Η εκλογή του Κυριάκου Πιερρακάκη στην προεδρία του Eurogroup δεν αποτελεί απλώς ένα προσωπικό πολιτικό ορόσημο, αλλά μια εξέλιξη που αποτυπώνει την αλλαγή θέσης της Ελλάδας μέσα στο ευρωπαϊκό σύστημα οικονομικής διακυβέρνησης. Η ανάδειξη ενός Έλληνα στο κορυφαίο άτυπο όργανο της Ευρωζώνης έρχεται ως συνέχεια μιας πορείας σταθεροποίησης, μεταρρυθμίσεων και αποκατάστασης της αξιοπιστίας, που έφερε τη χώρα από το επίκεντρο της κρίσης στο τραπέζι των αποφάσεων.
Ήδη από την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του, φαινόταν ότι η διεκδίκηση δεν είχε τον χαρακτήρα μιας τυπικής ευρωπαϊκής «θέσης». Αντιθέτως, αποτελούσε θεσμική δήλωση: η Ελλάδα θεωρεί ότι έχει επιστρέψει εκεί όπου λαμβάνονται οι αποφάσεις για το μέλλον της Ευρωζώνης και διεκδικεί ενεργότερο ρόλο. Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, η χώρα δεν εμφανίστηκε ως αντικείμενο ελέγχου και προσαρμογής, αλλά ως κράτος-μέλος που μπορεί να προτείνει ηγεσία σε μια κρίσιμη ευρωπαϊκή δομή.
Το προφίλ Πιερρακάκη και το νέο ευρωπαϊκό κλίμα
Στην πορεία προς την εκλογή του, ο Πιερρακάκης κατέγραψε θετικές εντυπώσεις για το τεχνοκρατικό του προφίλ και την ικανότητα συναινετικής συνεργασίας — στοιχεία που απαιτούνται σε ένα Eurogroup που καλείται πλέον να αντιμετωπίσει όχι μόνο δημοσιονομικά ζητήματα, αλλά και τεχνολογικές, ενεργειακές και γεωπολιτικές προκλήσεις. Στον ευρωπαϊκό διάλογο, η ελληνική πρόταση θεωρήθηκε ότι «δένει» με μια περίοδο όπου τα κράτη-μέλη αναζητούν ηγεσία χωρίς αιχμηρές ταυτίσεις και χωρίς τους παλιούς άξονες Βορρά–Νότου.
Η ομόφωνη εκλογή του, μετά την απόσυρση του Βέλγου υποψηφίου, επισφράγισε τον νέο ρόλο της χώρας στην Ευρωζώνη. Το γεγονός ότι ένας Έλληνας καταλαμβάνει πλέον τη θέση που για χρόνια συμβόλιζε τη σκληρή μνημονιακή επιτήρηση, ενισχύει την εικόνα ότι η Ελλάδα έχει διανύσει πλήρη κύκλο. Το turnaround story της ελληνικής οικονομίας — όπως το χαρακτήρισε ακόμη και ο Γερούν Ντάισελμπλουμ — αποκτά πλέον θεσμικό αποτύπωμα.
Πρακτικές συνέπειες για τη χώρα
Αξίζει, μάλιστα, να σημειωθεί ότι η εκλογή δεν αφορά μόνο τη διεθνή εικόνα. Έχει πρακτικές συνέπειες για την Ελλάδα. Αν και ο πρόεδρος του Eurogroup δεν εκπροσωπεί εθνικές θέσεις, η ύπαρξη Έλληνα σε αυτόν τον ρόλο ενισχύει την παρουσία της χώρας στον ευρωπαϊκό διάλογο: τη δυνατότητα να κατανοεί και να διαμορφώνει τις ισορροπίες, να συμμετέχει νωρίτερα στη συζήτηση για κρίσιμες αλλαγές, να λειτουργεί ως γέφυρα σε ένα περιβάλλον όπου ξαναχαράσσονται γραμμές επιρροής.
