Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει μία τεράστια αύξηση στον προϋπολογισμό της ΕΕ για την 7ετία 2028-2034, κοντά στα 2 τρισ. ευρώ από 1,2 τρισ. ευρώ την τρέχουσα περίοδο 2021-2027, καθώς επιδιώκει να αντιμετωπίσει μια σειρά προκλήσεων, από τον αυξανόμενο παγκόσμιο οικονομικό ανταγωνισμό έως τις αυξημένες απαιτήσεις για αμυντικές δαπάνες.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg, το σχέδιο του προϋπολογισμού συμφωνήθηκε μετά από έντονες διαπραγματεύσεις που συνεχίστηκαν μέχρι αργά το βράδυ της Τρίτης και ξανάρχισαν σήμερα το πρωί, οπότε και αναμένεται η επίσημη ανακοίνωση της Κομισιόν.
Το ποσό των 1,98 τρισ. ευρώ αντιπροσωπεύει μία αύξηση 67% σε σχέση με τα 1,2 τρισ. ευρώ (ή περίπου 1% του ΑΕΠ της ΕΕ) που διατέθηκαν στον προϋπολογισμό 2021-2027.
Η τεράστια χρηματοδοτική αύξηση πιθανότατα θα συναντήσει αντιστάσεις από μεγάλα κράτη - μέλη της ΕΕ που ήδη αντιμετωπίζουν δημοσιονομικά προβλήματα και τα οποία θα πρέπει να καταβάλουν το μεγαλύτερο μέρος του πακέτου μέσω εθνικών εισφορών.
Το Ταμείο Ανταγωνιστικότητας
Στο σχέδιο της Κομισιόν προβλέπεται η σύσταση ενός Ταμείου Ανταγωνιστικότητας, Ευημερίας και Ασφάλειας, ύψους 589,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 450,5 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για το ταμείο ανταγωνιστικότητας της ΕΕ, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Ο αγροτικός τομέας, που αποτελεί έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους των προϋπολογισμών της ΕΕ, θα λάβει και πάλι ένα μεγάλο μέρος της χρηματοδότησης, με 293,7 δισ. ευρώ να προτείνονται για την κοινή αγροτική πολιτική της ΕΕ.
Η πρόταση της Κομισιόν θα σηματοδοτήσει την έναρξη μιας επίπονης διαδικασίας διαπραγμάτευσης για την τελική μορφή του νέου 7ετούς προϋπολογισμού της ΕΕ, στην οποία θα συμμετάσχουν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, δηλαδή τα κράτη μέλη. Οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να δώσουν την ομόφωνη υποστήριξή τους, όπως πρέπει να συμφωνήσει και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Ο προϋπολογισμός, γνωστός ως πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο, πρέπει να συμφωνηθεί έως το τέλος του 2027.
Ο Επίτροπος της ΕΕ, Michael McGrath, δήλωσε στο Bloomberg Radio σήμερα το πρωί ότι ο προϋπολογισμός καταρτίζεται «υπό δύσκολες συνθήκες», συμπεριλαμβανομένης της απαίτησης να αρχίσει η αποπληρωμή του χρέους της ΕΕ από την περίοδο της πανδημία του Covid το 2028, η οποία θα μπορούσε να φθάσει τα 25 δισ. ευρώ ετησίως.
Δύο χρόνια διαπραγματεύσεων
«Μας περιμένουν δύο χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων», είπε. «Ωστόσο, σήμερα είναι μια σημαντική μέρα», πρόσθεσε.
Οι συζητήσεις για τον προϋπολογισμό της ΕΕ είναι από καιρό αμφιλεγόμενες, καθώς η ΕΕ αντιμετωπίζει μία σειρά από προκλήσεις, από τον τομέα της γεωργίας έως την περιφερειακή χρηματοδότηση για τα φτωχότερα κράτη μέλη.
Η φετινή πρόταση, η οποία θα καθορίσει τις προτεραιότητες δαπανών της Ένωσης μεταξύ 2028 και 2034, είναι ακόμη πιο ευαίσθητη, δεδομένου του στόχου της ΕΕ να ενισχύσει τις αμυντικές της δυνατότητες και να βελτιώσει την ανταγωνιστικότητά της, καθώς αντιμετωπίζει οικονομικές απειλές από τις ΗΠΑ και αυξανόμενο ανταγωνισμό από την Κίνα.
Σε έκθεση του πρώην προέδρου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι πέρυσι, υπήρχε η προειδοποίηση ότι η ΕΕ αντιμετωπίζει επενδυτικό κενό ύψους 800 δισ. ευρώ ετησίως.
Ο τρέχων μακροπρόθεσμος προϋπολογισμός υποστηρίζει περίπου 50 ταμεία της ΕΕ, από την έρευνα έως τα ενεργειακά έργα. Χρηματοδοτείται κυρίως από εισφορές των κρατών μελών, με τις πλουσιότερες οικονομίες να είναι καθαροί συνεισφέροντες στο κοινό ταμείο.