Σε μικρή αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων της για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας προχώρησε η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότηση και Ανάπτυξης (EBRD) λόγω της αβεβαιότητας για το εμπόριο και τους αμερικανικούς δασμούς.
H EBRD προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,2% για το 2025 και το 2026 έναντι 2,3% που ήταν η πρόβλεψη του Φεβρουαρίου και για τα δύο χρόνια.
Από μία ανάλυση για την προοπτική αύξησης των αμυντικών δαπανών από τις χώρες, στις οποίες επενδύει, η τράπεζα διαπίστωσε ότι η αυξανόμενη ζήτηση για εξοπλισμούς θα μπορούσε να αυξήσει το ΑΕΠ στη Σλοβακία, την Ελλάδα, την Κροατία και την Ουγγαρία κατά 1,0% έως 1,5%.
Γενικό «ψαλίδι» στην πρόβλεψη για το ΑΕΠ
Για το σύνολο της περιοχής, στην οποία δραστηριοποιείται, η EBRD «έκοψε» την πρόβλεψή της για την αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,2 ποσοστιαίες μονάδες - μετά από αντίστοιχη μείωση κατά 0,3 μονάδες τον Φεβρουάριο - στο 3% για φέτος, ενώ για το 2026 προβλέπει μία μέτρια ανάκαμψη στο 3,4%, αντανακλώντας τη συρροή παγκόσμιων δυσμενών εξελίξεων.
Σε αυτές περιλαμβάνονται η απότομη αύξηση της αβεβαιότητας για το εμπόριο και την οικονομική πολιτική, η ασθενέστερη εξωτερική ζήτηση και οι άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις από τις πρόσφατες αυξήσεις των εισαγωγικών δασμών.
Ως αποτέλεσμα, οι περισσότερες οικονομίες σε όλες τις περιοχές των χωρών της EBRD είδαν τις προβλέψεις τους για την ανάπτυξη του 2025 να περικόπτονται, με τις μεγαλύτερες αναθεωρήσεις προς τα κάτω να καταγράφονται στα Δυτικά Βαλκάνια, την Κεντρική Ευρώπη και τις χώρες της Βαλτικής.
«Αν και η κατανόηση των πλήρων μακροοικονομικών επιπτώσεων των πρόσφατα ανακοινωθέντων δασμών θα πάρει χρόνο, είναι ήδη σαφές ότι οι περιοχές μας έχουν εισέλθει σε μια περίοδο αυξημένης αβεβαιότητας και βραδύτερης ανάπτυξης», δήλωσε η Beata Javorcik, επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΤΑΑ.
«Η μείωση των εμπορικών εντάσεων μέσω εποικοδομητικού διαλόγου και η επίτευξη συναίνεσης για την εμπορική πολιτική μεταξύ των βασικών ενδιαφερομένων είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η παρατεταμένη αβεβαιότητα συνεπάγεται οδυνηρό οικονομικό κόστος», πρόσθεσε.
Ο πρόσφατος γύρος αυξήσεων των αμερικανικών δασμών (έως τα μέσα Απριλίου) - όπως των δασμών 25% για τον χάλυβα, το αλουμίνιο και τα αυτοκίνητα, καθώς και της αύξησης κατά 10% των γενικών δασμών σε ευρύτερες κατηγορίες προϊόντων - αναμένεται να έχει σημαντικές παγκόσμιες επιπτώσεις, μεταξύ άλλων και για τις περιφέρειες της EBRD.
Διαβάστε επίσης: Ευρωζώνη: Απρόσμενη αύξηση 0,4% του ΑΕΠ στο α' τρίμηνο πριν τους δασμούς Τραμπ
Αύξηση του μέσου δασμολογικού συντελεστή
Η ανάλυση της EBRD δείχνει ότι ο μέσος πραγματικός δασμός των ΗΠΑ στις εισαγωγές από τις χώρες που δραστηριοποιείται η Τράπεζα εκτιμάται ότι θα εκτοξευθεί από 1,8% το 2024 σε 10,5%, υποθέτοντας αμετάβλητη σύνθεση των εξαγωγών.
Μεταξύ των οικονομιών της EBRD, η Σλοβακική Δημοκρατία αναμένεται να δεχθεί το μεγαλύτερο άμεσο πλήγμα στο ΑΕΠ της από τις αυξήσεις των δασμών των ΗΠΑ (0,8%), ακολουθούμενη από την Ιορδανία (0,6%) και την Ουγγαρία (0,4%).
Στη Σλοβακική Δημοκρατία και την Ουγγαρία, οι δασμοί για τα αυτοκίνητα αντιπροσωπεύουν σημαντικό μερίδιο των απωλειών παραγωγής - 83% και 41%, αντίστοιχα.
Πέρα από τις άμεσες επιπτώσεις, η έκθεση προειδοποιεί για ευρύτερους κινδύνους στις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού. Ακόμη και οικονομίες με περιορισμένη άμεση έκθεση στην αγορά των ΗΠΑ θα μπορούσαν να επηρεαστούν, καθώς η αυξημένη αβεβαιότητα για την εμπορική πολιτική διαταράσσει τα δίκτυα εφοδιασμού.
Διαβάστε επίσης: Eurostat: Η Ελλάδα τέταρτη σε αμυντικές δαπάνες στην ΕΕ το 2023 - Στο 2,2% του ΑΕΠ
Βασικός εξαγωγικός προορισμός η Γερμανία
Ενώ ο εμπορικός ρόλος της Κίνας στις χώρες της EBRD αυξάνεται, ιδίως ως πηγή εισαγωγών, η Γερμανία παραμένει ο κορυφαίος εξαγωγικός προορισμός για πολλές οικονομίες της, και οι οικονομικές επιδόσεις της Ευρώπης εξακολουθούν να διαμορφώνουν σε μεγάλο βαθμό τις προοπτικές τους.
Ο αντίκτυπος των υψηλότερων δασμών των ΗΠΑ θα μπορούσε να αντισταθμιστεί εν μέρει από την εκτροπή του εμπορίου, με τις οικονομίες που αντιμετωπίζουν χαμηλότερους δασμολογικούς συντελεστές από τους ανταγωνιστές τους - ιδίως την Κίνα - να κερδίζουν ενδεχομένως μερίδιο αγοράς στις ΗΠΑ.
Οι αυξημένες γεωπολιτικές εντάσεις έχουν οδηγήσει πολλές οικονομίες της EBRD να αυξήσουν τις αμυντικές τους δαπάνες. Μεταξύ 2014 και 2023, οι αμυντικές δαπάνες στις περιφέρειες της Τράπεζας σχεδόν διπλασιάστηκαν - από 1,8% του ΑΕΠ σε περίπου 3,5%.
Η έκθεση σημειώνει ότι οι εξαγωγές όπλων των περιοχών που δραστηριοποιείται η τράπεζα έχουν αυξηθεί από 0,05% του ΑΕΠ το 2019 σε 0,09% του ΑΕΠ το 2024, με τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Σλοβακική Δημοκρατία, την Τσεχία και την Πολωνία να καταγράφουν τώρα τα υψηλότερα επίπεδα εξαγωγών.
Η έκθεση εξετάζει πώς οι αυξημένες αμυντικές δαπάνες, σε συνδυασμό με τις εγχώριες προμήθειες, θα μπορούσαν να ενισχύσουν σημαντικά την παραγωγή.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
