Δύσκολη θα είναι η επιβίωση των επιχειρήσεων τους μετά τη συμφωνία ΕΕ-ΗΠΑ για δασμούς 15% προειδοποιούν Ισπανοί εξαγωγείς μαύρης ελιάς.
Τα περισσότερα προϊόντα της ΕΕ θα αντιμετωπίζουν πλέον εισαγωγικούς δασμούς 15%, το μισό ποσοστό από αυτό που είχε απειλήσει ο Πρόεδρος Τραμπ, αλλά πολύ υψηλότερο από ό,τι ήλπιζαν οι Ευρωπαίοι.
Η Ισπανία, που είναι η κορυφαία χώρα στις εξαγωγές επιτραπέζιων ελιών στον κόσμο, είδε το μερίδιο της στην αγορά μαύρης ελιάς των ΗΠΑ να πέφτει από 49% το 2017 στο 19% το 2024, καθώς επιβλήθηκαν δασμοί πάνω από 30% μετά από αίτημα των καλλιεργητών ελιάς της Καλιφόρνια.
Οι δασμοί αφορούν μόνο τις μαύρες ελιές και όχι τις πράσινες, το ελαιόλαδο ή τις ημιεπεξεργασμένες ελιές. Οι Ισπανοί αγρότες έλαβαν μέτρα για να αυξήσουν τις πωλήσεις πράσινης ελιάς και να διαφοροποιήσουν τις αγορές τους μετά την επιβολή των δασμών, αλλά προειδοποιούν ότι η επιπλέον αύξηση των δασμών θα είναι δύσκολο να διαχειριστεί.
«Δεν θα ήταν βιώσιμη (για τις μαύρες επιτραπέζιες ελιές)», δήλωσε ο Εδουάρδος Μαρτίν, γραμματέας της Asaja, ισπανικής τοπικής αγροτικής οργάνωσης στην επαρχία της Σεβίλλης, μιας περιοχής που παράγει τις περισσότερες ελιές.
Τα πρώτα δασμολογικά μέτρα συνέπεσαν με μια σοβαρή ξηρασία που ανάγκασε τους Ισπανούς παραγωγούς να μειώσουν κατά περίπου 400.000 τις εργάσιμες βάρδιες για τους συλλέκτες ελιών από ένα σύνολο 2,5 εκατομμυρίων, σύμφωνα με εκτιμήσεις της βιομηχανίας.
Προσαρμογή στα νέα δεδομένα
Οι πωλήσεις των ισπανικών μαύρων ελιών στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 70% τον πρώτο χρόνο. «Το χειρότερο ήταν ο πρώτος χρόνος... Στον δεύτερο χρόνο, μάθαμε ότι αυτό θα ήταν μόνιμο και ότι έπρεπε να κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά», είπε ο Γκαμπριέλ Καμπέγιο, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Αγροτικών Συνεταιρισμών Ανδαλουσίας.
Για να μετριάσουν τις ζημίες, οι Ισπανοί εξαγωγείς στράφηκαν στην Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή, περιοχές με παράδοση στην κατανάλωση επιτραπέζιων ελιών. Επίσης, δοκίμασαν τις αγορές στην Ασία, ενώ εστίασαν στην αποστολή περισσότερων πράσινων ελιών στις ΗΠΑ που υπόκεινται σε χαμηλότερους δασμούς.
Οι δασμοί προώθησαν επίσης την καινοτομία, με ορισμένους Ισπανούς εξαγωγείς να πωλούν μαύρες ελιές γεμιστές με σολομό ή τυρί για πρώτη φορά, γεγονός που βοήθησε στην αύξηση πωλήσεων στην Ευρώπη και την Ασία, δήλωσε ο Καμπέλο.
Απώλειες 239 εκατ. ευρώ
Ωστόσο, το Ισπανικό Υπουργείο Γεωργίας εκτιμά ότι υπήρξαν απώλειες 239,6 εκατ. ευρώ σε πωλήσεις μαύρης ελιάς από τότε που επιβλήθηκαν οι δασμοί, σχεδόν το ένα τρίτο της συνολικής αξίας εξαγωγών 707 εκατ. ευρώ από την τελευταία σοδειά.
Μεταξύ των 25 Ισπανών εξαγωγέων που δραστηριοποιούνταν πριν από τους δασμούς, μόνο τέσσερις μεγάλοι παίκτες παραμένουν, σύμφωνα με την Asemesa, την Ενωση Εξαγωγέων Επιτραπέζιας Ελιάς της Ισπανίας.
Η Agro Sevilla, ένας από τους μεγαλύτερους παίκτες, που έχει οικονομικούς πόρους να ασκήσει πίεση στις Η.Π.Α. για χαμηλότερους δασμούς, αύξησε τις εξαγωγές πράσινης ελιάς και κατάφερε να μειώσει τους δασμούς στις μαύρες ελιές από 31% σε 10%. Η εταιρεία απέδειξε ότι έλαβε λιγότερες ευρωπαϊκές επιδοτήσεις από αυτές που εκτιμούσαν οι ΗΠΑ. Οι πωλήσεις της στην Αμερική αυξάνονται σταδιακά από το 2023.
Με πληροφορίες από Reuters