Eλλείψεις σε βασικά τρόφιμα όπως το ρύζι, το μαγειρικό λάδι και τα κρεμμύδια, αντιμετωπίζουν νοικοκυριά ανά τον κόσμο. Αυτό συμβαίνει επειδή πολλές χώρες έχουν επιβάλει περιορισμούς στα τρόφιμα που εξάγουν, προκειμένου να προστατεύσουν τις δικές τους προμήθειες από τις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, της κλιματικής αλλαγής και του φαινομένου Ελ Νίνιο.

Στη Ναϊρόμπι, για παράδειγμα, οι τιμές στα κρεμμύδια έχουν τριπλασιαστεί. Παρά τα εύφορα εδάφη και το πολυπληθές εργατικό δυναμικό της Τανζανίας, το υψηλό κόστος καλλιέργειας και μεταφοράς των προϊόντων και η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων δεκαετιών οδήγησαν σε πτώση της τοπικής παραγωγής. Τα νοικοκυριά μέχρι τώρα προτιμούσαν τα κόκκινα κρεμμύδια από την Τανζανία επειδή ήταν φθηνότερα και διαρκούσαν περισσότερο. Μέχρι το 2014, η Κένυα προμηθευόταν τα μισά κρεμμύδια της από τη γειτονική χώρα, σύμφωνα με έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ.

Στη μεγάλη αγορά τροφίμων του Ναϊρόμπι, τη Wakulima, οι τιμές των κρεμμυδιών από την Τανζανία είναι οι υψηλότερες των τελευταίων επτά ετών, δήλωσε ο πωλητής Timothy Kinyua.

Τα όρια που έθεσε φέτος στις εξαγωγές της η Τανζανία είναι απλά ένας κρίκος στην αλυσίδα των περιορισμών στα τρόφιμα από χώρες που έχουν τρομάξει από τις ελλείψεις στην προσφορά και την αυξημένη ζήτηση για τα προϊόντα τους, δήλωσε ο Joseph Glauber, ανώτερος ερευνητής του Διεθνούς Ινστιτούτου Έρευνας για την Επισιτιστική Πολιτική.

Σε παγκόσμιο επίπεδο, σε ισχύ είναι 41 περιορισμοί εξαγωγών τροφίμων από 19 χώρες, και αφορούν από πλήρεις απαγορεύσεις έως φόρους, σύμφωνα με το Ινστιτούτο.

Ινδία 

Η Ινδία απαγόρευσε νωρίτερα φέτος τις αποστολές λευκού ρυζιού - εκτός μπασμάτι -  με αποτέλεσμα να προκύψει έλλειμμα που αντιστοιχεί περίπου στο ένα πέμπτο των παγκόσμιων εξαγωγών. Η γειτονική Μιανμάρ, ο πέμπτος μεγαλύτερος προμηθευτής ρυζιού στον κόσμο, σταμάτησε ορισμένες εξαγωγές του σιτηρού.

Η Ινδία περιόρισε επίσης τις αποστολές κρεμμυδιών μετά τις ακανόνιστες βροχοπτώσεις που κατέστρεψαν τις καλλιέργειες, κάτι που εκτόξευσε τις τιμές στο γειτονικό Μπαγκλαντές, όπου οι Αρχές προσπαθούν να βρουν νέους προμηθευτές.

Ισπανία 

Η ξηρασία στην Ισπανία επιβάρυνε την παραγωγή ελαιολάδου. Καθώς οι Ευρωπαίοι αγοραστές στράφηκαν προς την Τουρκία, οι τιμές του ελαιολάδου εκτινάχθηκαν στη μεσογειακή χώρα, γεγονός που ώθησε τις ισπανικές αρχές να περιορίσουν τις εξαγωγές.

Μαρόκο

Το Μαρόκο, που επίσης αντιμετωπίζει ξηρασία, σταμάτησε να εξάγει κρεμμύδια, πατάτες και ντομάτες τον Φεβρουάριο.

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι τιμές των τροφίμων βρίσκονται σε αναταραχή. Την περίοδο 2007-2008 οι τιμές βασικών ειδών διατροφής όπως το ρύζι και το σιτάρι είχαν υπερδιπλασιαστεί, ωστόσο ο κόσμος διέθετε άφθονα αποθέματα τροφίμων για τα επόμενα χρόνια. Όμως τα αποθέματα αυτά έχουν συρρικνωθεί τα τελευταία δύο χρόνια.

