Τη πλειοψηφία των απαιτήσεων που είχε θέσει η Ρωσία ήδη από το μακρινό 2022, λίγο μετά την εισβολή στην Ουκρανία, θυμίζει το σχέδιο «28 σημείων» που φέρεται να συζητείται μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας, προκαλώντας την οργή και την ανησυχία τόσο του Κιέβου όσο και των Βρυξελλών.
Η φερόμενη νέα πρόταση ειρήνης προκάλεσε έντονη δυσφορία στο Κίεβο, το οποίο την απέρριψε ως «παράλογη» και «απαράδεκτη», κάνοντας λόγο για μια οργανωμένη προσπάθεια αποσταθεροποίησης των δυτικών συμμάχων της Ουκρανίας. Το σχέδιο αποδίδεται στον Κιρίλ Ντμιτρίεφ, στενό συνεργάτη του Βλαντίμιρ Πούτιν, και στον ειδικό απεσταλμένο του Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ.
Ο πρόεδρος της ουκρανικής επιτροπής εξωτερικής πολιτικής, Ολεξάντρ Μερέζκο, υποστήριξε ότι το Κρεμλίνο «δεν έχει καμία πρόθεση για πραγματικές διαπραγματεύσεις» και προσπαθεί απλώς να κερδίσει χρόνο απέναντι στις αμερικανικές κυρώσεις. Ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Σεργκίι Κισλίτσια, έκανε λόγο για «σοβιετικού τύπου επιχείρηση επιρροής», σχεδιασμένη να δημιουργήσει σύγχυση και να πλήξει το ηθικό των συμμάχων.
Το περιεχόμενο της πρότασης
Η πρόταση των 28 σημείων, η οποία συντάχθηκε χωρίς τη συμμετοχή του Κιέβου, μεταξύ άλλων προβλέπει:
- Παραχώρηση του βόρειου τμήματος του Ντονμπάς που ελέγχεται από την Ουκρανία στη Ρωσία.
- Μείωση των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων στο μισό.
- Κατάργηση των όπλων μεγάλης εμβέλειας.
- Πλήρη απαγόρευση ξένων στρατευμάτων στην ουκρανική επικράτεια.
Η ρωσική γλώσσα και η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία θα αποκτήσουν επίσημο καθεστώς, ενώ οι αμερικανικές εγγυήσεις ασφαλείας παραμένουν αόριστες.
Ετσι, το Κίεβο, αντιμετωπίζει την πρόταση ως μια μορφή «παράδοσης άνευ όρων» που, κατά την ουκρανική πλευρά, θα υπονομεύσει την άσκηση πλήρους κυριαρχίας
Αντίδραση των Βρυξελλών
Η δημοσιοποίηση του σχεδίου προκάλεσε άμεση κινητοποίηση στις Βρυξέλλες. Η Κάγια Κάλας, υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε ειρηνευτική πρωτοβουλία πρέπει να είναι «δίκαιη, βιώσιμη και αποδεκτή τόσο από τους Ουκρανούς όσο και από τους Ευρωπαίους», σημειώνοντας πως «ο Πούτιν θα μπορούσε να τερματίσει τον πόλεμο άμεσα, αν σταματούσε τους βομβαρδισμούς εναντίον αμάχων».
Ο Γερμανός υπουργός Εξωτερικών, Γιόχαν Βάντεφουλ, επεσήμανε ότι «καμία συζήτηση για κατάπαυση του πυρός ή μελλοντική ειρηνική διευθέτηση δεν μπορεί να γίνει ερήμην της Ουκρανίας», ενώ ο Γάλλος ομόλογός του, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, τόνισε πως «ειρήνη δεν σημαίνει υποταγή», επαναλαμβάνοντας ότι η διαδικασία πρέπει να ξεκινά από κατάπαυση του πυρός στη γραμμή επαφής.
Από την Πολωνία, ο Ράντοσλαβ Σικόρσκι υπενθύμισε ότι «στην καρδιά κάθε ειρηνευτικής πρωτοβουλίας βρίσκεται η ευρωπαϊκή ασφάλεια», ζητώντας οι Ευρωπαίοι να ενημερώνονται και να συμμετέχουν ουσιαστικά σε κάθε διαπραγματευτική προσπάθεια.
Εσωτερικές πιέσεις
Η πρόταση έρχεται σε μια περίοδο πολιτικής αναταραχής για τον Ζελένσκι, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με το μεγαλύτερο σκάνδαλο διαφθοράς από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 2019 – ένα σκάνδαλο που φέρεται να εμπλέκει πρώην στενό συνεργάτη του και δύο υπουργούς. Διπλωματικές πηγές εκτιμούν ότι η Μόσχα επιχειρεί να αξιοποιήσει το κλίμα αβεβαιότητας.
Ταυτόχρονα, η Ρωσία συνεχίζει να πλήττει κρίσιμες ενεργειακές υποδομές σε πόλεις της δυτικής Ουκρανίας. Τα συνεχή πλήγματα ενισχύουν την πίεση στο Κίεβο ενόψει του επερχόμενου χειμώνα, καθιστώντας ακόμη πιο δυσχερή οποιαδήποτε συζήτηση για συμβιβασμό.
Με πληροφορίες από BBC, CNN, Guardian, DW