Η εκτεταμένη διακοπή ηλεκτροδότησης που σημειώθηκε στις 28 Απριλίου σε Ισπανία και Πορτογαλία αποτελεί, σύμφωνα με την ενδιάμεση έκθεση ενός πάνελ 45 Ευρωπαίων ειδικών, την πρώτη περίπτωση στην Ευρώπη – και πιθανόν παγκοσμίως – που αποδίδεται σε υπέρβαση της ηλεκτρικής τάσης.
«Πρόκειται για τη σοβαρότερη ηλεκτρική βλάβη στην Ευρώπη των τελευταίων δύο δεκαετιών και, το πιο ανησυχητικό, για την πρώτη που σχετίζεται με αλληλουχία περιστατικών υπέρτασης», τόνισε ο Ντάμιαν Κορτίνας, πρόεδρος του ENTSO-E, του ευρωπαϊκού δικτύου διαχειριστών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, κατά την παρουσίαση των πορισμάτων.
Χωρίς προηγούμενο σε Ευρώπη και κόσμο
«Τέτοιο φαινόμενο δεν έχει σημειωθεί ξανά στην Ευρώπη, είμαστε βέβαιοι. Και πιστεύουμε ότι δεν έχει καταγραφεί ούτε σε παγκόσμιο επίπεδο, αν και δεν διαθέτουμε όλα τα στοιχεία από κάθε χώρα», πρόσθεσε ο ίδιος, επισημαίνοντας ότι «δεν υπάρχει καμία αναφορά σε μπλακ άουτ αυτού του τύπου πουθενά στον κόσμο».
Το μπλακ άουτ σημειώθηκε τη Δευτέρα, 28 Απριλίου στις 12:33 ώρα Ισπανίας (13:33 ώρα Ελλάδας) και επηρέασε το σύνολο της Ιβηρικής χερσονήσου. Προκάλεσε χάος τόσο στην Πορτογαλία όσο και στην Ισπανία, όπου οι κάτοικοι έμειναν χωρίς ηλεκτρικό, αλλά και χωρίς πρόσβαση στο διαδίκτυο και στην κινητή τηλεφωνία.
Η έκθεση, που περιγράφει τη χρονική αλυσίδα που οδήγησε στη γενική διακοπή ρεύματος, δεν δίνει ακόμη τις πρωταρχικές αιτίες των πρώτων συμβάντων. Σε συνέχεια αυτής της έκθεσης, η ομάδα των ειδικών θα ανακοινώσει το πρώτο τρίμηνο του 2026 την τελική έκθεσή της που θα περιλαμβάνει αυτές τις «πρώτες αιτίες» και θα κάνει συστάσεις.
Καθυστέρηση λόγω έλλειψης δεδομένων
Η ενδιάμεση αυτή έκθεση στηρίζεται σε μια τεράστια ποσότητα δεδομένων, κάτι που απαίτησε «πολύ χρόνο» για να συγκεντρωθούν, κυρίως επειδή ορισμένοι «τρίτοι» «δεν είχαν δώσει τη συγκατάθεσή τους στον διαχειριστή του ισπανικού δικτύου μεταφοράς προκειμένου να διαβιβάσει τα δεδομένα», υπογράμμισε ο δεύτερος στην ιεραρχία του πάνελ των ειδικών Κλάους Κασνίτς. Μερικά δεδομένα εξακολουθούν να λείπουν.
Σύμφωνα με την έκθεση, μισή ώρα πριν από τη διακοπή είχαν σημειωθεί δύο επεισόδια «διακυμάνσεων ισχύος, έντασης και συχνότητας» που επηρέασαν κυρίως το ισπανικό και το πορτογαλικό σύστημα.
Ένα φαινόμενο υπερβολικής τάσης προκάλεσε αλλεπάλληλες απώλειες παραγωγής τις οποίες ακολούθησαν αποσυνδέσεις στη σειρά κέντρων παραγωγής ηλεκτρισμού – θερμοηλεκτρικών σταθμών και σταθμών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας – οι ακριβείς αιτίες των οποίων δεν είναι ακόμη γνωστές.
Η ηλεκτρική τάση μπορεί να συγκριθεί με την «πίεση» που ασκεί το νερό μέσα σε μια μάνικα: εφαρμοζόμενη στον ηλεκτρισμό, είναι η «πίεση» που ασκούν τα ηλεκτρόνια σε κίνηση.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