Οι τρεις παράγοντες που θα καθορίσουν τις τιμές 

Οι τιμές των τροφίμων παγκοσμίως, λένε οι ειδικοί, θα καθοριστούν από την αλληλεπίδραση τριών παραγόντων: το πώς θα εξελιχθεί το φαινόμενο Ελ Νίνιο και πόσο θα διαρκέσει, το αν οι κακές καιρικές συνθήκες θα προκαλέσουν ζημιές στις καλλιέργειες άρα και περισσότερους περιορισμούς στις εξαγωγές και το μέλλον του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Ρωσία και Ουκρανία είναι και οι δύο μεγάλοι παγκόσμιοι προμηθευτές σιταριού, κριθαριού, ηλιέλαιου και άλλων τροφίμων, ιδίως σε αναπτυσσόμενες χώρες όπου οι τιμές των τροφίμων έχουν αυξηθεί και όλο και περισσότεροι άνθρωποι ωθούνται στην πέινα.

Ελ Νίνιο

Το Ελ Νίνιο μπορεί να οδηγήσει σε ακραία καιρικά φαινόμενα, από ξηρασία έως πλημμύρες. Ο ακριβής αντίκτυπός του στην παραγωγή τροφίμων είναι αδύνατο να προβλεφθεί... μέχρι να συμβεί.

Τα πρώτα σημάδια, ωστόσο, είναι ανησυχητικά.

Η Ινδία βίωσε τον ξηρότερο Αύγουστο του τελευταίου αιώνα και η Ταϊλάνδη αντιμετωπίζει ξηρασία που έχει προκαλέσει ανησυχία για τις παγκόσμιες προμήθειες ζάχαρης. Οι δύο αυτές χώρες είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς ζάχαρης μετά τη Βραζιλία.

Οι λιγότερες βροχοπτώσεις στην Ινδία διέψευσαν επίσης τις ελπίδες των εξαγωγέων τροφίμων ότι η νέα συγκομιδή ρυζιού τον Οκτώβριο θα τερμάτιζε τους εμπορικούς περιορισμούς και θα σταθεροποιούσε τις τιμές.

«Δεν φαίνεται ότι οι τιμές (του ρυζιού) θα μειωθούν σύντομα», δήλωσε ο Aman Julka, διευθυντής της Wesderby India Private Limited.

Τον μεγαλύτερο κίνδυνο διατρέχουν τα έθνη που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές τροφίμων. Οι Φιλιππίνες, για παράδειγμα, εισάγουν το 14% των τροφίμων τους, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, και οι ζημιές από τις καταιγίδες στις καλλιέργειες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε περαιτέρω ελλείψεις. Οι τιμές του ρυζιού αυξήθηκαν κατά 8,7% τον Αύγουστο σε σχέση με έναν χρόνο νωρίτερα, από 4,2% τον Ιούλιο.

Οι ιδιοκτήτες καταστημάτων τροφίμων στην πρωτεύουσα Μανίλα χάνουν χρήματα, καθώς οι τιμές αυξάνονται ραγδαία από την 1η Σεπτεμβρίου και οι πελάτες πλέον αγοράζουν μικρότερες ποσότητες.

«Δεν μπορούμε πλέον να εξοικονομήσουμε χρήματα. Είναι σαν να δουλεύουμε μόνο για να μπορούμε να έχουμε φαγητό καθημερινά», δήλωσε η Charina Em, 32 ετών, ιδιοκτήτρια καταστήματος στην αγορά Trabajo.

Κτηνοτροφία

Οι κλιματικοί κίνδυνοι δεν περιορίζονται στο ρύζι, αλλά ισχύουν για οτιδήποτε χρειάζεται σταθερές βροχοπτώσεις για να ευδοκιμήσει, συμπεριλαμβανομένης της κτηνοτροφίας, δήλωσε η Elyssa Kaur Ludher, ερευνήτρια για την επισιτιστική ασφάλεια στο Ινστιτούτο ISEAS-Yusof Ishak στη Σιγκαπούρη. Τα λαχανικά, τα οπωροφόρα δέντρα και τα κοτόπουλα θα αντιμετωπίσουν θερμικό στρες, αυξάνοντας τον κίνδυνο να χαλάσουν τα τρόφιμα, είπε.

Με πληροφορίες από AP

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!