Εφιάλτης για την αγορά εργασίας και τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού παραμένει το δημογραφικό πρόβλημα, καθώς σύμφωνα με τις προβλέψεις, το 2100 η Ελλάδα θα είναι μείον 3,7 εκατ. κατοίκους, ενώ όλη η Ευρώπη μειώνεται κατά 150 εκατομμύρια.

Τα αριθμητικά δεδομένα παραμένουν ίδια. Μείωση διαπιστώνεται στους εργαζόμενους (20 – 64 ετών), που συνοδεύεται από άνοδο όσων είναι άνω των 65 ετών. Η συνολική μείωση του πληθυσμού της χώρας θεωρείται ότι δεν μπορεί να αποφευχθεί.

Η μετανάστευση ως μοχλός στήριξης

Επομένως, η αύξηση των μεταναστευτικών ροών είναι μονόδρομος, ώστε να επιτευχθεί ανάλογη άνοδος των πολιτών που βρίσκονται σε πιο παραγωγικές ηλικίες και έτσι θα στηριχθεί τόσο ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, όσο και το ασφαλιστικό σύστημα.

Ειδικότερα, η Ελλάδα πρέπει να πετύχει θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο κατά 700 χιλ. άτομα έως το 2050, ώστε να στηρίξει την απασχόληση των νέων αλλά και να περιορίσει τις επιδράσεις από την αναπόφευκτη αύξηση των ηλικιωμένων.

Σύμφωνα με το Ageing Group της ΕΕ, εκτιμάται ότι την περίοδο 2025 – 2049, η μετανάστευση θα είναι μόλις 48,2 χιλ. άτομα, δηλαδή σχεδόν μηδενική. Αν το μεταναστευτικό ισοζύγιο αποκτήσει μεγαλύτερο θετικό πρόσημο, δηλαδή ανέλθει στα 700 χιλ. άτομα περίπου, τότε ισοσκελίζεται η συνολική μείωση των εργαζομένων κατά 515 χιλ. άτομα στις ηλικίες 20 – 64 ετών έως το 2050. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 28 χιλ. περισσότερους μετανάστες που θα έρχονται στην Ελλάδα ετησίως για τα επόμενα 25 χρόνια. Υπενθυμίζεται ότι την περίοδο 1991 – 2010, καταγράφηκε θετικό ισοζύγιο μεταναστευτικών ροών κατά 40 χιλ. άτομα σε ετήσια βάση.

Προϋποθέσεις για το θετικό μεταναστευτικό ισοζύγιο

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δημογραφικών Ερευνών και Μελετών (ΙΔΕΜ), μια τέτοια θετική μεταναστευτική «ζυγαριά» σημαίνει περισσότερες εισόδους στη χώρα από εξόδους. Για να συμβεί κάτι τέτοιο, απαιτείται συνδυασμός παραγόντων, ως εξής:

• Επιστροφή τμήματος των Ελλήνων που μετανάστευσαν πριν το 2025.
• Επιστροφή τμήματος των αλλοδαπών εκείνων που διέμεναν στην Ελλάδα αλλά μετανάστευσαν πριν το 2025.
• Μείωση των εξόδων την περίοδο 2025-2049 Ελλήνων από τη χώρα μας. Επιστροφή τμήματος των Ελλήνων αυτών.
• Αύξηση εισόδων την επόμενη εικοσιπενταετία αλλοδαπών προερχομένων από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Μείωση εξόδων την ίδια περίοδο από τη χώρα μας τμήματος των αλλοδαπών αυτών.
• Αύξηση εισόδων το 2025-2049 αλλοδαπών προερχομένων από τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες του πλανήτη. Μείωση εξόδων την ίδια περίοδο τμήματος των αλλοδαπών αυτών.

Σταθερή γήρανση και αύξηση προσδόκιμου

Η θετική μεταβολή των αλλοδαπών, που κάλυψαν το 15% των γεννήσεων στη χώρα κατά την τελευταία 20αετία, δεν έχει αποτρέψει τη συνολική μείωσή τους. Έτσι, από το 1980 και μετά, διαπιστώνεται σταθερή μείωση των γεννήσεων, με συνέπεια αρχικά να υποχωρήσει ο πληθυσμός των νέων (0-19 ετών) και εν συνεχεία, οι υπόλοιπες κατηγορίες πιο αναπαραγωγικής ηλικίας (20 – 44 και 45 – 64 ετών). Ως αποτέλεσμα αυτής της συνεχόμενης προβληματικής λειτουργίας, η μοναδική ηλικιακή ομάδα που καταγράφει αύξηση είναι η άνω των 65 ετών. Έτσι, φέτος αναμένεται το 24% του πληθυσμού της χώρας να τοποθετείται σε αυτή την ηλικιακή ομάδα, ποσοστό που αναμένεται να φτάσει στο 1/3 του πληθυσμού έως το 2050.

Σε αυτό το μοντέλο δημογραφικής γήρανσης, καθοριστικής σημασίας είναι και το προσδόκιμο ζωής, που έχει αυξηθεί κατά 16 έτη στη γέννηση και κατά 6 έτη για όσους είναι άνω των 65 ετών, από το 1950 και μετά. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως το προσδόκιμο ζωής, αν και με επιβράδυνση του αρχικού ρυθμού, θα συνεχίσει να αυξάνεται έως το 2050, που θεωρείται κρίσιμο όριο.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!