Οι παγκόσμιες αντιδράσεις —περιλαμβανομένων βασικών μεσολαβητών— στη μερική αποδοχή από τη Χαμάς του σχεδίου 20 σημείων του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Γάζα είναι διαποτισμένες από συγκρατημένη αισιοδοξία, καθώς το ενδεχόμενο άμεσης κατάπαυσης του πυρός μοιάζει πιο κοντά.
Αργά την Παρασκευή, η οργάνωση δήλωσε ότι είναι έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους εναπομείναντες ομήρους και να παραδώσει την εξουσία σε Παλαιστινίους τεχνοκράτες, επισημαίνοντας ότι άλλα στοιχεία της πρότασης απαιτούν περαιτέρω διαπραγματεύσεις.
Ισραηλινά μέσα μετέδωσαν ότι η απαίτηση του Τραμπ —μετά την απάντηση της Χαμάς— να «σταματήσει αμέσως ο βομβαρδισμός της Γάζας» και η επιμονή πως η Χαμάς είναι έτοιμη για «διαρκή ειρήνη» προκάλεσαν «σοκ» στον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Το γραφείο του Νετανιάχου ανακοίνωσε αργότερα ότι ο στρατός «προετοιμάζεται για την άμεση εφαρμογή του πρώτου σταδίου του σχεδίου Τραμπ για την απελευθέρωση όλων των ομήρων».
Παράλληλα, τόνισε ότι θα συνεχίσει να συνεργάζεται με τον Αμερικανό πρόεδρο για τον τερματισμό του πολέμου «σύμφωνα με τις αρχές που έθεσε το Ισραήλ», αφήνοντας να εννοηθεί πως δεν θα δεχθεί αλλαγές στο αρχικό σχέδιο του Λευκού Οίκου.
Παραμένουν, ωστόσο, κρίσιμα αγκάθια. Η Χαμάς δεν αναφέρθηκε σε αφοπλισμό — κεντρική απαίτηση του Ισραήλ, ενσωματωμένη στο σχέδιο Τραμπ.
Οι θέσεις των βασικών μεσολαβητών
Κατάρ
Η Ντόχα, με κεντρικό ρόλο στις διαπραγματεύσεις, «χαιρέτισε την ανακοίνωση της Χαμάς περί αποδοχής του σχεδίου Τραμπ και ετοιμότητας για την απελευθέρωση όλων των ομήρων στο πλαίσιο του μηχανισμού ανταλλαγής που προβλέπει το σχέδιο».
«Επιβεβαιώνουμε τη στήριξή μας στις δηλώσεις του Προέδρου υπέρ άμεσης κατάπαυσης του πυρός, ώστε να διασφαλιστεί η ασφαλής και ταχεία απελευθέρωση των ομήρων και να επιτευχθούν γρήγορα αποτελέσματα που θα βάλουν τέλος στην αιματοχυσία», ανέφερε στην πλατφόρμα Χ ο εκπρόσωπος Ματζέντ αλ-Ανσάρι.
Αίγυπτος
Το Κάιρο έκανε λόγο για πιθανή «θετική εξέλιξη» και δήλωσε ότι θα εργαστεί με αραβικά κράτη, τις ΗΠΑ και ευρωπαϊκές χώρες για μόνιμη κατάπαυση του πυρός στη Γάζα.
Τουρκία
Το τουρκικό ΥΠΕΞ επισήμανε ότι η απάντηση της Χαμάς «παρέχει ευκαιρία για την άμεση κατάπαυση του πυρός στη Γάζα».
Παλαιστινιακή Αρχή
Ο πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς χαιρέτισε την απάντηση της Χαμάς και έθεσε ως προτεραιότητες: την πλήρη κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση όλων των ομήρων και κρατουμένων, ταχεία ανθρωπιστική βοήθεια μέσω μηχανισμών του ΟΗΕ, αποτροπή εκτόπισης του πληθυσμού ή προσάρτησης της Λωρίδας και έναρξη ανοικοδόμησης της.
Τόνισε ακόμη ότι «η κυριαρχία επί της Γάζας ανήκει στο Κράτος της Παλαιστίνης» και ότι η σύνδεση Δυτικής Όχθης–Γάζας πρέπει να επιτευχθεί μέσω παλαιστινιακών θεσμών, με ενιαία διοικητική επιτροπή και ενοποιημένες δυνάμεις ασφαλείας, εντός ενιαίου συστήματος και νόμων, με αραβική και διεθνή στήριξη.
