Κατά πλειοψηφία υπερψηφίστηκε από την Ολομέλεια της Βουλής το σχέδιο νόμου του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης για την ίδρυση του ελληνικού εργοστασίου Τεχνητής Νοημοσύνης «Pharos», καθώς και για τη συνεποπτεία της ΗΔΙΚΑ από τα υπουργεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Υγείας.
Το AI Factory «Pharos» εντάσσεται στον ευρύτερο στρατηγικό σχεδιασμό της κυβέρνησης για την Τεχνητή Νοημοσύνη και φιλοδοξεί να αποτελέσει κεντρικό κόμβο ανάπτυξης και εφαρμογής ψηφιακών λύσεων για το Δημόσιο, την έρευνα και την επιχειρηματικότητα.
Όπως τόνισε ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης Δημήτρης Παπαστεργίου, το «Pharos» απαντά σε πραγματικές ανάγκες της κοινωνίας και της οικονομίας, ενώ σηματοδοτεί τη μετάβαση της χώρας σε μια νέα φάση αξιοποίησης της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Παρά τη σχετικά υψηλή χρήση εργαλείων generative AI από τους πολίτες και το Δημόσιο, ο υπουργός αναγνώρισε ότι το υστέρημα εντοπίζεται στον επιχειρηματικό τομέα, όπου –όπως σημείωσε– απαιτούνται ισχυρότερα κίνητρα και υποδομές.
Υπερυπολογιστής «Δαίδαλος» και επενδύσεις σε υποδομές αιχμής
Κεντρικός πυλώνας του εγχειρήματος θα είναι ο νέος εθνικός υπερυπολογιστής «Δαίδαλος», ο οποίος κατασκευάζεται στο Λαύριο και αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία τον Μάρτιο του 2026.
Πρόκειται για μία από τις ισχυρότερες υπολογιστικές εγκαταστάσεις στην Ευρώπη, που, σύμφωνα με τον υπουργό, «σηματοδοτεί ένα άλμα της Ελλάδας στη νέα βιομηχανική εποχή». Παράλληλα, δρομολογείται και δεύτερη υπερυπολογιστική υποδομή στη Δυτική Μακεδονία, με συμπληρωματικό ρόλο.
Στο AI Factory «Pharos» συμμετέχουν κορυφαίοι ερευνητικοί και ακαδημαϊκοί φορείς, όπως ο Δημόκριτος, το ΕΜΠ και το Ερευνητικό Κέντρο «Αθηνά», ενώ στη συνεργασία εντάσσονται και μεγάλα πανεπιστήμια της χώρας.
Όπως υπογράμμισε ο Δημήτρης Παπαστεργίου, η ενεργός συμμετοχή της ακαδημαϊκής και ερευνητικής κοινότητας θεωρείται κρίσιμη για τη μετατροπή της γνώσης σε εφαρμοσμένες λύσεις υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Δεδομένα και θεσμικό πλαίσιο
Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε και στη διαχείριση των δεδομένων, με τον υπουργό να ξεκαθαρίζει ότι η αξιοποίησή τους θα γίνεται αποκλειστικά εντός του ευρωπαϊκού θεσμικού πλαισίου, με πλήρη συμμόρφωση προς τον GDPR, το AI Act και τον Data Governance Act.
Όπως τόνισε, θα χρησιμοποιούνται μόνο ανωνυμοποιημένα ή ψευδωνυμοποιημένα δεδομένα, με τις προβλεπόμενες εγκρίσεις των αρμόδιων αρχών, ώστε η ανάπτυξη της Τεχνητής Νοημοσύνης να γίνεται με διαφάνεια και ασφάλεια.
Το AI Factory «Pharos» θα αναπτυχθεί γύρω από τρεις βασικούς θεματικούς πυλώνες: την πολιτική προστασία και το περιβάλλον, την υγεία και την ελληνική γλώσσα και τον πολιτισμό.
Στόχος, όπως σημείωσε ο υπουργός, είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη να αξιοποιηθεί τόσο για την αντιμετώπιση κρίσιμων κοινωνικών προκλήσεων, όσο και για τη διατήρηση της γλωσσικής και πολιτιστικής ταυτότητας της χώρας στον ψηφιακό κόσμο.
«Η επόμενη μέρα της Ελλάδας στην Τεχνητή Νοημοσύνη»
Κλείνοντας τη συζήτηση στη Βουλή, ο Δημήτρης Παπαστεργίου χαρακτήρισε το AI Factory «Pharos» ως «την επόμενη μέρα της Ελλάδας στην Τεχνητή Νοημοσύνη», υπογραμμίζοντας ότι δημιουργούνται εθνικές υποδομές με ευρωπαϊκούς και δημόσιους πόρους.
Όπως ανέφερε, στόχος είναι επιχειρήσεις, ερευνητές και νέα παιδιά να μπορούν να καινοτομούν στην Ελλάδα, γρήγορα, ανοιχτά και με ευρωπαϊκούς κανόνες, ενισχύοντας την παραγωγή προστιθέμενης αξίας και τη διεθνή θέση της χώρας στον ψηφιακό μετασχηματισμό.