Παράλληλα, ενισχύεται και το επενδυτικό προφίλ της χώρας. Σε μια εποχή που οι αγορές αξιολογούν αυστηρά τη δημοσιονομική σταθερότητα, το γεγονός ότι η Ελλάδα όχι μόνο αποτελεί μέλος της Ευρωζώνης αλλά αναλαμβάνει και ρόλο ηγεσίας στο βασικό της όργανο, λειτουργεί υπέρ της εικόνας συνέπειας, συνέχειας και σοβαρότητας.
Η προεδρία του Eurogroup συνεπάγεται ότι ο εκάστοτε επικεφαλής διαμορφώνει την ατζέντα και προτεραιοποιεί τα θέματα της Ευρωζώνης, διαχειρίζεται κρίσεις, γεφυρώνει διαφωνίες μεταξύ των κρατών-μελών και εκπροσωπεί την Ευρώπη στα κορυφαία διεθνή οικονομικά fora, όπως το G7 και το G20. Παράλληλα, αναλαμβάνει αυτοδικαίως την προεδρία του ESM, του βασικού δανειοδοτικού μηχανισμού της Ελλάδας κατά την Ελλάδα την περίοδο των μνημονίων.
Το μήνυμα της πρώτης ομιλίας
Η ομιλία του Πιερρακάκη μετά την εκλογή του κινήθηκε επί τούτου σε θεσμικό, χαμηλότονο πλαίσιο. Μίλησε για ενότητα, για κοινές απειλές που ξεπερνούν τις παλιές διαχωριστικές γραμμές και για την ανάγκη η Ευρώπη να περάσει από τον σχεδιασμό στην εφαρμογή. Επισήμανε ότι η Ελλάδα μπορεί να λειτουργήσει ως παράδειγμα ανθεκτικότητας, όχι για λόγους εθνικής ανάδειξης, αλλά ως υπενθύμιση ότι η Ευρωζώνη στηρίζεται σε μια συλλογική ισορροπία που οφείλει να διατηρηθεί.
Πέρα από τον συμβολισμό
Για την Ελλάδα, η σημασία της εκλογής δεν είναι απλώς συμβολική. Είναι λειτουργική. Ήταν η πρώτη φορά που η χώρα διεκδίκησε και κέρδισε θέση στον πυρήνα της οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρώπης. Η ένταξη σε αυτό το επίπεδο συνεπάγεται μεγαλύτερη συμμετοχή στις διαδικασίες διαμόρφωσης πολιτικών, μεγαλύτερη προβολή των ελληνικών θέσεων, αλλά και μεγαλύτερη ευθύνη.
Η επόμενη ημέρα, βεβαίως, δεν θα είναι απλή. Το Eurogroup θα κληθεί να διαχειριστεί ζητήματα που απλώνονται από την τεχνητή νοημοσύνη έως την τραπεζική ένωση και από το ψηφιακό ευρώ έως τον νέο δημοσιονομικό κανόνα. Η θέση του προέδρου δεν λύνει προβλήματα, αλλά επηρεάζει την ατζέντα, ρυθμίζει τον ρυθμό και διαμορφώνει το κλίμα. Και σε αυτό το επίπεδο, η ελληνική παρουσία έχει πλέον βάρος.
→ Διαβάστε επίσης: Κ. Πιερρακάκης: Η πρώτη δήλωση ως πρόεδρος του Eurogroup - Μήνυμα ενότητας και μεταρρυθμίσεων
Ένα νέο κεφάλαιο για τη χώρα
Για μια χώρα που πέρασε από το χείλος της εξόδου από το ευρώ στην κορυφή της ιεραρχίας στην Ευρωζώνη, η εκλογή Πιερρακάκη αποτελεί περισσότερο από θεσμική εξέλιξη. Είναι ένδειξη ότι η Ελλάδα δεν επιστρέφει απλώς στην ευρωπαϊκή κανονικότητα· διεκδικεί ρόλο στη διαμόρφωσή της.
Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!
