Η ευκαιρία για ένα νέο ξεκίνημα χωρίς τα βάρη του παρελθόντος σε οφειλέτες που περιήλθαν σε οικονομικό αδιέξοδο, αλλά και η πολύπλευρη στήριξη σε επιχειρηματίες που βρίσκονται σε κίνδυνο, προκειμένου να διαχειριστούν εγκαίρως τις δυσκολίες και να προλάβουν την υπερχρέωση, αποτελούν τα δύο νέα «όπλα» που προσφέρει σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Με τις διατάξεις που ενσωματώθηκαν στο νομοσχέδιο για τα Ιδρύματα και τις Σχολάζουσες Κληρονομιές (άρθρα 177–179), το οποίο ψηφίστηκε από τη Βουλή την εβδομάδα που πέρασε και από τη Δευτέρα –μετά τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως– καθίσταται επισήμως «νόμος του Κράτους», προβλέπεται η απαλλαγή από ποινικές διώξεις όσων προσφεύγουν στη λύση της πτώχευσης. Παράλληλα, το κράτος θα επιδοτεί με voucher επαγγελματίες που δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν, ώστε να λάβουν εξειδικευμένη υποστήριξη από πιστοποιημένους συμβούλους, οι οποίοι θα τους βοηθήσουν να βρουν τρόπους και μέσα για να ορθοποδήσουν.

Τέλος η «ομηρία» από χρέη

Η σημαντικότερη καινοτομία του νόμου, που τίθεται άμεσα σε εφαρμογή, αφορά την πλήρη απαλλαγή από ποινικές διώξεις για όσους καταφεύγουν στην πτώχευση. Με τη νέα διάταξη, η οποία προστίθεται ως άρθρο 198Α στον ν. 4738/2020, αλλάζει ριζικά το τοπίο για επιχειρηματίες και πολίτες που λύγισαν υπό το βάρος των χρεών.

Η ρύθμιση συνιστά μια ουσιαστική «δεύτερη ευκαιρία» για επαγγελματίες που έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους λόγω αντίξοων συνθηκών, απελευθερώνοντάς τους από ποινικές καταδίκες και επιτρέποντάς τους να ξεκινήσουν από την αρχή, απαλλαγμένοι πλήρως από το «στίγμα» και τα βάρη του παρελθόντος.

Συγκεκριμένα, η «λυτρωτική» αυτή διάταξη (άρθρο 178 του νέου νόμου) προβλέπει ότι από τη στιγμή που δημοσιεύεται η δικαστική απόφαση πτώχευσης ή καταχωρίζεται το όνομα του οφειλέτη στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας, παύει αυτομάτως κάθε δίωξη για χρέη προς την εφορία και τον ΕΦΚΑ. Η ρύθμιση καλύπτει τόσο τα αδικήματα μη καταβολής οφειλών προς το Δημόσιο όσο και την καθυστέρηση καταβολής εισφορών στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης.

Το πιο κρίσιμο στοιχείο είναι ότι, εφόσον ο οφειλέτης ολοκληρώσει επιτυχώς τη διαδικασία της πτώχευσης και απαλλαγεί νόμιμα από τα χρέη του –κάτι που συνήθως συμβαίνει μετά την παρέλευση ενός έως τριών ετών, ανάλογα με την περίπτωση– το αξιόποινο εξαλείφεται οριστικά. Στην πράξη, το αδίκημα διαγράφεται από το ποινικό μητρώο.

Όπως δήλωσε ο υπουργός Κυριάκος Πιερρακάκης κατά τη συζήτηση και ψήφιση του νόμου στη Βουλή, «το κράτος επιλέγει να μην ποινικοποιεί την οικονομική δυσκολία: η ποινική δίωξη για οφειλές προς το Δημόσιο και τα Ταμεία αναστέλλεται κατά τη διάρκεια της πτώχευσης και εξαλείφεται όταν ο οφειλέτης απαλλάσσεται από τα χρέη του, δίνοντάς του πραγματική “δεύτερη ευκαιρία”».

Πρόληψη πριν την κατάρρευση με πρόγραμμα voucher

Το δεύτερο σκέλος των μέτρων (άρθρο 177) εισάγει για πρώτη φορά στην πράξη μηχανισμούς πρόληψης της οικονομικής κατάρρευσης, πριν οι επιχειρήσεις φτάσουν στο σημείο «χωρίς επιστροφή» εξαιτίας των χρεών.

Μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης και της Κοινωνίας της Πληροφορίας, το κράτος θα χορηγεί δωρεάν voucher σε επαγγελματίες που απειλούνται ή βρίσκονται σε κίνδυνο αφερεγγυότητας, καλύπτοντας το κόστος εξειδικευμένης υποστήριξης και καθοδήγησης από πιστοποιημένους συμβούλους.

Η λειτουργία του προγράμματος βασίζεται στον Μηχανισμό Έγκαιρης Προειδοποίησης, ένα σύστημα που παρακολουθεί οικονομικούς δείκτες επιχειρήσεων και εντοπίζει έγκαιρα πρόδρομα σημάδια κινδύνου. Όταν το σύστημα «χτυπά κόκκινο», ο επαγγελματίας θα μπορεί να υποβάλει αίτηση μέσω ειδικής πλατφόρμας της Γενικής Γραμματείας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, προκειμένου να λάβει την επιταγή και να προσφύγει σε συμβούλους που θα τον καθοδηγήσουν.

Καινοτόμο στοιχείο του προγράμματος είναι ότι δεν περιορίζεται σε οικονομικές και νομικές συμβουλές. Για πρώτη φορά, το κράτος αναγνωρίζει θεσμικά και το ψυχολογικό βάρος της υπερχρέωσης, καλύπτοντας δωρεάν υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης, ενδυνάμωσης και mentoring, ώστε ο επιχειρηματίας να μπορέσει να χαράξει νέα πορεία.

Η ολιστική αυτή προσέγγιση στοχεύει όχι μόνο στη διαμόρφωση ενός βιώσιμου οικονομικού σχεδίου διάσωσης και ανάκαμψης της επιχείρησης, αλλά και στην ενίσχυση της προσωπικής αντοχής και αποφασιστικότητας του οφειλέτη, ώστε να μπορέσει να υλοποιήσει το σχέδιο, να εξυγιάνει και να αναπτύξει την επιχείρησή του, χωρίς να εκτροχιαστεί από τις υποχρεώσεις και τις ρυθμίσεις του.

Σύμφωνα με τον νόμο, με κοινή υπουργική απόφαση που θα εκδοθεί, θα καθοριστούν οι ακριβείς προϋποθέσεις, τα κριτήρια επιλεξιμότητας και ο χρόνος έναρξης του προγράμματος, ενώ ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η εκπαίδευση των ειδικών συμβούλων έγκαιρης προειδοποίησης που θα στελεχώσουν το σύστημα.

Ρυθμίσεις για ευάλωτους οφειλέτες

Ο νόμος περιλαμβάνει, τέλος, τεχνικές ρυθμίσεις που αφορούν ευάλωτους οφειλέτες οι οποίοι λαμβάνουν κρατική συνεισφορά για την κατοικία τους.

Ειδικότερα, το άρθρο 179 προβλέπει ότι, εάν ένας ευάλωτος οφειλέτης που δικαιούται επίδομα ενταχθεί στον Εξωδικαστικό Μηχανισμό Ρύθμισης Οφειλών και υπογράψει νέα σύμβαση, διασώζοντας την κατοικία του, η προηγούμενη κρατική συνεισφορά διακόπτεται αυτομάτως.

Η διάταξη αποσκοπεί στην αποφυγή διπλής επιδότησης του ίδιου οφειλέτη από διαφορετικά προγράμματα. Καθώς με τη νέα ρύθμιση η κύρια κατοικία διασώζεται και δεν μεταβιβάζεται στον Φορέα Ακινήτων, δεν συντρέχει πλέον λόγος καταβολής της προσωρινής επιδότησης που είχε προβλεφθεί μέχρι την οριστική μεταβίβαση. Παράλληλα, η ρύθμιση προστατεύει τον οφειλέτη από το ενδεχόμενο να κληθεί στο μέλλον να επιστρέψει επιδοτήσεις που έλαβε αχρεωστήτως, εφόσον εξέλιπε ο αρχικός σκοπός χορήγησής τους.

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ

Ακολούθησε την Ημερησία στο Google News!