Πόσο κοστίζει το γάλα ή η coca - cola στο Ντουμπάι; Πόσο αγοράζουν τα σαμπουάν οι Ιταλοί που διαμένουν στη Ρώμη; Και πόσο τα βρίσκουν όταν έρχονται στην Αθήνα για διακοπές; Και πού κυμαίνεται το πραγματικό  εισόδημα των νοικοκυριών σήμερα; Απαντήσεις στα ερωτήματα αυτά - και σε πολλά άλλα αντίστοιχα - έδωσε η έρευνα που παρουσιάστηκε στην εκπομπή Limit Up του Open, από την οποία φαίνεται το εύρος της ακρίβειας που πλήττει το πορτοφόλι του Έλληνα καταναλωτή. Η σύγκριση τιμών διαφόρων προϊόντων σε Aθήνα, Ντουμπάι, Μαϊάμι, Ρώμη και Παρίσι αποδεικνύει πως σε μια σειρά προϊόντων οι Έλληνες καλούνται να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη, η οποία όμως δεν... γεμίζει αρκετά. Όπως αποδεικνύουν τα στοιχεία της Eurostat που επεξεργάστηκε το ΚΕΦΙΜ, οι Έλληνες και οι Ιταλοί είναι οι μόνοι Ευρωπαίοι που δεν έχουν δει ακόμη, εν έτει 2024, «παλινόρθωση» των εισοδημάτων τους στα επίπεδα που ήταν προ κρίσης, δηλαδή το 2004 ή πολύ περισσότερο το 2009. 

Ντουμπάι

Για παράδειγμα, θα περίμενε κανείς ότι σε πόλεις όπως το Ντουμπάι, όπου τα εισοδήματα είναι πολλαπλάσια σε σχέση με την Αθήνα, τα προϊόντα θα ήταν αντίστοιχα ακριβότερα. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει. Ειδικότερα, τα στοιχεία που παρουσίασε στην εκπομπή Limit Up η αναλύτρια, Δάφνη Γρηγοριάδη δείχνουν πως το γάλα το πληρώνουμε ακριβότερα κι από το Ντουμπάι, όπως και την coca - cola light (συσκευασία 6 τμχ), ενώ σχεδόν ίδιες τιμές έχουμε στα αγγούρια και τον στιγμιαίο καφέ. 

Οι τιμές είναι σε αρκετές περιπτώσεις παρόμοιες με της Ελλάδας, με τη διαφορά ότι η χώρα εισάγει 80–85% των προϊόντων της και έχει μηδενικούς φόρους.

Παρίσι

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι στη Γαλλία και συγκεκριμένα στο Παρίσι οι τιμές σε μία σειρά από προϊόντα είναι χαμηλότερες από ό,τι στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε στην εκπομπή Limit Up η αναλύτρια, Δάφνη Γρηγοριάδη: 

• Το ένα αυγό στη Γαλλία κοστίζει 0,29€, ενώ στην Ελλάδα 0,55€ (επώνυμα αυγά). 
• Το γάλα αμυγδάλου κοστίζει 2,02€ στη Γαλλία και 2,98€ στην Ελλάδα.
• Το γιαούρτι παρουσιάζει παρόμοιες τιμές στις δύο χώρες.

Βέβαια, ο κατώτατος μισθός στη Γαλλία είναι πολύ υψηλότερος από τον ελληνικό, γεγονός που ενισχύει ακόμη περισσότερο τη συγκριτική επιβάρυνση των Ελλήνων καταναλωτών. 

Καταναλωτικές συνήθειες

Καθοριστικό ρόλο για τη σύγκριση παίζουν η αγοραστική δύναμη αλλά και οι καταναλωτικές συνήθειες. 

