Σε «παύση λειτουργίας» παραμένει ο σχεδιασμός για το ενιαίο πιστοποιητικό οικονομικής ενημερότητας, το οποίο είχε στόχο να ενοποιήσει τη φορολογική και την ασφαλιστική ενημερότητα των πολιτών και των επιχειρήσεων, μειώνοντας τη γραφειοκρατία και τις πολύπλοκες διαδικασίες που συνοδεύουν τις συναλλαγές με το Δημόσιο.
Παρότι το μέτρο είχε θεσπιστεί ήδη από το 2022, η εφαρμογή του δεν έχει ακόμη προχωρήσει, καθώς, σύμφωνα με πληροφορίες, σημαντικά τεχνικά εμπόδια εξακολουθούν να παρακωλύουν τη συνεργασία των ηλεκτρονικών συστημάτων ΑΑΔΕ και ΕΦΚΑ. Η βασική δυσκολία εντοπίζεται στη μη διαλειτουργικότητα του πληροφοριακού συστήματος της ΑΑΔΕ με εκείνο του Κέντρου Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ), που αποτελεί το κύριο εργαλείο είσπραξης των ασφαλιστικών οφειλών.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, οι τεχνικές ομάδες των δύο οργανισμών προσπαθούν να επιλύσουν ζητήματα που σχετίζονται με τη δομή των βάσεων δεδομένων, τις διαδικασίες ταυτοποίησης των οφειλετών και την ανταλλαγή πληροφοριών σε πραγματικό χρόνο. Μέχρι να επιτευχθεί πλήρης συμβατότητα, η έκδοση ενός κοινού πιστοποιητικού παραμένει πρακτικά ανέφικτη.
Το Πιστοποιητικό Οικονομικής Ενημερότητας θεσπίστηκε με τον νόμο 4934/2022 και παρουσιάστηκε ως ένα από τα πιο σημαντικά βήματα στον ψηφιακό εκσυγχρονισμό της δημόσιας διοίκησης. Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε λειτουργία από τον Σεπτέμβριο του 2024, όμως το χρονοδιάγραμμα μετατέθηκε για το 2025, χωρίς όμως μέχρι σήμερα να έχει υπάρξει συγκεκριμένο πλάνο υλοποίησης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο περιλαμβάνεται στα ψηφιακά έργα που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στην έγκαιρη ολοκλήρωσή του. Ωστόσο, η έλλειψη διαλειτουργικότητας μεταξύ των δύο κρίσιμων φορέων —φορολογικής διοίκησης και ασφαλιστικού μηχανισμού— έχει οδηγήσει σε νέα καθυστέρηση, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα ενεργοποίησης.
Πώς θα λειτουργεί το ενιαίο πιστοποιητικό
Μόλις ολοκληρωθεί η τεχνική του υποδομή, το νέο ενιαίο πιστοποιητικό θα εκδίδεται ηλεκτρονικά μέσω του gov.gr, συγκεντρώνοντας σε ένα ενιαίο έγγραφο τα στοιχεία τόσο της φορολογικής όσο και της ασφαλιστικής ενημερότητας. Με αυτόν τον τρόπο, οι πολίτες και οι επιχειρήσεις δεν θα χρειάζεται πλέον να εκδίδουν δύο ξεχωριστά πιστοποιητικά για να προχωρήσουν σε συναλλαγές με το Δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα.
Η πλατφόρμα θα αντλεί αυτόματα, μέσω διαλειτουργικότητας, τα απαιτούμενα δεδομένα από τα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ και του ΕΦΚΑ, διασφαλίζοντας ότι η έκδοση θα γίνεται άμεσα, χωρίς γραφειοκρατία και χωρίς φυσική παρουσία στις δημόσιες υπηρεσίες. Το πιστοποιητικό θα έχει πλήρη ισχύ για κάθε νόμιμη χρήση, όπως για μεταβιβάσεις ακινήτων, συμμετοχές σε διαγωνισμούς ή είσπραξη πληρωμών από το Δημόσιο.
Ωστόσο, για να μπορεί ένας πολίτης ή μια επιχείρηση να το λάβει, θα πρέπει να μην έχει καμία ληξιπρόθεσμη οφειλή είτε στην Εφορία είτε στον ΕΦΚΑ. Αν υπάρχει χρέος ακόμη και σε έναν από τους δύο φορείς, η έκδοση του πιστοποιητικού θα απορρίπτεται αυτόματα, έως ότου τακτοποιηθούν οι εκκρεμότητες.
Η έκδοση ενός ενιαίου πιστοποιητικού θα μπορούσε να αποτελέσει εργαλείο διαφάνειας και εξ ορθολογισμού στις συναλλαγές κράτους και πολιτών, διευκολύνοντας σημαντικά τη ρευστότητα της αγοράς. Παράλληλα, θα εξοικονομούσε σημαντικούς διοικητικούς πόρους για τις δημόσιες υπηρεσίες, που σήμερα εκδίδουν εκατοντάδες χιλιάδες ξεχωριστές βεβαιώσεις κάθε χρόνο.
Ωστόσο, η καθυστέρηση στην υλοποίηση αναδεικνύει για ακόμη μία φορά τις τεχνολογικές ανισότητες ανάμεσα στους δημόσιους φορείς και την ανάγκη ενιαίου ψηφιακού πλαισίου λειτουργίας. Όπως παραδέχονται στελέχη της διοίκησης, η «ενοποίηση δεδομένων» αποδεικνύεται στην πράξη πολύ πιο σύνθετη από όσο είχε αρχικά υπολογιστεί.
Τα τελευταία στοιχεία δείχνουν το βάθος του προβλήματος των ληξιπρόθεσμων χρεών. Πάνω από 4 εκατομμύρια φυσικά και νομικά πρόσωπα οφείλουν στην Εφορία συνολικά περισσότερα από 111 δισ. ευρώ, ενώ οι οφειλές προς τον ΕΦΚΑ υπερβαίνουν τα 50 δισ. ευρώ, προερχόμενες από περίπου 2,1 εκατομμύρια οφειλέτες.
Οι αριθμοί αυτοί αποτυπώνουν το μέγεθος της πρόκλησης για το Δημόσιο, αλλά και τη σημασία ενός εργαλείου που θα επιτρέπει ενιαία εποπτεία και έλεγχο των υποχρεώσεων πολιτών και επιχειρήσεων.
Η επιτυχία του έργου εξαρτάται αποκλειστικά από την τεχνική διασύνδεση των δύο βασικών πληροφοριακών συστημάτων. Η ολοκλήρωση της πλατφόρμας απαιτεί υψηλό επίπεδο ασφάλειας δεδομένων, καθώς θα διαχειρίζεται φορολογικά και ασφαλιστικά στοιχεία εκατομμυρίων πολιτών.
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η υλοποίηση του έργου είναι ζήτημα τεχνολογικής ωριμότητας και συντονισμού, όχι πολιτικής βούλησης. Όπως επισημαίνουν, η επιτυχής εφαρμογή του θα αποτελέσει προοίμιο για τη δημιουργία ενός ενιαίου ψηφιακού προφίλ πολίτη, όπου όλες οι υποχρεώσεις και δικαιώματα θα συγκεντρώνονται σε μία ενιαία βάση δεδομένων.
Μέχρι τότε, το ενιαίο πιστοποιητικό ενημερότητας παραμένει μια φιλοδοξία σε εκκρεμότητα — ένα ακόμη ψηφιακό έργο που υποσχέθηκε απλούστευση, αλλά σκοντάφτει στη γνωστή ελληνική παθογένεια των ασύμβατων συστημάτων.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
