Η Γαλλία βρίσκεται εκ νέου αντιμέτωπη με μια νέα περίοδο πολιτικής αστάθειας και οικονομικής αβεβαιότητας, έπειτα από την αιφνιδιαστική παραίτηση του πρωθυπουργού Σεμπαστιέν Λεκορνί, μόλις 27 ημέρες μετά τον διορισμό του. Η αποχώρησή του - η τρίτη μέσα σε έναν χρόνο - εντείνει τους φόβους για κυβερνητική παράλυση και καθυστερήσεις στην έγκριση του κρατικού προϋπολογισμού, ενώ αναζωπυρώνει τα σενάρια πρόωρων εκλογών.
Η προσπάθεια του Λεκορνί να σχηματίσει κυβέρνηση το βράδυ της Κυριακής πυροδότησε έντονες αντιδράσεις. Παρά τις εξαγγελίες του για ένα πιο συναινετικό σχήμα, η απόφασή του να επαναφέρει αρκετά πρόσωπα από την προηγούμενη κυβέρνηση ερμηνεύτηκε ως ένδειξη συνέχειας της πολιτικής Μακρόν, παρά ως βήμα ανανέωσης.
Η επιχείρηση διατήρησης συνοχής στον κυβερνητικό συνασπισμό απέτυχε, καθώς η διάσπαση των Ρεπουμπλικάνων - του βασικού δεξιού εταίρου - περιόρισε δραστικά τη δύναμη της πλειοψηφίας στη Βουλή. Αντιμέτωπος με μια κλιμακούμενη πολιτική πίεση και απώλεια στήριξης, ο Λεκορνί επέλεξε να παραιτηθεί.
Ο Μακρόν υπό πίεση
Ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν κρατά κλειστά τα χαρτιά του για τα επόμενα βήματα, την ώρα που οι πιέσεις για διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και πρόωρες εκλογές εντείνονται. Ωστόσο, ακόμη κι ένα τέτοιο βήμα δύσκολα θα δώσει διέξοδο στο πολιτικό αδιέξοδο, καθώς η χώρα παραμένει παγιδευμένη σε ένα βαθιά κατακερματισμένο κοινοβούλιο, χωρίς σαφή πλειοψηφία και χωρίς ορατό σενάριο σταθερότητας.
Ακόμη κι αν στηθούν κάλπες, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι πιθανότητες σχηματισμού σταθερής κυβέρνησης παραμένουν περιορισμένες. Ο ακροδεξιός «Εθνικός Συναγερμός» εμφανίζεται ενισχυμένος στις δημοσκοπήσεις, ωστόσο το εκλογικό σύστημα των δύο γύρων καθιστά δύσκολη την επίτευξη απόλυτης πλειοψηφίας. Εναλλακτικά, ο Μακρόν θα μπορούσε να επιχειρήσει τον διορισμό πρωθυπουργού από την κεντροριστερά (Σοσιαλιστές, «Ανυπότακτη Γαλλία»), αν και ένα τέτοιο σενάριο θεωρείται εξαιρετικά απίθανο, λόγω των βαθιών ιδεολογικών διαφορών μεταξύ των συγκεκριμένων πολιτικών δυνάμεων και των κοινωνικοταξικών αντιθέσεων που εκφράζουν.
Παράλληλα, οι φωνές που ζητούν την παραίτηση του ίδιου του Μακρόν εντείνονται, χωρίς ωστόσο να φαίνεται πιθανό να ικανοποιηθεί αυτό το αίτημα στο άμεσο μέλλον.
Ο προϋπολογισμός του 2026 σε οριακό σημείο
Η πολιτική παράλυση έχει αρχίσει να αφήνει το αποτύπωμά της στα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας. Με τις παρούσες συνθήκες, η έγκριση του προϋπολογισμού του 2026 πριν από το τέλος του έτους θεωρείται εξαιρετικά απίθανη. Ελλείψει συμφωνίας, το νέο έτος πιθανά θα βρει τη χώρα να λειτουργεί με παράταση του προϋπολογισμού του 2025 — ένα σενάριο που θα παγώσει τις όποιες νέες δαπάνες.
