H Eυρωπαϊκή Επιτροπή θα ανακοινώσει σήμερα την πρότασή της για τον νέο πολυετή προϋπολογισμό της ΕΕ, που αφορά στην περίοδο 2028-2034, με την οποία ξεκινά μία διετία δύσκολων διαπραγματεύσεων μεταξύ των 27 χωρών-μελών και με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την οριστικοποίηση του νέου πακέτου.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει το δύσκολο έργο να συμβιβάσει έναν μεγάλο αριθμό χρηματοδοτικών προτεραιοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των αμυντικών δαπανών, της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης που έχει μείνει πίσω από τις ΗΠΑ και της Κίνας, της πράσινης μετάβασης και της αποπληρωμής του υψηλού χρέους που εξέδωσε στη διάρκεια της πανδημίας, το οποίο αρχίζει να λήγει από το 2028.
Και όλα αυτά σε ένα πλαίσιο αυξανόμενων εντάσεων με τις ΗΠΑ λόγω των δασμών του Προέδρου Τραμπ.
Ο προηγούμενος πολυετής προϋπολογισμός της ΕΕ, για την περίοδο 2021-2027, ανερχόταν σε περίπου 1,2 τρισ. ευρώ, με βάση τις εθνικές συνεισφορές —περίπου το 1% του ΑΕΠ των κρατών μελών— και απευθείας έσοδα της ΕΕ, όπως από ποσοστό των τελωνειακών τελών.
Αύξηση προϋπολογισμού ζητά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις που θα πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι το μέγεθος του προϋπολογισμού, καθώς οι ανάγκες για τη νέα περίοδο είναι περισσότερες, αλλά οι μεγαλύτερες – και πλουσιότερες – χώρες της ΕΕ δεν θέλουν να αυξήσουν την εισφορά τους.
Σε αντίθεση με τον προηγούμενο προϋπολογισμό, η ΕΕ έχει χρέη που οφείλονται στην πανδημία, όταν η Κομισιόν εξέδωσε ομόλογα για να δανειστεί 800 δισ. ευρώ και να στηρίξει την οικονομία της ηπείρου. Το ύψος αποπληρωμής του χρέους αυτούς εκτιμάται σε 25-30 δισ. ευρώ ετησίως από το 2028.
Από την πλευρά του, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο πρέπει να συμφωνήσει στο νέο χρηματοδοτικό πλαίσιο, έχει καταστήσει σαφές ότι θα χρειαστεί αύξηση του προϋπολογισμού. «Πιστεύουμε ότι η ΕΕ δεν μπορεί να κάνει περισσότερα με το ίδιο ή μικρότερο ποσό. Επομένως, πιστεύουμε ότι τελικά η αύξηση του προϋπολογισμού θα είναι αναπόφευκτη», δήλωσε ο Siegfried Muresan, ο ευρωβουλευτής που θα ηγηθεί των διαπραγματεύσεων εκ μέρους του Κοινοβουλίου.
Προτάσεις για νέα μέτρα και οι φόβοι των αγροτών
Η Κομισιόν σχεδιάζει να προτείνει νέους τρόπους συγκέντρωσης χρημάτων, συμπεριλαμβανομένης της επιβολής φόρου σε μεγάλες εταιρείες στην Ευρώπη με ετήσιο καθαρό κύκλο εργασιών άνω των 50 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με ένα προσχέδιο εγγράφου που είναι σε γνώση του AFP.
Eνας άλλος τομέας έντονης συζήτησης θα είναι οι μεγάλες αγροτικές επιδοτήσεις που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού, στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ).
Σύμφωνα με άλλο έγγραφο, οι Βρυξέλλες σχεδιάζουν να ενσωματώσουν τη χρηματοδότηση της ΚΑΠ σε ένα νέο ταμείο «εθνικής και περιφερειακής εταιρικής σχέσης», κάτι που οι αγρότες φοβούνται ότι θα σημαίνει λιγότερη στήριξη για τους ίδιους.
Η ΚΑΠ αντιπροσωπεύει σχεδόν το ένα τρίτο του τρέχοντος πολυετούς προϋπολογισμού, περίπου 387 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 270 δισ. ευρώ καταβάλλονται απευθείας στους αγρότες.
Η συγκέντρωση «της χρηματοδότησης σε ένα ενιαίο ταμείο μπορεί να προσφέρει κάποια δημοσιονομική ευελιξία, αλλά κινδυνεύει να διαλύσει» την ΚΑΠ με «λιγότερες εγγυήσεις», δήλωσε ο πανευρωπαϊκός σύνδεσμος αγροτών Copa-Cogeca.
Οι αγρότες θα ασκήσουν πίεση στην Επιτροπή, με εκατοντάδες από αυτούς να αναμένεται να διαμαρτυρηθούν έξω από το κτίριο στις Βρυξέλλες σήμερα. Αυτό θα προκαλέσει ανησυχίες στις Βρυξέλλες, μετά τις διαμαρτυρίες που ξέσπασαν πέρυσι σε όλη την Ευρώπη από αγρότες που ήταν εξοργισμένοι με τις φθηνές εισαγωγές, τα χαμηλά περιθώρια κέρδους και το οικονομικό βάρος που επωμίζονται λόγω των αυστηρών περιβαλλοντικών κανόνων.
Ο Muresan, ο οποίος ανήκει στη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα, το κεντροδεξιό Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ), ζήτησε το ίδιο επίπεδο χρηματοδότησης για την ΚΑΠ, «προσαρμοσμένο για τον πληθωρισμό».
Η Επιτροπή έχει τονίσει ότι η ΚΑΠ θα συνεχίσει με τους δικούς της κανόνες και οικονομικούς πόρους, ιδίως σχετικά με την άμεση ενίσχυση στους αγρότες. Οι Βρυξέλλες μπορεί, ωστόσο, να προτείνουν την αναθεώρηση του τρόπου υπολογισμού των πληρωμών της ΚΑΠ, ώστε να στοχεύουν καλύτερα τους δικαιούχους.
Για παράδειγμα, η Κομισιόν θέλει να περιορίσει τη βοήθεια ανά εκτάριο (10 στρέμματα) σε 100.000 ευρώ, αλλά αυτό θα ήταν ένα δύσκολο ζήτημα που δεν είναι πιθανό να συγκεντρώσει μεγάλη υποστήριξη.
Περισσότερα χρήματα
Αντιμετωπίζοντας νέες δαπάνες και ανταγωνιστικές προκλήσεις, η ΕΕ θέλει να αξιοποιήσει νέες πηγές χρηματοδότησης και γρήγορα. Σε ένα έγγραφο, η Επιτροπή προτείνει η ΕΕ να λάβει μερίδιο από τους υψηλότερους ειδικούς φόρους κατανάλωσης καπνού και από έναν νέο φόρο επί των μη ανακυκλωμένων ηλεκτρονικών αποβλήτων.
Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση «δεν είναι ούτε σταθερή ούτε επαρκής», σύμφωνα με την κεντρώα ευρωβουλευτή Fabienne Keller, η οποία επικρίνει την ανάθεση νέων καθηκόντων στις Βρυξέλλες «χωρίς τα απαραίτητα μέσα για την εκπλήρωσή τους».
Η πρόταση της Τετάρτης θα ξεκινήσει δύσκολες συζητήσεις για τον προϋπολογισμό και αναμένεται να «τελειώσει, ως συνήθως, με πέντε ημέρες διαπραγματεύσεων» μεταξύ των πρωτευουσών της ΕΕ, δήλωσε ένας αξιωματούχος.
Με πληροφορίες από AFP
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