Σε πολλές χώρες της Δύσης οι συσκευασίες είναι μεγαλύτερες, καθώς τα νοικοκυριά είναι πολυμελή. Ετσι είναι πιο εύκολο να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας: μεγαλύτερη κατανάλωση, μεγαλύτερες ποσότητες παραγωγής, άρα και χαμηλότερες τιμές. Στην Ελλάδα, αντιθέτως, ο πληθυσμός μειώνεται και τα νοικοκυριά είναι μικρότερα, επομένως η κατανάλωση και οι ποσότητες που διατίθενται στην αγορά είναι μικρότερες, κάτι που λειτουργεί επιβαρυντικά για τις τιμές.

Διπλάσια η τιμή του καφέ take away από Ιταλία

Στην Ιταλία, ο καφές take away κοστίζει 1 έως 1,20 ευρώ — ενώ στην Ελλάδα περίπου 2,60 ευρώ. Η ψαλίδα αυτή δείχνει ξεκάθαρα τη διαφορά στο κόστος ζωής.

ΗΠΑ - Ελλάδα 

Παρόλα αυτά, είναι μάλλον παράδοξο ότι ένα ελληνικό προϊόν, όπως το γιαούρτι, έχει μικρή διαφορά τιμής στο ράφι του λιανεμπορίου των ΗΠΑ συγκριτικά με την Ελλάδα. Δηλαδή ένα προϊόν που παράγεται στην Ελλάδα, πουλιέται στην Αθήνα προς 1,30 ευρώ (η μικρή συσκευασία) και στο Μαϊάμι των ΗΠΑ προς 1,54 ευρώ. Η διαφορά είναι μόλις 24 λεπτά του ευρώ και 18,4%, παρά τα σημαντικά μεταφορικά κόστη.

Βέβαια, ρόλο παίζουν και οι ποσότητες: όταν εξάγονται μεγάλες παραγγελίες, οι εκπτώσεις είναι σημαντικές.

Κάθε ελληνική εταιρεία που καταφέρνει να μπει σε αμερικανικό ράφι έχει σημαντικό πλεονέκτημα, καθώς η αμερικανική οικονομία είναι από τις ισχυρότερες του κόσμου. Εφόσον έχει παρουσία στις ΗΠΑ, μπορεί ευκολότερα να διεισδύσει και σε άλλες αγορές.

Διαθέσιμο εισόδημα

Την ίδια στιγμή και παρά τη σταδιακή ανάκαμψη της τελευταίας δεκαετίας, το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών παραμένει 15% χαμηλότερο από τα προ κρίσης επίπεδα του 2009, σύμφωνα με νέα ανάλυση του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (ΚΕΦΙΜ), την οποία παρουσίασε στο LIMIT UP ο δικηγόρος - εργατολόγος, Γιάννης Καρούζος. 

Η Ελλάδα και η Ιταλία είναι οι μοναδικές χώρες από την ομάδα εκείνων που επλήγησαν από την ευρωπαϊκή κρίση, οι οποίες δεν έχουν ακόμη επιστρέψει στα εισοδηματικά επίπεδα πριν από την ύφεση.

Μεταξύ 2004 και 2024, το πραγματικό εισόδημα ανά κάτοικο στην ΕΕ των 27 αυξήθηκε κατά 22%, αντανακλώντας συνολική βελτίωση του βιοτικού επιπέδου. Στον αντίποδα, Ελλάδα και Ιταλία καταγράφουν μικρή μείωση, περίπου -5% και -4% αντίστοιχα, αποτελώντας τις μόνες ευρωενωσιακές χώρες όπου η πραγματική αγοραστική δύναμη δεν έχει αυξηθεί σε βάθος 20ετίας.

Την ίδια στιγμή, κράτη της Ανατολικής Ευρώπης σημείωσαν εντυπωσιακές επιδόσεις – η Ρουμανία με +134%, η Λιθουανία με +95% και η Πολωνία με +91%, αποτυπώνοντας μια σαφή πορεία σύγκλισης με τα εισοδήματα της Δυτικής Ευρώπης.

