Τους λόγους για τους οποίους η Federal Reserve αποφάσισε να προχωρήσει σε μείωση του βασικού επιτοκίου την περασμένη εβδομάδα κατά 25 μονάδες βάσης εξήγησε ο πρόεδρός της, Τζερόμ Πάουελ, ο οποίος στήριξε την απόφαση, τονίζοντας ότι η αδυναμία που εμφανίζει η αγορά εργασίας υπερτερεί πλέον των ανησυχιών για τον επίμονο πληθωρισμό.
Όπως τονίζει το CNBC, η πρώτη μείωση επιτοκίων για το 2025 από την Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς (FOMC) έγινε σε μια συγκυρία όπου η προσφορά και η ζήτηση εργατικού δυναμικού παρουσιάζουν κάμψη, ενώ ταυτόχρονα οι βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις των δασμών έχουν ενισχύσει τον πληθωρισμό.
«Σε τέτοιες στιγμές, το καθήκον της Fed είναι να ισορροπήσει ανάμεσα στις δύο πλευρές της διπλής μας εντολής: τη σταθερότητα των τιμών και τη χαμηλή ανεργία», ανέφερε ο Πάουελ σε ομιλία του προς επιχειρηματίες στο Πρόβιντενς του Ρόουντ Άιλαντ.
«Οι βραχυπρόθεσμοι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό έχουν ενισχυθεί, ενώ οι κίνδυνοι για την απασχόληση κινούνται καθοδικά – μια ιδιαίτερα απαιτητική συγκυρία», τόνισε. «Όταν υπάρχουν κίνδυνοι και από τις δύο πλευρές, δεν υπάρχει πορεία χωρίς κόστος».
Το φάντασμα του στασιμοπληθωρισμού
Οι συνθήκες που περιέγραψε ο Πάουελ παραπέμπουν σε μια μορφή στασιμοπληθωρισμού, στο πλαίσιο του οποίου η ανάπτυξη επιβραδύνεται ενώ ο πληθωρισμός παραμένει υψηλός. Αν και η σημερινή συγκυρία δεν συγκρίνεται με την οξύτητα του φαινομένου με το οποίο βρέθηκαν αντιμέτωπες οι ΗΠΑ τις δεκαετίες του 1970 και 1980, εντούτοις προκύπτουν σημαντικές προκλήσεις για τη νομισματική πολιτική.
Ο ίδιος ωστόσο δήλωσε ότι αισθάνεται «άνετα» με την τρέχουσα κατεύθυνση της Fed, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο περαιτέρω μειώσεων εάν η FOMC κρίνει αναγκαία μια πιο χαλαρή στάση.
«Οι αυξημένοι κίνδυνοι για την απασχόληση έχουν μετατοπίσει την ισορροπία των κινδύνων στην επίτευξη των στόχων μας», τόνισε. «Η τρέχουσα πολιτική, που εξακολουθώ να θεωρώ μετρίως περιοριστική, μας τοποθετεί σε καλή θέση για να ανταποκριθούμε σε ενδεχόμενες οικονομικές εξελίξεις».
Αγορά εργασίας και πληθωρισμός
Για την αγορά εργασίας, ο Πάουελ έκανε λόγο για «σημαντική επιβράδυνση» τόσο στην προσφορά όσο και στη ζήτηση. «Σε αυτή τη λιγότερο δυναμική και κάπως πιο αδύναμη αγορά εργασίας, οι κίνδυνοι για την απασχόληση έχουν αυξηθεί», είπε.
Πράγματι, η αύξηση της απασχόλησης έχει υποχωρήσει θεαματικά, με τις νέες θέσεις να μένουν κάτω από 30.000 τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ οι αναθεωρήσεις έδειξαν σχεδόν 1 εκατ. λιγότερες θέσεις εργασίας να έχουν δημιουργηθεί τους 12 τελευταίους μήνες πριν από τον Μάρτιο του 2025.
Ταυτόχρονα, ο πληθωρισμός έχει αποκλιμακωθεί αισθητά από το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 40 ετών που είχε αγγίξει το 2022, παραμένει όμως σημαντικά πάνω από τον στόχο του 2%. Σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εμπορίου που θα δημοσιευθούν την Παρασκευή, οι τιμές καταναλωτή αναμένεται να καταγράψουν ετήσια αύξηση 2,7% στο γενικό επίπεδο και 2,9% στον δομικό δείκτη (εξαιρουμένων τροφίμων και ενέργειας), όπως ανέφερε ο Πάουελ.
Οι δασμοί Τραμπ και η αβεβαιότητα
Πρόσθετη αβεβαιότητα προκαλεί η επίδραση των δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος συνεχίζει τις διαπραγματεύσεις με βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ για το τελικό ύψος των δασμών, ενώ μια κρίσιμη προθεσμία για εξεύρεση λύσης με την Κίνα πλησιάζει στις αρχές Νοεμβρίου.
Οι οικονομολόγοι της Fed θεωρούν προς το παρόν ότι οι δασμοί αποτελούν κυρίως έναν προσωρινό παράγοντα ανόδου τιμών, αν και αυτό θα μπορούσε να αλλάξει.
«Η αβεβαιότητα γύρω από την πορεία του πληθωρισμού παραμένει υψηλή», τόνισε ο Πάουελ. «Θα αξιολογούμε προσεκτικά και θα διαχειριζόμαστε τον κίνδυνο πιο υψηλού και επίμονου πληθωρισμού. Θα διασφαλίσουμε ότι αυτή η εφάπαξ αύξηση τιμών δεν θα εξελιχθεί σε μόνιμο πρόβλημα».
Διχασμός στη Fed
Όπως τονίζει το CNBC, ο Πάουελ προεδρεύει μιας Fed που δέχεται έντονη κριτική από τον Λευκό Οίκο και ταυτόχρονα εμφανίζει ασυνήθιστα μεγάλη διάσταση απόψεων στο εσωτερικό της. Στη συνεδρίαση της FOMC, τα μέλη μοιράστηκαν σχεδόν στη μέση (10-9) ως προς το αν θα έπρεπε να υπάρξουν ακόμη μία ή δύο μειώσεις επιτοκίων φέτος.
Ο διορισμένος από τον Τραμπ Στίβεν Μίραν έχει ταχθεί υπέρ μιας πολύ πιο επιθετικής πολιτικής - ωστόσο η θητεία του λήγει τον Ιανουάριο.
Νωρίτερα την Τρίτη, η Μισέλ Μπάουμαν, επίσης διορισμένη από τον Ντόναλντ Τραμπ, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για την αγορά εργασίας, υπογραμμίζοντας ότι «υπάρχει σοβαρός κίνδυνος να έχουμε ήδη καθυστερήσει στην αντιμετώπιση της επιδείνωσης των συνθηκών». «Ανησυχώ ότι η αγορά εργασίας θα μπορούσε να εισέλθει σε μια επισφαλή φάση και υπάρχει ο κίνδυνος ένα σοκ να οδηγήσει σε απότομη και σημαντική επιδείνωση», πρόσθεσε.
Αν και ο Πάουελ δεν έδωσε σαφή εικόνα για τα επόμενα βήματα της Fed, η Μπάουμαν εξέφρασε την ελπίδα ότι η πρόσφατη μείωση θα αποτελέσει «το πρώτο βήμα» σε μια ευρύτερη επιστροφή προς ένα ουδέτερο επίπεδο επιτοκίων.
Με πληροφορίες από CNBC
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
