Οι Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) παραμένουν στο επίκεντρο της συζήτησης για την υλοποίηση μεγάλων έργων υποδομής στη χώρα μας. Ενώ ορισμένοι εκφράζουν επιφυλάξεις για τις καθυστερήσεις και τα γραφειοκρατικά εμπόδια που έχουν παρουσιαστεί, τα στοιχεία δείχνουν ότι ο θεσμός εξακολουθεί να αποτελεί σύγχρονο και αξιόπιστο εργαλείο. Ενδεικτικά, η Ελλάδα κατατάχθηκε 2η παγκοσμίως ανάμεσα σε 140 χώρες στις «Βέλτιστες Διαγωνιστικές Διαδικασίες σε έργα ΣΔΙΤ», σύμφωνα με την Έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας, ενώ πολλά ελληνικά έργα έχουν αποσπάσει διεθνείς διακρίσεις.
Σύμφωνα με παράγοντες του Τεχνικού Κλάδου, τα έργα υποδομής μέσω ΣΔΙΤ εξακολουθούν να προσφέρουν ευελιξία, καινοτομία και συνεργασία μεταξύ Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα. Ωστόσο, για να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις που συχνά προκύπτουν, κρίσιμη προϋπόθεση επιτυχίας θεωρείται η επιτάχυνση της δημοπράτησης και η βελτίωση της διαδικασίας προετοιμασίας των έργων.
Ο κ. Σαμαράς, επικεφαλής της εταιρείας «Σαμαράς & Συνεργάτες ΑΕ – Σύμβουλοι Μηχανικοί», η οποία έχει αναλάβει ρόλους Τεχνικού Συμβούλου, Project Manager, Ανεξάρτητου Μηχανικού, αλλά και Μελετητή ή Επιβλέποντα σε σημαντικά έργα μέσω ΣΔΙΤ, επισημαίνει ότι τα έργα αυτά αξιοποιούν ιδιωτικά κεφάλαια για τη χρηματοδότηση και την ολοκλήρωσή τους.
Αξιοποίηση κεφαλαίων και κατηγορίες έργων ΣΔΙΤ
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τονίζει ότι μέσω των ΣΔΙΤ αξιοποιούνται ιδιωτικά κεφάλαια για την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομής. Μάλιστα, στα Ανταποδοτικά ΣΔΙΤ, όπου ο ιδιωτικός φορέας αποπληρώνεται μέσω της εκμετάλλευσης του έργου, δεν επιβαρύνεται το ΠΔΕ και ο κρατικός προϋπολογισμός, συνεπώς θα πρέπει να ενισχυθούν τα ανταποδοτικά ΣΔΙΤ, για να γίνουν περισσότερα έργα υποδομής στη χώρα μας.
Υπάρχουν, βέβαια, και τα Κοινωνικά ΣΔΙΤ, όπως σχολεία, όπου ο ιδιωτικός φορέας αποπληρώνεται από το Δημόσιο, μέσω πληρωμών διαθεσιμότητας σε βάθος χρόνου από το ΠΔΕ, οπότε απαιτούν πιο προσεκτική επιλογή λόγω των περιορισμένων πόρων του.
Όπως ξεκαθαρίζει ο κ. Σαμαράς, «έχει ήδη αποδειχθεί έμπρακτα, ότι ο θεσμός των ΣΔΙΤ, αποτελεί, ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο υλοποίησης έργων, που επιτυγχάνει, τη βέλτιστη κατανομή κινδύνων, μεταξύ, δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και γίνεται κατανοητό ότι, όταν το επιχειρηματικό ρίσκο επιμερίζεται σωστά ανάμεσα στο κράτος και στον ιδιώτη, η δημόσια δαπάνη δεν προσμετράται ούτε στο δημόσιο έλλειμμα ούτε στο χρέος».
Ο ρόλος του ανταγωνιστικού διαλόγου και οι καθυστερήσεις
Επίσης, σύμφωνα πάντα με τον κ. Σαμαρά, σημαντική είναι και η συμβολή του ανταγωνιστικού διαλόγου, ο οποίος με τη συμμετοχή κάθε υποψηφίου αναδόχου συμβάλει αφενός στη διαμόρφωση των τελικών τεχνικών προδιαγραφών που βελτιώνουν την ποιότητα του έργου, αλλά και στη μείωση των ενστάσεων και προσφυγών, άρα και στη βελτίωση του χρόνου ολοκλήρωσης της διαγωνιστικής διαδικασίας.
Επιπλέον, επειδή ο ιδιωτικός φορέας αναλαμβάνει τη συντήρηση για πάρα πολλά χρόνια, τα έργα μέσω ΣΔΙΤ κατασκευάζονται πιο ποιοτικά, ώστε να έχουν χαμηλότερο κόστος συντήρησης.
Γι’ αυτό σημαντικά έργα υποδομής, όπως αυτοκινητόδρομοι, κτιριακά έργα, περιβαλλοντικά έργα (διαχείριση απορριμμάτων) και αρδευτικά έργα – όπως το πρόγραμμα ΥΔΩΡ 2.0 – υλοποιούνται με ΣΔΙΤ.
Σημαντικά προβλήματα των ΣΔΙΤ είναι το γεγονός ότι δεν επιτρέπεται η αναμόρφωση του αρχικού προϋπολογισμού του έργου και πολλές φορές αυτός «κλειδώνει» βασισμένος σε ανεπαρκή τεχνικά στοιχεία. Παράλληλα, συχνές αλλαγές στη νομοθεσία, η καθυστέρηση στην εκπόνηση Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων (Ε.Π.Σ.) και η επικαιροποίηση των ΑΕΠΟ δυσχεραίνουν την πορεία των έργων.
Συνεπώς, όπως τονίζει ο κ. Σαμαράς, «οι καθυστερήσεις δεν οφείλονται στο θεσμό των ΣΔΙΤ, αλλά σε χρόνιες διοικητικές και θεσμικές παθογένειες που επηρεάζουν την ωρίμανση όλων των μεγάλων έργων».
Έτσι, όπως αναφέρει, «η πρόκληση που έχουμε μπροστά μας, είναι να επιταχύνουμε τη φάση της ωρίμανσης, εξασφαλίζοντας σωστή τεχνική υποστήριξη για μελέτες και ρεαλιστικούς προϋπολογισμούς, να απλοποιήσουμε όπου γίνεται το θεσμικό πλαίσιο και, κυρίως, να κρατήσουμε ζωντανό το πνεύμα συνεργασίας μεταξύ δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, που είναι και το βασικό πλεονέκτημα των ΣΔΙΤ. Συνεπώς, καθίσταται πιο κρίσιμος και πιο σημαντικός ο ρόλος των τεχνικών συμβούλων, που όπως αναφέραμε, είναι πιο απαραίτητος στα έργα ΣΔΙΤ, που καλούνται να ωριμάσουν πιο γρήγορα από τα έργα που υλοποιούνται ως κλασικά δημόσια έργα».
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
