Η παγκόσμια οικονομία επιδεικνύει μεγαλύτερη αντοχή απ’ ότι αναμενόταν παρά τους ισχυρούς κραδασμούς που προκαλούν οι δασμοί του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, όμως δεν είναι βέβαιο ότι η ανθεκτικότητα αυτή θα διατηρηθεί. Στην προειδοποίηση αυτή προχώρησε η γενική διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα κατά την ομιλία της την Τετάρτη σε αμερικανικό think tank, σημειώνοντας πως «η αβεβαιότητα είναι η νέα κανονικότητα και ήρθε για να μείνει». «Δέστε τις ζώνες σας», είπε χαρακτηριστικά.
Η άνοδος του χρυσού και η σύνοδος του ΔΝΤ
Όπως υπογραμμίζει το Associated Press, οι δηλώσεις της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα στο Milken Institute συνέπεσαν με την εντυπωσιακή άνοδο της τιμής του χρυσού, ο οποίος για πρώτη φορά ξεπέρασε τα 4.000 δολάρια ανά ουγγιά. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται στη στροφή των επενδυτών προς τα λεγόμενα «ασφαλή καταφύγια», σε ένα περιβάλλον αποδυνάμωσης του δολαρίου και έντονης γεωπολιτικής αβεβαιότητας. Οι τοποθετήσεις της επικεφαλής του ΔΝΤ έγιναν λίγες ημέρες πριν από την ετήσια σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον, όπου οι εμπορικές πολιτικές του Λευκού Οίκου αναμένεται να βρεθούν στο επίκεντρο των συζητήσεων μεταξύ κορυφαίων οικονομικών ηγετών και κεντρικών τραπεζιτών παγκοσμίως.
Ανάπτυξη αλλά και ανησυχία
Η παγκόσμια οικονομία εκτιμάται ότι θα καταγράψει ανάπτυξη της τάξεως του 3% φέτος, με την επικεφαλής του ΔΝΤ να αποδίδει τη θετική αυτή προοπτική σε έναν συνδυασμό παραγόντων. Όπως τόνισε, οι κυβερνήσεις υιοθέτησαν αποφασιστικά μέτρα οικονομικής πολιτικής, ο ιδιωτικός τομέας επέδειξε αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα, ενώ οι δασμοί που επιβλήθηκαν σε διεθνές επίπεδο αποδείχθηκαν τελικά λιγότερο επιβαρυντικοί από όσο αρχικά εκτιμούσαν οι αγορές. Παρά τα θετικά στοιχεία, η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα προειδοποίησε ότι δεν χωρά εφησυχασμός, καθώς «η ανθεκτικότητα της παγκόσμιας οικονομίας δεν έχει δοκιμαστεί πλήρως» και «υπάρχουν ανησυχητικές ενδείξεις ότι η δοκιμασία πλησιάζει». Χαρακτηριστικό παράδειγμα, όπως σημείωσε, αποτελεί η εκρηκτική άνοδος της ζήτησης για χρυσό, η οποία αντανακλά την ανησυχία των επενδυτών για το μέλλον.
Οι δασμοί του Τραμπ
Αναφερόμενη στους δασμούς που έχει επιβάλει ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, η επικεφαλής του ΔΝΤ υπογράμμισε ότι οι πλήρεις επιπτώσεις τους δεν έχουν ακόμη φανεί. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η συμπίεση των περιθωρίων κέρδους των επιχειρήσεων ενδέχεται να οδηγήσει σε μετακύλιση κόστους προς τους καταναλωτές, γεγονός που θα μπορούσε να αυξήσει τον πληθωρισμό, με σοβαρές συνέπειες για τη νομισματική πολιτική και τη συνολική ανάπτυξη της οικονομίας. Σημειώνεται ότι η κυβέρνηση των Ρεπουμπλικανών έχει επιβάλει δασμούς σχεδόν σε όλους τους βασικούς εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, από τον Καναδά και το Μεξικό μέχρι τη Βραζιλία, την Κίνα και ακόμη και το μικρό αφρικανικό κράτος του Λεσότο. Χαρακτηριστική ήταν η φράση του Αμερικανού προέδρου, ο οποίος δήλωσε από τον Λευκό Οίκο, σε συνάντηση με τον Καναδό πρωθυπουργό Μαρκ Κάρνεϊ: «Είμαστε οι βασιλιάδες του να μας εκμεταλλεύονται με δασμούς».
Παρά το γεγονός ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν προχωρήσει σε ορισμένες συμφωνίες-πλαίσιο με χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και το Βιετνάμ, η αμερικανική εμπορική πολιτική εξακολουθεί να καλλιεργεί διεθνή αβεβαιότητα. Όπως προειδοποίησε η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα, η ανακατεύθυνση μεγάλων όγκων προϊόντων που μέχρι πρότινος κατευθύνονταν προς την αγορά των ΗΠΑ ενδέχεται να προκαλέσει έναν δεύτερο γύρο αυξήσεων δασμών, με άμεσες συνέπειες για το σύνολο της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας.
Σημειώνεται πως το Ανώτατο Δικαστήριο των Ηνωμένων Πολιτειών αναμένεται τον επόμενο μήνα να εξετάσει κατά πόσο ο πρόεδρος διαθέτει την αρμοδιότητα να επιβάλλει ορισμένους από αυτούς τους δασμούς, κάνοντας χρήση των διατάξεων του International Emergency Economic Powers Act (IEEPA).
Δυσαρεστημένη νέα γενιά
Στις ευρύτερες τοποθετήσεις της, η Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα στάθηκε στη δυσαρέσκεια της νέας γενιάς, επισημαίνοντας ότι πολλοί νέοι εκφράζουν την ανησυχία πως θα έχουν χαμηλότερα εισοδήματα από τους γονείς τους. Παράλληλα, υπογράμμισε την ανάγκη για ενίσχυση της εσωτερικής εμπορικής δραστηριότητας στην Ασία, για υιοθέτηση φιλικότερων μεταρρυθμίσεων προς τις επιχειρήσεις στην Αφρική και για αύξηση της ανταγωνιστικότητας στην Ευρώπη. Όσον αφορά τις Ηνωμένες Πολιτείες, τόνισε ότι είναι κρίσιμη η αντιμετώπιση του αυξανόμενου ομοσπονδιακού χρέους και η ενθάρρυνση της αποταμίευσης των νοικοκυριών, προκειμένου να διασφαλιστεί η μακροπρόθεσμη οικονομική σταθερότητα.
Με πληροφορίες από Associated Press