Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών οδηγήθηκε σε αναστολή λειτουργίας (shutdown) τα ξημερώματα της Τετάρτης, έπειτα από την αποτυχία των συνομιλιών ανάμεσα στον Ντόναλντ Τραμπ και το Κογκρέσο. Οι τελευταίες ώρες πριν από την εκπνοή της προθεσμίας χαρακτηρίστηκαν από εκατέρωθεν κατηγορίες για το ποιος φέρει την πολιτική ευθύνη και ποιος θα αναλάβει το αντίστοιχο κόστος.
Η κρίση σφραγίστηκε το βράδυ της Τρίτης, όταν δύο ψηφοφορίες στη Γερουσία απέτυχαν: ούτε το ρεπουμπλικανικό σχέδιο, ούτε η δημοκρατική πρόταση μπόρεσαν να συγκεντρώσουν την απαιτούμενη στήριξη — παρότι τρεις γερουσιαστές των Δημοκρατικών διαφοροποιήθηκαν ψηφίζοντας υπέρ της ρεπουμπλικανικής πρότασης. Με την αποτυχία εξεύρεσης συμβιβασμού, η διακοπή χρηματοδότησης ήταν πλέον δεδομένη.
Το ζήτημα πλέον είναι πόσο θα διαρκέσει η κρίση. Σύμφωνα με τη Veda Partners, εταιρεία συμβούλων με έδρα την Ουάσιγκτον που ειδικεύεται στην πολιτική και κανονιστική ανάλυση για επενδυτές, «αυτό είναι το καίριο ερώτημα της στιγμής.» Η Γερουσία έχει ήδη προγραμματίσει νέα ψηφοφορία, ενώ ο επικεφαλής της ρεπουμπλικανικής πλειοψηφίας Τζον Μπαράσο δεν απέκλεισε διαδοχικές συνεδριάσεις και μέσα στο Σαββατοκύριακο.
Το shutdown — το πρώτο μετά το ιστορικά μακροβιότερο εκείνο του 2018-2019 που κράτησε επτά εβδομάδες — ξεκίνησε στις 12:01 π.μ. (ώρα Ανατολικής Ακτής), με την έναρξη του νέου δημοσιονομικού έτους.
Άμεσες επιπτώσεις
Οι ομοσπονδιακές υπηρεσίες εφαρμόζουν ήδη τα σχέδια έκτακτης ανάγκης, με εκατοντάδες χιλιάδες υπαλλήλους να τίθενται σε υποχρεωτική αργία χωρίς μισθό. Οι συνέπειες για την οικονομία αναμένεται να φανούν γρήγορα, καθώς σταματούν κρατικές δαπάνες και αναβάλλεται η δημοσίευση κρίσιμων στατιστικών στοιχείων. Η αρχή γίνεται την Παρασκευή, όταν δεν θα δημοσιευθεί η καθιερωμένη έκθεση για την απασχόληση από το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας (BLS).
Ο Ντόναλντ Τραμπ επιχειρεί να εντείνει την πίεση προς τους Δημοκρατικούς, δηλώνοντας ότι «κατά τη διάρκεια ενός shutdown μπορούμε να κάνουμε πράγματα που είναι μη αναστρέψιμα» και προσθέτοντας πως «πολλά καλά μπορούν να προκύψουν, καθώς απαλλασσόμαστε από όσα δεν θέλαμε εξαρχής».
Δασμοί και αβεβαιότητα στις αγορές
Πέρα από το shutdown, οι αγορές στρέφουν το βλέμμα και σε νέο γύρο δασμών που ανακοίνωσε ο Τραμπ. Από την Τετάρτη τίθενται σε ισχύ:
- 100% δασμοί σε ορισμένα φαρμακευτικά προϊόντα, με εξαιρέσεις για εταιρείες που «παράγουν» στις ΗΠΑ (χωρίς ωστόσο σαφή ορισμό).
- 25% δασμοί στα βαρέα φορτηγά, με το Μεξικό να παρακολουθεί με ιδιαίτερη ανησυχία, καθώς δεν έχει διευκρινιστεί εάν η συμφωνία USMCA θα το προστατεύσει.
Την ίδια ώρα, η Pfizer εξασφάλισε τριετή εξαίρεση από τα μέτρα, στο πλαίσιο συμφωνίας για μείωση τιμών φαρμάκων, ενώ ο Λευκός Οίκος προανήγγειλε ότι ανάλογες διευκολύνσεις μπορεί να δοθούν και σε άλλες εταιρείες.
Στις 14 Οκτωβρίου αναμένονται νέοι δασμοί: 10% σε προϊόντα ξυλείας και 25% σε ορισμένα έπιπλα, με προοπτική περαιτέρω αύξησης από τον Ιανουάριο. Ο Τραμπ έχει επίσης προαναγγείλει δασμούς 100% στις ξένες κινηματογραφικές παραγωγές και «ουσιαστικούς» δασμούς σε εισαγόμενα έπιπλα, χωρίς ωστόσο συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.
«Πάγωμα» στα στατιστικά στοιχεία
Το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας (BLS) θα σταματήσει πλήρως τη λειτουργία του, παραμένοντας με μόλις έναν υπάλληλο από το σύνολο των 2.055. Αντίστοιχα μέτρα ανακοίνωσαν η Υπηρεσία Απογραφής και το Γραφείο Οικονομικής Ανάλυσης.
Αυτό σημαίνει ότι η αμερικανική οικονομία θα στερηθεί κρίσιμα δεδομένα σε μια περίοδο μεγάλης αβεβαιότητας. Αναλυτές προειδοποιούν ότι το κενό πληροφόρησης μπορεί να δυσχεράνει ακόμη και τις αποφάσεις της Ομοσπονδιακής Τράπεζας (Fed), η οποία συνεδριάζει για τα επιτόκια στα τέλη Οκτωβρίου.
Οικονομικό και κοινωνικό κόστος
Περισσότεροι από 400.000 δημόσιοι υπάλληλοι τίθενται σε αναγκαστική άδεια, ενώ ο Τραμπ έχει απειλήσει ακόμη και με μαζικές απολύσεις σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία — παρότι τα επίσημα σχέδια δεν περιλαμβάνουν τέτοιο ενδεχόμενο.
Στις μεταφορές, οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας και οι πράκτορες της TSA θα συνεχίσουν να εργάζονται χωρίς μισθό. Στο προηγούμενο shutdown είχαν καταγραφεί αυξημένες απουσίες, με αποτέλεσμα καθυστερήσεις και προβλήματα στα αεροδρόμια.
Αντίθετα, τα επιδόματα Medicare και οι συντάξεις της Κοινωνικής Ασφάλισης θα καταβάλλονται κανονικά, ενώ το ομοσπονδιακό ταχυδρομείο θα συνεχίσει να λειτουργεί, καθώς χρηματοδοτείται αυτόνομα. Το ίδιο ισχύει και για τη Fed.
Με πληροφορίες από Yahoo Finance
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