Αντιδράσεις από ηγέτες και κράτη
Πακιστάν
Το Ισλαμαμπάντ χαρακτήρισε την απάντηση της Χαμάς «καλοδεχούμενο βήμα». «Αυτό πρέπει τώρα να οδηγήσει σε άμεση κατάπαυση του πυρός, στον τερματισμό των δεινών των Παλαιστινίων, στην απελευθέρωση ομήρων και στην απρόσκοπτη ροή ανθρωπιστικής βοήθειας. Το Ισραήλ πρέπει να σταματήσει άμεσα τις επιθέσεις», έγραψε στο Χ ο ΥΠΕΞ Ισάκ Νταρ. Υπενθύμισε επίσης ότι το αμερικανικό σχέδιο δεν ταυτίζεται με το προσχέδιο που είχε παρουσιάσει ομάδα αραβικών και μουσουλμανικών χωρών στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
Ηνωμένα Έθνη
Ο γ.γ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε ενθαρρυμένος από τη τοποθέτηση της Χαμάς και κάλεσε τα μέρη να «αρπάξουν την ευκαιρία» ώστε να τερματιστεί η τραγωδία στη Γάζα.
Ινδία
Ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι εξήρε την ηγεσία του Τραμπ, μιλώντας για «αποφασιστική πρόοδο». «Οι ενδείξεις για απελευθέρωση των ομήρων αποτελούν σημαντικό βήμα», τόνισε, υπογραμμίζοντας ότι η Ινδία θα στηρίξει σθεναρά κάθε προσπάθεια για διαρκή και δίκαιη ειρήνη.
Μαλαισία
Ο πρωθυπουργός Ανουάρ Ιμπραχίμ κράτησε επιφυλακτικό τόνο: «Το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο δεν είναι τέλειο — διαφωνούμε με αρκετά σημεία του. Προτεραιότητά μας, όμως, είναι να σωθούν ζωές». Υπογράμμισε ότι η υποστήριξη από αραβικές και ισλαμικές χώρες «δεν συνιστά λευκή επιταγή», αλλά συλλογικό βήμα για να σταματήσει η αιματοχυσία, να αποτραπεί η εκδίωξη και να δοθεί στον λαό της Γάζας ευκαιρία επιστροφής.
Γαλλία
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έγραψε στην πλατφόρμα X, στο πλαίσιο των πολιτικών αντιδράσεων στην απάντηση της Χαμάς:
«Η απελευθέρωση όλων των ομήρων και η επίτευξη κατάπαυσης πυρός στη Γάζα βρίσκονται πλέον σε απόσταση αναπνοής! Η δέσμευση της Χαμάς πρέπει να συνοδευτεί άμεσα από πράξεις. Τώρα έχουμε την ευκαιρία να σημειώσουμε αποφασιστική πρόοδο προς την ειρήνη. Η Γαλλία θα συμβάλει ενεργά, σύμφωνα με τις προσπάθειές της στα Ηνωμένα Έθνη, στο πλευρό των Ηνωμένων Πολιτειών, του Ισραήλ, των Παλαιστινίων και όλων των διεθνών εταίρων της. Θα ήθελα να ευχαριστήσω τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και την ομάδα του για τη δέσμευσή τους υπέρ της ειρήνης.»
Γερμανία
Ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς χαρακτήρισε το σχέδιο «την καλύτερη ευκαιρία για ειρήνη» και διαβεβαίωσε ότι το Βερολίνο «στηρίζει πλήρως» την έκκληση του Τραμπ προς τις δύο πλευρές.
Ηνωμένο Βασίλειο
Ο πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ μίλησε για «σημαντικό βήμα προς τα εμπρός» και ζήτησε από όλες τις πλευρές να εφαρμόσουν τη συμφωνία χωρίς καθυστερήσεις.
Καναδάς
Ο πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ υπογράμμισε ότι ο Καναδάς «καλωσορίζει» τη δέσμευση της Χαμάς να παραιτηθεί από την εξουσία και να απελευθερώσει όλους τους εναπομείναντες ομήρους, «ζωντανούς και νεκρούς», ευχαριστώντας τον Τραμπ για την «καθοριστική ηγεσία» του. Διαβεβαίωσε ότι ο Καναδάς είναι έτοιμος να στηρίξει τη συνεχή, ανεμπόδιστη και μεγάλης κλίμακας παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα.
Υπενθυμίζεται ότι ο Καναδάς συγκαταλέγεται στις δυτικές χώρες που πρόσφατα αναγνώρισαν παλαιστινιακό κράτος.
Με πληροφορίες από Al Jazeera
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