Το σοκ της περιόδου 2009–2013

Η Ελλάδα υπέστη τη βαθύτερη συρρίκνωση εισοδήματος στην πρώτη φάση της κρίσης. Μέσα σε μόλις τέσσερα χρόνια (2009–2013), τα ελληνικά νοικοκυριά έχασαν το 34% του πραγματικού τους εισοδήματος, μια πτώση χωρίς ευρωπαϊκό προηγούμενο. Καμία άλλη χώρα που επλήγη από την κρίση δεν βρέθηκε σε συγκρίσιμη θέση: Η Ισπανία έχασε 11%, η Ιταλία 9%, η Κύπρος 14%, η Πορτογαλία 9%, η Ιρλανδία 6,5%, ενώ στην ΕΕ-27 η μείωση περιορίστηκε στο 3,2%.

Οι απώλειες αυτές διαμόρφωσαν τη βάση μιας εισοδηματικής υστέρησης που, παρά τη σταθεροποίηση των τελευταίων ετών, δεν έχει ακόμη ανακτηθεί.

Η μελέτη συγκρίνει το σημερινό επίπεδο εισοδήματος με τέσσερα έτη – 2009, 2012, 2015 και 2019 – τα οποία λειτουργούν ως σημεία αναφοράς μιας και ήταν χρονιές εκλογικών αναμετρήσεων στη χώρα.

Σε σχέση με το 2009

Η Ελλάδα παραμένει η χώρα με την πιο έντονη υστέρηση:

• Ελλάδα: -15%
• Ιταλία: -0,7%
• Ισπανία: +6,5%
• Κύπρος: +14%
• Πορτογαλία: +16%
• Ιρλανδία: +21%

Σε σχέση με το 2012

Η εικόνα αναστρέφεται και η Ελλάδα εμφανίζει μεγάλη άνοδο:

• Ελλάδα: +22,7%
• Κύπρος: +28,4%
• Ιρλανδία: +26,6%
• Πορτογαλία: +25,9%
• Ισπανία: +17,9%
• Ιταλία: +7,8%
• ΕΕ-27: +17,6%

Σε σχέση με το 2015

Η ανάκαμψη είναι ακόμη πιο έντονη:

• Ελλάδα: +23,5%
• Κύπρος: +38,6%
• Ιρλανδία: +24,8%
• Πορτογαλία: +23,8%
• Ισπανία: +14,2%
• Ιταλία: +6,9%
• ΕΕ-27: +14,7%

Σε σχέση με το 2019

Η Ελλάδα καταγράφει την ισχυρότερη επίδοση από όλες τις χώρες της κρίσης:

• Ελλάδα: +14,3%
• Πορτογαλία: +12,4%
• Κύπρος: +11,3%
• Ιρλανδία: +10,3%
• Ισπανία: +5,8%
• Ιταλία: +4,3%
• ΕΕ-27: +6,6%

Ένα «χαμένο» εισόδημα που δεν έχει ακόμη ανακτηθεί

Παρά τις σημαντικές αυξήσεις της περιόδου 2015–2024, η Ελλάδα δεν έχει καλύψει τη μεγάλη εισοδηματική απώλεια της κρίσης. Το πραγματικό εισόδημα παραμένει 4% χαμηλότερο σε σχέση με το 2010, ενώ στην ίδια περίοδο η ΕΕ-27 κατέγραψε άνοδο 16%.

Σε ορίζοντα 20ετίας (2004–2024), η χώρα εξακολουθεί να βρίσκεται περίπου 5% κάτω από τα επίπεδα του 2004, την ώρα που η Ευρώπη σημειώνει ισχυρή άνοδο. Η σύγκριση αυτή επιβεβαιώνει ότι η ελληνική οικονομία δεν έχει απορροφήσει πλήρως τις συνέπειες της δεκαετούς ύφεσης, σε αντίθεση με άλλες χώρες που βρέθηκαν σε αντίστοιχη θέση.

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!