Μείζονες υποψίες και ανησυχίες προκαλεί η διαρροή της απόρρητης τηλεφωνικής επικοινωνίας μεταξύ του Αμερικανού συμβούλου Στιβ Γουίτκοφ και του κορυφαίου διπλωμάτη του Κρεμλίνου Γιούρι Ουσακόφ, με αντικείμενο την εξεύρεση λύσης στον πόλεμο της Ουκρανίας. Παρά τις διαψεύσεις και από τις δύο πλευρές για συμμετοχή στη δημοσιοποίηση του υλικού, το καίριο ερώτημα παραμένει: ποιος έχει τη δυνατότητα και το συμφέρον να υποκλέπτει τόσο υψηλού επιπέδου συνομιλίες;
Στη Μόσχα, η ενόχληση είναι εμφανής. Ο Ουσακόφ μίλησε για μια «απολύτως απαράδεκτη» ενέργεια, σημειώνοντας ότι τέτοιες αποκαλύψεις πλήττουν άμεσα τις διπλωματικές προσπάθειες. Αντίστοιχα, στην Ουάσιγκτον, κυβερνητικές πηγές εξέφρασαν τη δυσαρέσκειά τους, τονίζοντας ότι ο Γουίτκοφ εξακολουθεί να έχει την απόλυτη στήριξη του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.
«Κανείς δεν πρέπει να δημοσιοποιεί κάτι τέτοιο, κανείς», δήλωσε έξαλλος ο Ουσακόφ, καταγγέλλοντας όσους προσπαθούν να εκτροχιάσουν μια ενδεχόμενη ειρηνευτική διαδικασία. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, προειδοποίησε πως θα υπάρξουν πολλοί που θα επιδιώξουν να μπλοκάρουν κάθε πρωτοβουλία προσέγγισης με τις ΗΠΑ.
Από την πλευρά του, ο Τραμπ, απαντώντας μέσα από το Air Force One, χαρακτήρισε τη συνομιλία «τυπική διαπραγμάτευση», επιβεβαιώνοντας ότι ο Γουίτκοφ έχει αναλάβει έναν «κομβικό ρόλο»: να πουλήσει το σχέδιο ειρήνης τόσο στην Ουκρανία όσο και στη Ρωσία – «αυτό κάνει ένας διαπραγματευτής», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Πυρά Λαβρόφ προς την Ευρώπη – «Ρωσοφοβία» και υπονόμευση
Σε πιο επιθετικό τόνο, ο Ρώσος ΥΠΕΞ Σεργκέι Λαβρόφ εξαπέλυσε ευθείες βολές προς τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, κατηγορώντας τες ότι λειτουργούν αποκλειστικά για να ματαιώσουν οποιαδήποτε διαπραγμάτευση για τον τερματισμό του πολέμου. Κατά τον Λαβρόφ, η Ευρώπη αντιμετωπίζει το Κίεβο ως πληρεξούσιο της προσπάθειάς της να επιτύχει τη «στρατηγική ήττα» της Ρωσίας.
Ο Ρώσος ΥΠΕΞ μίλησε για «πολεμοχαρή στάση» και «ρωσοφοβική εμμονή» που κυριαρχεί στις ευρωπαϊκές ελίτ, οι οποίες – όπως είπε – επιδιώκουν να μπλοκάρουν κάθε συζήτηση για συμφωνία. «Είναι σε σύγχυση. Δεν ξέρουν τι να κάνουν», υπογράμμισε, προβλέποντας ότι ενδεχομένως κινδυνεύουν ακόμη και να χάσουν την εξουσία αν μεταβάλουν τη ρητορική τους.
Την ίδια στιγμή, παρά το κλίμα έντασης, Μόσχα και Ουάσιγκτον φαίνεται να συνεχίζουν απρόσκοπτα τους δίαυλους επικοινωνίας. Ο Ουσακόφ δήλωσε πως οι γραμμές είναι «ανοιχτές», ενώ οι συζητήσεις – αν και άτυπες – δεν έχουν διακοπεί.
Μάλιστα, επιβεβαίωσε ότι ο Στιβ Γουίτκοφ ετοιμάζεται να ταξιδέψει εκ νέου στη Μόσχα την επόμενη εβδομάδα. «Αν έρθει, ο πρόεδρος Πούτιν θα τον δεχθεί σίγουρα», ανέφερε.
Ποιος ο στόχος της διαρροής;
Κατά τον Ουσακόφ, η διαρροή της συνομιλίας αποσκοπεί «μάλλον στο να μπλοκάρουν τη διαδικασία», υπονοώντας δρώντες που επιθυμούν να καθυστερήσουν ή να εκτροχιάσουν μια ενδεχόμενη συμφωνία. «Κάποιοι παρακολουθούν, κάποιοι διαρρέουν, αλλά δεν είμαστε εμείς», πρόσθεσε με νόημα.
Το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο Τραμπ φαίνεται ότι έχει ήδη φτάσει στη Μόσχα μέσω ανεπίσημων καναλιών. «Δεν είναι επίσημο, αλλά έχουμε το έγγραφο», παραδέχθηκε ο Ουσακόφ. Παράλληλα υπαινίχθηκε ότι η Ρωσία έχει λάβει πολλαπλές εκδοχές του σχεδίου, το οποίο – όπως είπε – περιλαμβάνει σημεία που βλέπει θετικά, αλλά και αρκετά που «απαιτούν σοβαρή ανάλυση».
Οι επίσημες συζητήσεις δεν έχουν ξεκινήσει ακόμη, ωστόσο οι επαφές παραμένουν τακτικές. «Κανείς δεν έχει καθίσει ακόμα στο τραπέζι για συγκεκριμένες διατάξεις», τόνισε ο στενός σύμβουλος του Πούτιν.
Η αποκαλυπτική συνομιλία Γουίτκοφ – Ουσακόφ
Η απόρρητη συνομιλία που διέρρευσε δείχνει έναν θερμό, σχεδόν φιλικό διάλογο μεταξύ των δύο ανδρών. Ο Ουσακόφ συγχαίρει επανειλημμένα τον Γουίτκοφ για τις πρόσφατες διπλωματικές του επιτυχίες, ενώ ο Αμερικανός σύμβουλος αναγνωρίζει τη «στήριξη» της Ρωσίας.
Ο Γουίτκοφ προτείνει ευθέως ένα σχέδιο ειρήνης 20 σημείων, αντίστοιχο με εκείνο που χρησιμοποίησε η Ουάσιγκτον στη Γάζα. Παράλληλα, αποκαλύπτει ότι – ανεπίσημα – γνωρίζει την «πραγματική βάση» πάνω στην οποία θα μπορούσε να υπάρξει συμφωνία: Το Ντονέτσκ και πιθανή ανταλλαγή εδαφών. «Να μη μιλάμε όμως έτσι», προσθέτει, προτείνοντας μια πιο αισιόδοξη και επικοινωνιακά ισορροπημένη προσέγγιση.
Μεταξύ άλλων, ο Γουίτκοφ ζητά να γίνει άμεσα τηλεφωνική συνομιλία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν, ιδανικά πριν από τη συνάντηση του προέδρου των ΗΠΑ με τον Ζελένσκι. Η Μόσχα εμφανίζεται δεκτική: «Θα το συζητήσω με τον αρχηγό μου», απαντά ο Ουσακόφ.
Το ύφος της συνομιλίας και η ευκολία με την οποία οι δύο άνδρες ανταλλάσσουν κρίσιμες πληροφορίες κάνουν ακόμη πιο έντονο το ερώτημα: Ποιος είχε πρόσβαση σε μια τέτοια κλήση;
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
