής δημοσιονομικής πολιτικής αποτελεί η τρίτη υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας των ΗΠΑ - αυτή τη φορά από τη Moody’s, που αφαιρεί από την υπερδύναμη και την τελευταία αξιολόγηση ΑΑΑ από μεγάλο οίκο (είχαν προηγηθεί η S&P το 2011 και Fitch το 2023). Με την υποβάθμιση, που πάντως δεν αιφνιδίασε τις αγορές, να πυροδοτεί νέες πολιτικές εντάσεις και να φέρνει ξανά στο προσκήνιο το ζήτημα της δημοσιονομικής πειθαρχίας καθώς και της ανάγκης για μια επενδυτική στρατηγική προσαρμοσμένη σε ένα ασταθές περιβάλλον.
Η υποβάθμιση - όπως υπογραμμίζει η UBS - συνέπεσε με την αποτυχία της Επιτροπής Προϋπολογισμού της Βουλής να προωθήσει το φορολογικό νομοσχέδιο του προέδρου Τραμπ για την επέκταση των μειώσεων φόρων του 2017, γεγονός που ανέδειξε τις εσωτερικές συγκρούσεις των Ρεπουμπλικάνων για δαπάνες και ελλείμματα. Ωστόσο, αργά την Κυριακή, έγιναν αλλαγές που επέτρεψαν την προώθηση του νομοσχεδίου, ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανή έγκριση στη Βουλή.
Ψυχραιμία
Όπως τονίζει η ελβετική επενδυτική τράπεζα, η υποβάθμιση των ΗΠΑ από την Moody's δεν αποτελεί έκπληξη, καθώς η υπερδύναμη καταγράφει ετήσιο δημοσιονομικό έλλειμμα άνω των 2 τρισ. δολαρίων, ακόμα και μετά από περίοδο ισχυρής ανάπτυξης και χαμηλής ανεργίας. Το καθαρό κόστος εξυπηρέτησης χρέους πλέον απορροφά το 18% των φορολογικών εσόδων. Η η υποβάθμιση αντανακλά αυτή την ανησυχητική τροχιά, ωστόσο - σύμφωνα με τη UBS - οι αγορές την είχαν ήδη ενσωματώσει.
Σε αυτό το πλαίσιο, η UBS τονίζει ότι δεν αναμένει μαζική πώληση ομολόγων. «Όπως και μετά την υποβάθμιση από τη Fitch το 2023, οι αποδόσεις μπορεί να κινηθούν ελαφρώς ανοδικά βραχυπρόθεσμα (10-15 μονάδες βάσης), αλλά η Moody’s δεν αναμένεται να προκαλέσει αναταραχή ή αλλαγές στη χρήση των αμερικανικών ομολόγων ως εγγύηση. Η αγορά ομολόγων των ΗΠΑ παραμένει εξαιρετικά ρευστή και οι περισσότερες εντολές επένδυσης δεν απαιτούν αξιολόγηση ΑΑΑ», σημειώνεται.
Και αυτό γιατί, παρά τη δημοσιονομική πίεση, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να διατηρούν υψηλή πιστοληπτική ποιότητα, καθώς η δύναμη των κεφαλαιαγορών, το καθεστώς του δολαρίου ως αποθεματικού νομίσματος και ο πλούτος των νοικοκυριών στηρίζουν την αξιοπιστία τους. Έρευνες δείχνουν ότι οι υποβαθμίσεις έχουν ελάχιστο αντίκτυπο στις αποδόσεις βραχυπρόθεσμων ομολόγων για χώρες με νομισματική ισχύ.
Ο πολιτικός αντίκτυπος
Η UBS υποβαθμίζει και τον πολιτικό αντίκτυπο της υποβάθμισης, υποστηρίζοντας ότι οι πολιτικές συνέπειες από τέτοιες κινήσεις είναι λιγότερο σοβαρές απ’ ό,τι φαίνεται. «Η πρώτη υποβάθμιση του 2011 προκάλεσε αντιδράσεις, αλλά τελικά δεν είχε μακροπρόθεσμες συνέπειες. Η υποβάθμιση του 2023 από τη Fitch σχεδόν αγνοήθηκε από τους πολιτικούς. Η τρέχουσα υποβάθμιση ενδέχεται να χρησιμοποιηθεί ως διαπραγματευτικό εργαλείο σε δημοσιονομικές συζητήσεις, αλλά δύσκολα θα αλλάξει ουσιαστικά τη δημοσιονομική πορεία των ΗΠΑ.»
Και οι επενδυτές ωστόσο στρέφουν την προσοχή τους αλλού, δεδομένου ότι η Moody’s είναι ο τρίτος οίκος που υποβαθμίζει τις ΗΠΑ και έτσι ο «παράγοντας-έκπληξη» έχει ξεθωριάσει. Έτσι, εστιάζουν πλέον στις δασμολογικές εξελίξεις, με τους μέσους δασμούς να σταθεροποιούνται στο 15%, κάτι που αποτελεί αρνητικό παράγοντα για την ανάπτυξη, αλλά όχι αρκετό για να προκαλέσει ύφεση.
Το καταναλωτικό κλίμα στις ΗΠΑ
Εστιάζοντας στο καταναλωτικό κλίμα που επικρατεί στις ΗΠΑ, η UBS υπογραμμίζει ότι εσχάτως καταγράφηκε επιδείνωση, με τον σχετικό δείκτη του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν να πέφτει στο 50,8 - η δεύτερη χαμηλότερη επίδοση στην ιστορία. Το 75% των καταναλωτών εκφράζει ανησυχίες για τους δασμούς, ενώ οι πληθωριστικές προσδοκίες εκτινάχθηκαν (7,3% για το επόμενο έτος και 4,6% μακροπρόθεσμα — υψηλότερα από το 1981).
Παρότι οι καταναλωτές ανησυχούν, δεν έχουν περιορίσει δραστικά τις αγορές. Οι πωλήσεις λιανικής παραμένουν θετικές, η αγορά εργασίας ισχυρή και ο πληθωρισμός εκπλήσσει θετικά. Η τρέχουσα εκτίμηση της Fed της Ατλάντα για το ΑΕΠ του β' τριμήνου είναι 2,5%, ενώ για το 2025 αναμένεται επιβράδυνση στο 1,5%, από 2,8% φέτος.
Νέες μειώσεις επιτοκίων
Όσο για την πορεία των επιτοκίων, το βασικό σενάριο της UBS προβλέπει νέες μειώσεις από τη Fed της τάξεως των 100 μονάδων βάσης, αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