Η εξέλιξη αυτή σημαίνει ότι τα προγραμματισμένα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής θα μείνουν στα χαρτιά, ενώ το δημοσιονομικό έλλειμμα, που εκτιμάται στο 5,4% του ΑΕΠ για το 2025, δύσκολα θα περιοριστεί. Ακόμη και αν σχηματιστεί νέα κυβέρνηση, η ασθενική ανάπτυξη δεν αφήνει περιθώρια ουσιαστικής μείωσης, με αποτέλεσμα το έλλειμμα να παραμείνει κοντά στο 5% και το 2026.
Το δημόσιο χρέος αναμένεται έτσι να αυξηθεί κι άλλο, φτάνοντας το 116,7% του ΑΕΠ, έναντι 113,1% το 2024. Με τα δεδομένα αυτά, η Γαλλία κινδυνεύει να εξελιχθεί στη χώρα με τη δυσμενέστερη δημοσιονομική θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Αυστηρό μήνυμα από τις Βρυξέλλες
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένεται να υιοθετήσει πιο αυστηρή στάση, στο πλαίσιο της διαδικασίας «υπερβολικού ελλείμματος», ζητώντας από το Παρίσι να καταθέσει νέο, αξιόπιστο σχέδιο δημοσιονομικής εξυγίανσης. Η πίεση αυτή ενδέχεται να αυξηθεί τις επόμενες εβδομάδες, καθώς η Γαλλία θα πρέπει να παρουσιάσει επικαιροποιημένες προβλέψεις και συγκεκριμένα μέτρα για τη σταθεροποίηση των δημόσιων οικονομικών.
Την ίδια στιγμή, η επιδείνωση των μακροοικονομικών δεικτών στερεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης. Ο ειδικός μηχανισμός Transmission Protection Instrument (TPI) - που προβλέπεται να ενεργοποιείται για να περιορίζει την άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων - δεν μπορεί επί του παρόντος να χρησιμοποιηθεί, καθώς απαιτεί συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες της Ε.Ε.
Με άλλα λόγια, η συνεχιζόμενη πολιτική κρίση όχι μόνο απειλεί τον προϋπολογισμό, αλλά περιορίζει και τα διαθέσιμα μέσα στήριξης, αυξάνοντας τον κίνδυνο περαιτέρω αστάθειας στις αγορές.
Κάπως έτσι, η Γαλλία εξελίσσεται πλέον στο κράτος-μέλος της Ε.Ε. με τον πιο επικίνδυνο συνδυασμό πολιτικής κρίσης και δημοσιονομικής πίεσης, με συνέπειες που ενδέχεται να επηρεάσουν ολόκληρη την ευρωζώνη.
Η πίεση στις αγορές
Η παραίτηση του Λεκορνί είχε άμεσο αντίκτυπο στις αγορές. Το spread των γαλλικών δεκαετών ομολόγων έναντι των γερμανικών διευρύνθηκε κατά 5 μονάδες βάσης, στις 86 μονάδες, πλησιάζοντας τα επίπεδα των 90 μονάδων που είχαν καταγραφεί μετά την πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ, τον Δεκέμβριο του 2024.
Αν και η αντίδραση των επενδυτών παραμένει συγκρατημένη, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι η παρατεταμένη αβεβαιότητα και τα σενάρια πρόωρων εκλογών ενδέχεται να οδηγήσουν τα spreads εκ νέου πάνω από το όριο των 90 μονάδων.
Όπως υπογραμμίζουν οικονομικοί αναλυτές, το ερώτημα δεν είναι αν η ΕΚΤ θα παρέμβει, αλλά πότε. «Η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη και πολύ σημαντική για να αγνοηθεί», τονίζουν χαρακτηριστικά, προειδοποιώντας ότι οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν μπορούν να καθυστερήσουν επ’ αόριστον τη όποια ανάληψη δράσης.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
